| ตัวอย่าง | ปรากฏใน | ด/บ | จังหวัด | ผู้ให้ความหมาย |
|---|---|---|---|---|
|
นา โลญฺ ปวิตฺร ขฺญุํ มนฺ กลฺปนา เผฺล ทีปธารณ ต วฺระ กมฺรเตงฺ อญฺ นุ อาศฺรม สิ ติรฺถ สิ กํปิตฺ (สำหรับโลญบพิตร ข้าที่กัลปนาผลไม้ที่ทีปธารณ์ แด่พระกัมรเตงอัญและอาศรม มีสิตีรถะ สิกำบิด) |
จารึกอุบมุง | 1/32 | อุบลราชธานี | ศานติ ภักดีคำ |
|
คิ นุ กํเสฺตงฺ ศฺรีนฺฤปตีนฺทฺราธิปติวรฺมฺม - - - วฺระ - - (ปงฺคมฺ) ถฺปวงฺ (นิเว)ทน ต วฺระ ปาท กมฺรเตงฺ กํตฺวนฺ อญฺ ศฺรีสูรยฺยวรฺมฺมเทว ปนฺทฺวลฺ ต วฺระ - - (ใน (ศักราชขาดหายไป) กํเสตงศรีนฤปตีนทราธิปติวรมัน... ได้ขอพระราชทานด้วยความเคารพ แด่พระบาทกัมรเตงกำตวนอัญศรีสูรยวรรมเทพให้พระราชทานพระราชโองการแก่...) |
จารึกพระเจ้าสุริยวรมันที่ 1 | 1/6 | สระแก้ว | ประสาร บุญประคอง |
|
ปงฺคมฺ ถฺปฺวงฺ นิเวทน ปิ ปนฺทฺวลฺ วฺระ (ศาสน ธูลี วฺระ) ปาท ธูลี เชงฺ วฺระ กมฺรเตงฺ อญฺ ต ... ภควน ... ยวมา ... เปฺร ... ปูชา วฺระ ... วฺระ ศาสน (กราบบังคมทูลตามพระราชโองการของธุลีพระบาทธุลีเชง พระกมรเตงอัญ ... ภควน ... ยวมา ... ใช้ ... บูชาพระ ... พระราชโองการ) |
จารึกปราสาทหินพิมาย 6 | 1/4 | นครราชสีมา | ประสาร บุญประคอง |
|
1030 ศก อษฺฏมี โรจฺ ปุษฺย อาทิตฺยวาร นุ วฺระ กํมฺรเตงฺ อญฺ ศฺรีวีเรนฺทฺราธิปติวฺรฺมฺม สฺรุกฺ โฉกฺวกุล สฺถาปนา กํมฺรเตงฺ ชคตฺ (เสนาปติไตฺรโล)กฺยวิชย ชา เสนาปติ กํมฺรเตงฺ ชคตฺ วิมาย (1030 ศก แรม 8 ค่ำ เดือนยี่ วันอาทิตย์ พระกมรเตงอัญศรีพิเรนทราธิบดีพรมเมืองโฉกวะกุล สถาปนากมรเตงชคตเสนาบดีไตรโลกยวิชัย ซึ่งเป็นเสนาบดีแห่งกมรเตงชคตพิมายฯ) |
จารึกปราสาทหินพิมาย 3 | 1/1 | นครราชสีมา | อำไพ คำโท |
|
วฺระ โค เนะ โผง ติ อญฺ ชฺวน ต กมฺรเตง... (พระโคนี้ด้วยซึ่งข้าให้แก่กมรเตง) |
จารึกเนินสระบัว | 1/17 | ปราจีนบุรี | พจนานุกรม เขมร - ไทย ฉบับทุนพระยาอนุมานราชธน |
|
นุ มานฺ วฺระ ศาสน ธูลี วฺระ ปาท ธูลี เชงฺ วฺระ กํมฺรเตงฺ อญฺ ต ธูลี เชงฺ กํเสฺตงฺ อญฺ ศฺรีราเชนฺทฺรวรฺมฺม นุ มฺรตาญฺโขฺลญฺ ศฺรี ลกฺษมินฺทฺราริมถน (ด้วยมีพระศาสนธุลีพระบาท ธุลีเชิง พระกมรเตงอัญ ต่อธุลีเชิงกมรเตงอัญศรีราเชนทรวฺรมมและมรตาญศรีลักษมินทรริมถน) |
จารึกวัดมะกอก | 1/3 | สระแก้ว | อุไรศรี วรศะริน |
|
มนฺ วฺระปาท ปรเมศฺวร ปฺรติษฺฐา กมฺรเตงฺ ชคตฺ ต ราช อฺเนา นครศฺรีมาเหนฺทฺรปรฺวฺวต (พระบาทปรเมศวร (พระเจ้าชัยวรมันที่ 2) ได้ประดิษฐานพระเทวราชไว้ในนครศรีมเหนทรบรรพต) |
จารึกสด๊กก๊อกธม 2 | 3/56 | สระแก้ว | อำไพ คำโท |
|
859 ศก จตุรฺทฺทศิ โรจฺ อาษาฒ นุ เสฺตญฺ อาจารฺยฺย ต โขฺลญฺ สํตปฺ นุ เสฺตญฺ อาจารฺยฺย ต โขฺลญฺ วฺนํ วฺระ กํมฺรเตงฺ อญฺ ต ปรเมศฺวร ปงฺคํ โถฺปฺวงฺ (859 ศก แรม 14 ค่ำ เดือน 8 ด้วย เสตญอาจารย์โขลญสันดับ และ เสตญอาจารย์โขลญพนม พระกัมรเตงอัญปรเมศวร น้อมเศียร) |
จารึกสด๊กก๊อกธม 1 | 1/4 | สระแก้ว | อำไพ คำโท |
|
10... ศก ...เกตฺ ปุษฺย ...นกฺษตฺร ยำ มฺวา(ยฺ อนฺตฺว)งฺ ทิกฺ มฺวายฺ วินาฑิก 3 ถฺมา...อาคฺเนย คิ นุ วฺระ ปาท กมฺรเตงฺ อญฺ ศฺรีสูรฺยฺยวรฺมฺมเทว (ป)นฺทฺวลฺ โอยฺ นาม ธูลี เ(ชงฺ กมฺร)เตงฺ อญฺ ศฺรีทิวาก (รปณฺฑิต) ปฺรสาท สรฺวฺวทฺรวฺย โผงฺ (มหาศักราช 10... ขึ้น...ค่ำ เดือน 3... นักษัตร ยาม 1 กับชั่วโมง 3 วินาที ขณะนั้นทางทิศอาคเนย์ ด้วยพระบาทกัมรเตงอัญศรีสุริยวรมันเทวะ ทรงพระราชทานนามว่า ธุลีเชงกัมรเตงอัญศรีทิวากรบัญฑิต แล้วทรงประสาทราชทรัพย์ทั้งปวง) |
จารึกปราสาทหินพระวิหาร 2 | 4/6 | ศรีสะเกษ | อำไพ คำโท |
|
1041 ศก ปญฺจมี เกตฺ ศฺราวณ จนฺทฺรวาร นุ วฺระ ปาท กมฺรเตงฺ อญฺ ศฺรีสูรฺยฺยวรฺมฺมเทว สฺตจฺ เทา ต วฺระ (กฺร)ลา (มหาศักราช 1041 ขึ้น 5 ค่ำ เดือนสาวนะ วันจันทร์ ด้วยพระบาทกัมรเตงอัญศรีสุริยวรมันเทวะ เสด็จพระราชดำเนินไปหอประชุม) |
จารึกปราสาทหินพระวิหาร 2 | 1/3 | ศรีสะเกษ | อุไรศรี วรศะริน |
|
นุ วฺระ กมฺรเตงฺ อญฺ... (วฺระ)กมฺรเตงฺ อญฺ ศฺรีราชปติวรฺมฺม ต อฺจสฺ สฺรุกฺ อธฺยปุร ปงฺคํ ถฺปฺวงฺ นิเวทน ต วฺระ ปาท กมฺร (เตงฺ กํตฺวนฺ) อญฺ ศฺรีสูรยฺยวรฺมฺมเทว รุวฺ คิ ภกฺติย ศฺรีสุกรฺมฺมา กํเสฺตงิ (พระกัมรเตงอัญ... พระกัมรเตงอัญศรีราชปติวรมัน ซึ่งเป็นผู้เฒ่าแห่งเมืองอวัธยปุระ กราบบังคมทูลพระบาทกัมรเตงกันดวนอัญศรีสุริยวรมันเทวะ เกี่ยวกับความจงรักภักดีของศรีสุกรรมากำเสตงงิ) |
จารึกปราสาทหินพระวิหาร 1 | 1/1 | ศรีสะเกษ | อำไพ คำโท |
|
964 ศก วฺยรฺ เกตฺ ไจตฺร วิศุวสํกฺรานฺต นุ วฺระ กํมฺรเตงฺ อญฺ ศิวทาส คุณโทษ วฺระ สภา นา กํมฺรเตงฺ ชคตฺ ศฺรีวฺฤทฺเธศฺวร สฺรุกฺ สฺตุกฺ อํวิลฺ (มหาศักราช 964 ขึ้น 2 ค่ำ เดือน 5 แห่งวิศุวสงกรานต์ ด้วยพระกัมรเตงอัญศิวทาส คุณโทษ พระสภาแห่งกัมรเตงชคต ศรีพฤทเธศวร เมืองสดุกอำพิล) |
จารึกวัดสระกำแพงใหญ่ | 1/2 | ศรีสะเกษ | อุไรศรี วรศะริน |
|
มนฺ กาล ต คิ วฺระ ราชฺย ธูลี วฺระ ปาท ธูลี เชงฺ วฺระ กมฺรเตงฺ อญฺ ต สฺตาจฺ เทา วรหฺมโลก (ต่อจากนั้นมา ในรัชกาลของธุลีพระบาทธุลีเชิงพระกัมรเตงอัญ ซึ่งเสด็จไปพรหมโลก) |
จารึกทวลระลมทิม | 1/6 | สระแก้ว | อุไรศรี วรศะริน |
|
893 ศก นุ มานฺ วฺระ ศาสน ธูลี วฺระ ปาท ธูลี เชงฺ วฺระ กํมฺรเตงฺ อญฺ ต ปรม ปวิตฺร ต กํมฺรเตงฺ อญฺ วฺระ ศกล ต จตุราจารฺยฺย นา โท ติ เปฺร สฺถาปนา วฺระ กํมฺรเตงฺ อญฺ ศฺรีอสฺมานฺธฺฤตจนฺทฺร มเหศฺวร นุ วฺระ กํมฺรเตงฺ อญฺ ศฺรีอสมานฺธฺฤตจนฺทฺรสฺถาม นุ กนฺโลงฺ กํมฺรเตงฺ อญฺ ศฺรีอสมานฺธฺฤตจนฺทฺรเทวี (มหาศักราช 893 มีพระกระแสรับสั่ง ธุลี พระบาทธุลีเชิง พระกัมรเตงอัญ พระบรมบพิตร แก่กัมรเตงอัญ พระสกล จตุราจารย์ ให้ไปสถาปนา พระกัมรเตงอัญศรีอสมานธฤตจันทรมเหศวร, พระกัมรเตงอัญศรีอสมานธฤตจันทรสถามะ และพระแม่เจ้ากัมรเตง อัญศรีอสมานธฤตจันทรเทวี) |
จารึกปราสาทเมืองแขก 1 | 1/2 | นครราชสีมา | ประสาร บุญประคอง |
|
เทปฺ มานฺ ปฺรสาท กรุณา โอยฺ ชํนา ต ไทติ ไภ ไท ต มานฺ กฺฤต ปมฺเร อายฺ ต อญฺ สมฺยกฺ อญฺ โอยฺ ปฺรสาท ติ สุลกฺษ เลงฺ อฺยตฺ ปิ อจฺจ ไท เทา โตยฺ วฺระกลาศ นิตฺย เลงฺ จตฺตฺ อญฺวฺงา ขฺมิ มะ ปิ ถา อํญฺกรุณา เลงฺ ขฺญุํ ต ไท ติ ชย กํมฺรเตงฺ สฺรมิ ติ เลงฺ สฺถิติ วฺระ ชา ต ติ มานฺ กฺษณ จฺรปตฺ ภฺรานฺติ กํปิ มานฺ อริวีรฺยฺย ปิ มรฺ มนฺ อฺวลฺ อศฺจรฺยฺย ต เถฺว วหุ วิธ คี กุเล สฺยงฺ ต เปฺร เถฺว สุธรฺมฺม รมฺยสถาน ปฺรศสฺต วิวิธยติคณ สฺยงฺ ต โอยฺ ชย(ปฺร)ตฺเยก เทา ... ทกฺษริยฺ ลกฺษ ตํเว ต มธุย เทวาศฺรเม ติ นา จารฺ เลงฺ อารฺยฺย (มีข้อความมืดมน ซึ่งมีบุคคล (อาจเป็นกฤตัชญวัลลภ แห่งจารึกภาษาสันสกฤต บทที่ 16) กล่าวถึงตนเอง (อญฺ) แต่อาจจะกล่าวถึงผลประโยชน์ต่างๆ ที่ตนได้รับ (ปฺรสาทกรุณา) และแสดงความปรารถนาบางประการเกี่ยวกับสกุลของตน) |
จารึกปราสาทหินพนมวัน 5 | 1/3 | นครราชสีมา | อุไรศรี วรศะริน |
|
สํวะ โขฺลญฺ วล กมฺร(เตงฺ) - - - นุ โขฺลญฺ นิ ต คิ เนะ วิษย - - - ปฺรทฺวนฺ เทา นุ โฉฺลญฺ ตมฺรฺวจฺ วิษ(ย) (คำนับ โขฺลญพล กัมฺรเตงฺ - - - แล โขฺลญ (ที่จะประจำ) วิษัย (คือจังหวัด) นี้ต่อไป แล โฉฺลญตำรวจวิษัย) |
จารึกศาลเจ้าเมืองลพบุรี | 1/2 | ลพบุรี | อุไรศรี วรศะริน |
|
. . .ภ คิ นุ สุปฺปฺรติษฺถ กํมฺรเตงฺ (อ). . .สฺถาป ปฺวนฺ นา กํมฺรเตงฺ อ(ญฺ). . . (ประดิษฐานพระกัมรเตงอัญ. . .สถาปนา.. .ไว้ทั้ง 4 ในพระกัมรเตงอัญ. . .) |
จารึกวัดสุปัฏนาราม 2 | 1/2 | อุบลราชธานี | อำไพ คำโท |
|
o 1115 ศก วฺระ ชํนฺวนฺ วฺระ ปาท กมฺรเตงฺ อญฺ ศฺรีชยวรฺมฺมเทว ต วฺระ อาโรคฺยสาล นา สํโวกฺ o (1115 ศก พระไทยธรรม พระบาทกมรเตงอัญ ศรีชยวรมเทวะ ทรงมอบให้แก่พระอาโรคยสาล (โรงพยาบาลอันประเสริฐ) ณ ตำบลสังโวก ฯ) |
จารึกเชิงเทียนสัมฤทธิ์ | 1/1 | ปราจีนบุรี | ประสาร บุญประคอง |
|
ชุนฺ ขฺญุํ ต กมฺรเตงฺ ชคาตฺ ไตยอรฺค ไตยกพฺผุนฺ (มอบให้เป็นข้าทาสแก่พระกัมรเตงชคัต (พร้อมกับ) ไตยอรรค ไตยกัพผุน) |
จารึกปราสาทโตนตวล 1 | 1/11 | ศรีสะเกษ | ชะเอม คล้ายแก้ว |
|
สฺวาสฺติ 942 ศก ปญฺจมี โรจฺ ศฺราวณ วุธวาร วฺระ กรุณา ปรมวิตฺร ติ กํเสฺตงฺ ศฺรีชยสิงฺสวรฺมฺม ต ปนฺทฺวลฺ วฺระ อาลกฺษณ ต วฺระ กํมฺรเตงฺ อญฺ กํเสฺตงฺ สภาปติ นา ตฺรีณิ ปเมฺร วฺระ สภา นุ วฺระ หรปาล เทา ลงฺโคลฺ ภูมิ สิทฺธิปุรปิ (ขอความสวัสดีจงมี ศักราช 942 แรม 5 ค่ำ เดือน 9 วันพุธ พระกรุณาบรมบพิตร คือ กัมเสตง ศรีชยสิงสวรมัน ประกาศพระอาลักษณ์แก่พระกัมรเตงอัญ กัมเสตง สภาบดี ชั้นตรี ให้ติดตามรับใช้พระสภา กับพระหรปาลไปปักหลักเขตที่ดินสิทธิปุระ) |
จารึกปราสาทตาเมือนธม 5 | 1/3 | สุรินทร์ | อำไพ คำโท |
|
o ชํนฺวนฺ วฺระ กมฺรเตงฺ อญฺ ศฺรีวิเรนฺทฺราธิปติวรฺมฺม ต กมฺรเตงฺ ชคตฺ ศฺรีวิเรศฺวร นา สํโวกฺต 1109 สก o (ไทยธรรม พระกมรเตงอัญ ศรีวิเรนทราธิบดีวรม แด่กมรเตงชคต ศรีวิเรศวร ณ ตำบลสังโวกต 1109 ศก) |
จารึกขันทรงวงรีสัมฤทธิ์ | 1/1 | ปราจีนบุรี | อำไพ คำโท |
|
o ชํนฺวนฺ วฺระ กมฺรเตงฺ อญฺ ศฺรีวิเรนฺทฺราธิปติวรฺมฺม ต กมฺรเตงฺ ชคตฺ ศฺรีวิเรสฺวร นา สํโวกฺต 1109 สก o ( ไทยธรรม พระกมรเตงอัญ ศรีวิเรนทราธิบดีวรม แด่กมรเตงชคต ศรีวิเรศวร ณ ตำบลสังโวกต 1109 ศก) |
จารึกขันทรงกลมสัมฤทธิ์ | 1/1 | ปราจีนบุรี | อุไรศรี วรศะริน |
|
กรฺณฺโณจฺนา วฺระ กมฺรเตงฺ อญฺ ศิวลิงฺค ไต อจฺราณ ไต วนฺ ไต เหม เปา 1 (กรณโณจนา พระกัมรเตงอัญศิวลิงคะ ไต อัจราณ ไตวัน ไตเหมกลุ่มหนึ่ง) |
จารึกปราสาทเมืองแขก 2 | 1/1 | นครราชสีมา | อำไพ คำโท |
|
ภูมิ สฺรุกฺจฺวารฺ มฺโม นยฺ วฺระ กมฺรเตงฺ อญฺ ศิวลิงฺค โตยฺ ปุรฺวฺว เทา วปฺ ต โคลฺ อาคฺเนย (ดินแดนแห่งจวารโม ถวายแด่พระกมรเตงอัญศิวลึงค์ ตั้งแต่ทิศตะวันออกไปถึงหลักเขตทิศตะวันออกเฉียงใต้) |
จารึกปราสาททัพเสียม 1 | 1/18 | สระแก้ว | อุไรศรี วรศะริน |
