ตัวอย่าง | ปรากฏใน | ด/บ | จังหวัด | ผู้ให้ความหมาย |
---|---|---|---|---|
- - - เป็นต้นพระภูบาลจึงมีพระราชอาณาพระราชอา - - - (ธิ) ฐานตั้งยังจุลสงกราสราชใคร่ให้เป็นที่สุด แก่กุลบุตรแล - - - ให้หายคำสงกาผิจักสง - - | จารึกถ้ำอาจารย์พา (ถ้ำผาเก) | 1/6 | สกลนคร | ธวัช ปุณโณทก |
ต่อเท่า 5 พันวัสสา นิพพานปัจจโยโหตุ เจ้าหัวทิดบุญคำเป็นผู้ริจจนา ขอให้ได้ดังคำมักคำปรารถนาแก่ฝูงข้าทั้งหลาย ขอให้เห็นหน้าพระเจ้าอริยะเมตตรัยโพธิสัตว์เจ้า จักลงมาเลียบลัดตรัสน้อมสัพพัญญุตญาณ ผิจักลงมาภายหน้า |
จารึกฐานพระพุทธรูปวัดศรีบุญเรือง 2 (หนองคาย) | 1/2 | หนองคาย | นิสา เชยกลิ่น |
ผิผู้ใ(ด)มาถกมาถอนออก . . . . . . . แก่ผู้นั้นแล เหตุให้เขารักษาแก้วทั้ง 3 อาชญาพระบพิตรเป็นเจ้าเหนือหัว (ศรัทธาใส่) เลิกศาสนาในอารามชื่อมณีเชษฐารา (ม) . . . | จารึกวัดจอมมณี | 1/18 | หนองคาย | นิสา เชยกลิ่น |
ผิขาวเจ้าตนใด ได้มากินเมือง นี่ไซร้ ขอฝากวัดแวงทั้งนี้แก่ชาวเจ้าตนนั้นด้วยโสดเทอญ ฯ | จารึกวัดตะพาน | 2/18 | สุราษฏร์ธานี | พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร |
ผิผู้ใดได้ไหว้นบกระทำบูชาพระศรีรัตนมหาธาตุแล๋พระศรีมหาโพธินี้ว่า ไซร้มีผลอานิสงส์พร่ำเสมอดังได้นบตนพระเป็นเจ้าบ้างแล |
จารึกนครชุม | 1/12 | กำแพงเพชร | ยอร์ช เซเดส์ |
วันอันท่านใส่ยอดพระเป็นเจ้านั้นพระหากกระทำปาฏิหาริย์ ส่องชาลรังสี มีหกฉัน ดูใสพาว ในกลางหาว งามดังแสงเคียกรุ้ง ฝูงพลทั้งหลายหันอัศจรรย์หนักหนา เมื่อฉลองพระยืนเป็นเจ้าคาบหลังนั้นโสดในเดือนหก บุรณมีวันพฤหัสบดี ท่านพญาธรรมิกราชให้ทานแปลงปราสาทอันหนึ่ง และประดับงามดีหนักหนา ผิจักอุปมาไปดังมหาไพชยนต์ปราสาทนั้นดายแล | จารึกวัดพระยืน | 2/29 | ลำพูน | พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 |
ผิสิ้นมงคลวิลาสมหาเถรไซร้ ให้สงฆ์ทั้งหลายอันอยู่ในสวรรคารามบรรพตแล สงฆ์อันอยู่ในกัลยาณวนาวาสนี้สมุขตา ด้วย..ง...ธม...บ้าง ภิกษุผู้ใดผู้หนึ่งก็ดี | จารึกวัดป่าแดง (แผ่นที่ 3) | 1/35 | กรุงเทพมหานคร | ยอร์ช เซเดส์ |
มาตราหนึ่งโสด ลูกขุนมูลนาย … แลผู้ใดอันอยู่ภายบ้านนอก … เมืองเล็กตนยังไกลจาก … แควนเมืองใหญ่ทั้งหลายทํเนปรเชลียง … แก่ถิ่นฐานบ้านนาอันอาศัยประ … ชั่ววันก็ดี และครึ่งวันก็ดี ผิมีข้าอันขึ้นปีกท่าน … ข้าชีบาพระอุปัธยาจารย์ก็ดี อันหนีพ่านไปสู่บ้านสู่ช่องตน ไปสู่อยู่เหย้าเรื(อน) … ก็ดีคนเอาข้าท่านหนีไปสู่ จุ่งคืนให้ได้ไว้ข้าท่าน … ท่านนั้นผิด … แก่พระเจ้าแผ่นดิน แก่เจ้าบ้านเจ้าเมือง……จริงแม้นเจ้าไทบยั้ง ไซร้ ให้ไป… |
จารึกกฎหมายลักษณะโจร | 1/28 | สุโขทัย | นิสา เชยกลิ่น |
ที่แท้ผิเราบ่จงใจซื่อเอาสัตย์ประติชญาในพระมหาสุ ___ พรรณบัฏนี้แด่เราเอาไมตรีมากังให้เป็นโสภา ภายนอกในใจไซร้ จงกระทำสรรพโทษาดัง __ ให้จงเกิดสรรพโทษานตรายในตนยลปรัตยักษ์ทันตา อย่าได้เป็นท้าว ___ เมื่อหน้า ภายเมื่อไปในปรโลกก็ดี ทุรคติ ในนรกอีกอพิจี |
จารึกเจดีย์น้อย | 2/5 | สุโขทัย | นิสา เชยกลิ่น |
ทั้งปู่เจ้าพระขพง เขายรรยง พระศรี ผีบางพระศักดิ์ อารักษ์ทุกแห่ง แต่งตาดูสองปู่หลานรักกิน ผิผู้ใดใครบซื่อ จุ่งผีฝูงนี้หักก้าวน้าวคออย่าเป็นพระยาเถิงเท่าเป็นเจ้าอยู่ยืน หืน ตายดังวัน ทันดังเครียว เขียว เห็นอเวจีนรกตกอบายเวทนา เสวยมหาวิบาก อย่าได้คาดได้พบพระพุทธ พระธรรมพระสงฆ์สักคาบ บาปอันตัด ค สงฆ์ จุ่งให้ได้แก่ผู้บซื่อ แต่นี้คำปู่หลานสบถด้วยกัน จุ่งทันเห็นเป็นปรัตยักษ์ดังคำกล่าวนี้ | จารึกปู่ขุนจิดขุนจอด | 1/17 | สุโขทัย | ฉ่ำ ทองคำวรรณ |
ผิจกยกชินบมิไดพายลุน
(ผิจักยกขึ้นบ่มิได้ภายลุน) |
จารึกภาพชาดกวัดศรีชุม แผ่นที่ 68 (กัญจนขัณฑชาดก) | 1/3 | สุโขทัย | พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 |
แลแต่ยัง หนุ่มได้สามสิบเอ็ดเข้าเท่าเถิงเจ็ดสิบเอ็ดปี แลผิจักเสียคราบตนในเมืองคนนี้ ขอจุ่ง + "ได่เปนผ"+ เมือเกิดในเมืองฟ้า อันชื่อดุสิตาสวรรค์ | จารึกป้านางเมาะ | 2/17 | สุโขทัย | เทิม มีเต็ม |
ผิผู้ใดบ่ยำอาชญาพระเจ้าแม่ลูก . . เขาฝูงนี้อบายทั้งสี่ไว้เป็นเริน | จารึกวัดเค้าราชสถาน | 2/9 | พะเยา | จารึกล้านนา ภาค 1 เล่ม 1 |
หากลักบวชลักเรียน. . . ผิหากลักบวชลักเรียนกูจักมีอาชญาจำสึกเสียชะแล อาชญากูอันเป็นเจ้าแผ่นดิน | จารึกวัดบ้านขามเมืองปัน | 1/10 | พะเยา | จารึกล้านนา ภาค 1 เล่ม 1 |
ผิผู้ใดบ่เอาออก แลใส่ใจอนุโมทนา ศรัทธายินดีด้วยใจ ให้มันเป็นเจ้าเป็นขุนมั่นยื(น) สัมฤทธิ์ดังปรารถนา | จารึกเจ้าสี่หมื่นสร้างพระพุทธรูปและเจ้ามหาราชอุทิศที่นา | 2/1 | พะเยา | จารึกล้านนา ภาค 1 เล่ม 1 |
....(เ)ม็ง ยาม(วัน)____...สิบเอ็ด ออก 6 ค่ำ วัน...เป็นผิผู้หากเอาออ(ก)......(จ)าก พระเจ้า | จารึกคำสาปแช่ง | 1/3 | พะเยา | จารึกล้านนา ภาค 1 เล่ม 1 |
ผิผู้ใดหากเอาออกจากพระเจ้า อย่าให้มันเป็นเจ้าขุนสักเทื่อ เมื่อตายให้ตกหม้อเพจี | จารึกเจ้าหมื่นเลี้ยงมาเป็นเจ้าสี่หมื่น | 1/12 | พะเยา | จารึกล้านนา ภาค 1 เล่ม 1 |
ผิปู่พระญาเป็นเจ้ารักกูด้วยใจจริง + กังวลอันตราย | จารึกคำปู่สบถ | 1/10 | น่าน | จารึกล้านนา ภาค 1 เล่ม 1 |