รายชื่อพิพิธภัณฑ์

หอจดหมายเหตุมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ

หอจดหมายเหตุมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประกอบด้วยหอจดหมายเหตุ หอเกียรติยศ และพิพิธภัณฑ์การศึกษา ตั้งอยู่ในอาคารประสานมิตร ที่เป็นอาคารเรียนหลังแรกของโรงเรียนฝึกหัดครูชั้นสูง และเป็นห้องทำงานของผู้เชี่ยวชาญจากมหาวิทยาลัยอินเดียนา ซึ่งเป็นโครงการความร่วมมือระหว่างมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒกับมหาวิทยาลัยอินเดียนา รวมทั้งใช้เป็นสำนักงานบริหารของศาสตราจารย์ ดร.สาโรช บัวศรี ผู้อำนวยการโรงเรียนฝึกหัดครูชั้นสูงและอธิการวิทยาลัยวิชาการศึกษา ภายในหอจดหมายเหตุ แบ่งเป็นห้องจัดแสดงต่างๆ ได้แก่ ห้องเทพอานันทภูมิ จัดแสดงนิทรรศการถาวร พระบรมสาทิศลักษณ์คู่พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล และพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ขณะทรงพระเยาว์ จัดแสดงฉลองพระองค์ครุยพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช สมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชินีนาถ สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี และสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ห้องจารอัตลักษณ์ เป็นห้องจัดแสดงนิทรรศการถาวร เพื่อบอกเล่าความเป็นมาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันของมหาวิทยาลัย มีห้องนิทรรศการหมุนเวียน ห้องสสืบค้นข้อมูล ที่เก็บรักษาเอกสารทางประวัติศาสตร์ของมหาวิทยาลัย เอกสารบุคคล ภาพถ่าย ฟิล์ม แผนผังและประวัติอาคาร และหอเกียรติยศแสดงประวัติและผลงานของผู้ก่อตั้ง และท่านผู้มีคุณูปการอันยิ่งใหญ่ที่สัมพันธ์กับแก่นสาระของมหาวิทยาลัย

จ. กรุงเทพมหานคร

พิพิธภัณฑ์เรือพื้นบ้าน วัดยาง ณ รังสี

พิพิธภัณฑ์เรือพื้นบ้านวัดยาง ณ รังสี มีที่มาจากการที่ทางวัดจะรื้อศาลาการเปรียญหลังเก่าและสร้างหลังใหม่ขึ้นแทนที่ เมื่อทางชมรมอนุรักษ์โบราณวัตถุสถานและสิ่งแวดล้อมจังหวัดลพบุรี ทราบเรื่องจึงได้ขอให้ทางวัดเก็บรักษาไว้ เพราะเห็นว่าหากได้รับการบูรณะสามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้ นำไปสู่การบูรณะและจัดทำเป็นพิพิธภัณฑ์ โดยมีอาจารย์ภูธร ภูมะธน ผู้ร่วมก่อตั้งมรมอนุรักษ์โบราณวัตถุสถานและสิ่งแวดล้อมจังหวัดลพบุรีและอดีตภัณฑารักษ์กรมศิลปากร เป็นที่ปรึกษาและช่วยให้พิพิธภัณฑ์แห่งนี้ก่อรูปขึ้นอย่างชัดเจนและสามารถเปิดให้เข้าชมได้ในปี พ.ศ.2531 ปัจจุบันพิพิธภัณฑ์มีการจัดแสดง 3 อาคาร รวบรวมเรือพื้นบ้านที่เคยใช้สัญจรกันในแม่น้ำลพบุรี ได้แก่ เรือสำปั้น เรือมาด เรือหมู เรือพายม้า เรืออีโปง เรือกระแชง เรือเข็ม เรือชะล่า เรือเป็ด เรือป๊าบ เรือบด เรือผีหลอก เป็นต้น เรือบางชนิดแม้จะยังมีใช้อยู่ในปัจจุบันแต่บางชนิดหาชมได้ยากเต็มที พิพิธภัณฑ์ได้รับการดูแลเป็นอย่างดีจากชุมชน และชมรมพิพิธภัณฑ์เรือพื้นบ้านวัดยาง ณ รังสี นอกจากนี้ กลุ่มพิพิธภัณฑ์ในจังหวัดลพบุรียังได้สร้างความร่วมมือที่เหนี่ยวแน่นขึ้นอีก คือ การสร้างเครือข่ายพิพิธภัณฑ์จังหวัดลพบุรีขึ้นเพื่อช่วยให้คำปรึกษาและสร้างกิจกรรมร่วมกัน

จ. ลพบุรี

เรือนหอประวัติเมืองแกลง

เรือนหอประวัติเมืองแกลง เดิมเป็นโรงพักเก่า สร้างเมื่อปีพ.ศ. 2494 ต่อมาเมื่อประชากรมีเพิ่มมากขึ้น สถานีตำรวจจึงไม่สามารถรองรับการให้บริการได้ ประกอบกับเรือนไม้มีความทรุดโทรม จึงมีการย้ายไปปฏิบัติงานที่ที่ทำการใหม่ และเมื่อจะมีการรื้อถอนเรือนหลังเดิมทิ้ง ชาวบ้านตลาดสามย่าน เมืองแกลงก็คิดว่า คงเสมือนขาดสิ่งหนึ่งสิ่งใดไป เพราะเรือนไม้นี้อยู่คู่ชาวบ้านมาอย่างช้านาน ดังนั้นในปี 2547 เทศบาลตำบลเมืองแกลงและสถานีตำรวจภูธรเมืองแกลง จึงได้จัดทำโครงการปฏิสังขรณ์เรือนไม้โดยยึดรูปแบบเดิม และจัดเป็นหอประวัติเมืองแกลง เพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์วัฒนธรรมของชาวเมืองแกลง

จ. ระยอง

สำนักศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์

เพื่อเป็นการระลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของสมเด็จพระราชปิตุจฉา เจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์ กรมหลวงเพชรบุรีราชสิรินธร องค์พระกำเนิดสถาบันฯ มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ สร้างพระอนุสาวรีย์ เพื่อเป็นการเทิดพระเกียรติ และมีการจัดแสดงนิทรรศการภาพถ่ายสำคัญไว้ที่สำนักศิลปวัฒนธรรม ในอาคาร 60 ปี เพชรบุรีอลงกรณ์ เป็นนิทรรศการถาวรพระประวัติสมเด็จพระราชปิตุจฉา เจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์ กรมหลวงเพชรบุรีราชสิรินธร โดยหลักเป็นภาพเหตุการณ์สำคัญอันทรงคุณค่า อาทิเช่น ภาพเหตุการณ์วันที่ 24 มกราคม พ.ศ.2439 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้ตั้งการพระราชพิธีมงคลโสกันต์ พระราชทานพระสุพรรณบัฎเฉลิมพระนาม สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์ และพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้ามาลินีนภดารา ภาพในวันที่ 23 มกราคม พ.ศ.2439 ซึ่งเป็นวันลอยพระเกศา ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานเลี้ยงที่พระราชอุทยานช้างสวนศิวาลัย ผู้ร่วมงานต้องแต่งแฟนซีทุกพระองค์ ภาพที่สมเด็จพระนางเจ้าเสาวภาผ่องศรีฯ โปรดให้สมเด็จฯเจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์ ในขณะทรงพระเยาว์นั้นแต่งพระองค์แบบฝรั่ง ทรงสวมกระโปรงไว้พระเกศายาวและสวมพระมาลา ทำให้ทรงได้รับสมญาจากพระราชวังว่า “ทูลกระหม่อมฟ้าหญิงแหม่ม” เป็นต้น

จ. ปทุมธานี