เดิมเป็นตำหนักที่ประทับของสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (แพ ติสฺสเทวมหาเถร) เจ้าอาวาสลำดับที่ 4 ของวัดสุทัศน์ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2443 ซึ่งต่อมาได้รับสถาปนาเป็นสมเด็จพระสังฆราช องค์ที่ 12 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ (พ.ศ. 2481-2487) ท่านมีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมให้มีการแปลพระไตรปิฎกเป็นภาษาไทย โดยที่นี่แต่เดิมยังเป็นที่อยู่ของอดีตเจ้าอาวาสรูปก่อน ๆ ตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 3 เป็นต้นมา ทำให้ทางวัดมีการจัดเก็บสะสมวัตถุโบราณไว้เป็นจำนวนมาก รวมแล้วมีมากกว่า 20,000 รายการ ต่อมามีการบูรณะและจัดทำรายการวัตถุโบราณเพื่อเปิดเป็นพิพิธภัณฑ์ ซึ่งโครงการนี้ใช้เวลาร่วมประมาณ 10 ปี จนในวันที่ 6 ธันวาคม พ.ศ. 2567 จึงมีพิธีเปิดพิพิธภัณฑ์อย่างเป็นทางการ โดยมีวัตถุประสงค์หลักเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้ทางพระพุทธศาสนา ประวัติศาสตร์ และวัฒนธรรม รวมถึงเพื่อเทิดทูนเกียรติคุณของท่าน ภายในพื้นที่รวม 1,788 ตารางเมตร มีการจัดแบ่งพื้นที่ออกเป็น 5 ห้อง ได้แก่ ตำหนักประทับ: จัดแสดงพระประวัติ สิ่งของเครื่องใช้ส่วนพระองค์ และงานพุทธศิลป์ฝีพระหัตถ์ หอพระกรรมฐาน: จัดแสดงพระพุทธรูปและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ประจำวัด เช่น พระสุนทรีวาณี หลวงพ่อดำ และพระพุทธนิรโรคันตราย หอไตร: จัดแสดงตาลปัตร ย่าม และผ้ากราบ กฏิเรือนแถวทิศตะวันออก: จัดแสดงเอกสารโบราณ กฏิเรือนแถวทิศตะวันตก: จัดแสดงการจัดเครื่องโต๊ะอย่างสยามซึ่งปฏิบัติตามธรรมเนียมและระเบียบที่มีมาตั้งแต่ในสมัยรัชกาลที่ 5
จ. กรุงเทพมหานคร