รายชื่อพิพิธภัณฑ์

พิพิธภัณฑ์สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ร.ร.พิษณุโลกพิทยาคม

พิพิธภัณฑ์สมเด็จพระนเรศวรมหาราช จัดสร้างขึ้นเมื่อปี 2533 โดยสมาคมศิษย์เก่าโรงเรียนพิษณุโลกพิทยาคม เพื่อเทิดพระเกียรติสมเด็จพระนเรศวรมหาราช กษัตริย์รักรบของไทย พิพิธภัณฑ์เป็นอาคารร่วมสมัย 2 ชั้น ชั้นล่างประดิษฐานพระรูปจำลองสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ภาพเขียนเหตุการณ์สำคัญในรัชสมัย และโบราณวัตถุ ประเภทอาวุธโบราณ ท่อน้ำดินเผา เป็นต้น ส่วนชั้นบน สร้างเป็นระเบียงชั้นลอยในอาคาร จัดแสดงสิ่งของและภาพเขียนเหตุการณ์สำคัญ นอกจากนี้ยังมีศาลสมเด็จพระนเรศวรมหาราชอันเป็นที่เคารพสักการะของชาวเมืองอีกด้วย

จ. พิษณุโลก

บ้านปาร์คนายเลิศ

บ้านปาร์คนายเลิศ เป็นเรือนพักผ่อนที่พระยาภักดีนรเศรษฐ (เลิศ เศรษฐบุตร) ได้วาดแบบและให้สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2458 ต่อมาได้ปรับปรุงเป็นเรือนอยู่อาศัยถาวรของนายเลิศและครอบครัว ก่อนจะตกทอดมาสู่ ท่านผู้หญิงเลอศักดิ์ สมบัติศิริ บุตรสาวคนเดียว ซึ่งสมรสกับคุณพินิจ สมบัติศิริ และได้ใช้ชีวิตอยู่ที่บ้านหลังนี้มาโดยตลอด นายเลิศได้ซื้อที่ดินริมคลองแสนแสบและสร้างเรือนไม้สักหลังใหญ่กลางหมู่ไม้ที่ปรับปรุงให้เป็นสวนหย่อนใจหรือ “ปาร์ค” เพื่อใช้เป็นเรือนพักผ่อนของครอบครัวและมิตรสหายในวันสุดสัปดาห์ และยังได้เปิดกว้างให้คนทั่วไปเข้ามาเที่ยวหย่อนใจ อีกทั้งเปิดให้ลูกเสือเข้ามาพักแรม โดยไม่หวงห้าม คนทั่วไปจึงเรียกว่า “ปาร์คนายเลิศ” ส่วนเรือนไม้สักหลังงามที่ริมสวน ก็ถูกเรียกว่า “บ้านปาร์ค” ทุกวันนี้บ้านปาร์คนายเลิศผ่านการบูรณะและปรับปรุงรักษา เปิดเป็นพิพิธภัณฑ์กลางสวนที่ร่มรื่นดั่งมีชีวิต เปิดให้บุคคลภายนอกเข้ามาเยี่ยมชมบ้าน ที่เต็มไปด้วยเรื่องราวประวัติศาสตร์และความเป็นอยู่ร่วมสมัยของครอบครัวพระยาภักดีนรเศรษฐ โดยมีห้องและมุมจัดแสดงของสะสมนับหมื่นชิ้นจากครอบครัวที่จะถูกผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนจัดแสดงทั้งปี

จ. กรุงเทพมหานคร

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร(องค์การมหาชน) เป็นศูนย์ข้อมูลความรู้ทางด้านมานุษยวิทยา โบราณคดี ประวัติศาสตร์ ประวัติศาสตร์ศิลปะ วัฒนธรรม และความรู้ท้องถิ่นของประเทศไทยและภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ทำหน้าที่เก็บรวบรวมบันทึกความรู้ในรูปแบบต่าง ๆ สนับสนุนการสร้างความรู้ใหม่ทางด้านมานุษยวิทยาและสาขาที่เกี่ยวข้องสู่สารธารณะ นอกจากนี้ยังให้บริการความรู้ผ่านฐานข้อมูลออนไลน์ในประเด็นต่าง ๆ เช่น จารึก เอกสารโบราณ พิพิธภัณฑ์เป็นต้น ภายในอาคารมีพิพิธภัณฑ์และนิทรรศการให้บริการกับสาธารณะ ได้แก่ ห้องนิทรรศการสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี พิพิธภัณฑ์เครื่องปั้นดินเผาที่ทำในประเทศไทย นอกจากนี้ยังมีนิทรรศการออนไลน์นำเสนอเรื่องราวต่างๆ ที่น่าสนใจเกี่ยวกับมานุษยวิทยา สังคม และมรดกวัฒนธรรม อาทิ ชาติพันธุ์วิทยาทางโบราณคดี ประวัติศาสตร์ร่วมสมัยของอุษาคเนย์ (แบบสุ่มเลือก) 10 คนทำพิพิธภัณฑ์ บันทึกประสบการณ์และการทำงาน คน-ไซเบอร์-ดิจิทัล

จ. กรุงเทพมหานคร

พิพิธภัณฑ์เรือนนพมาศ

พิพิธภัณฑ์เรือนนพมาศ ก่อตั้งโดยนางบังเอิญ ทุยจันทร์ ซึ่งประกอบอาชีพค้าขายวัตถุโบราณ โดยนอกจากวัตถุสำหรับขายแล้ว นางบังเอิญยังได้เก็บสะสมเครื่องสังคโลกบางส่วนไว้ โดยเฉพาะประเภทจาน ชาม ไห รวมทั้งวัตถุประเภทอื่น ๆ ซึ่งเครื่องสังคโลกบางชิ้นที่เก็บสะสมไว้มีอายุกว่า 700 ปี เครื่องสังคโลกที่โดดเด่นและสำคัญที่เก็บสะสมไว้ คือ ชามลวดลายกระทงลอยอยู่บนผิวน้ำ ที่แสดงให้เห็นประเพณีลอยกระทงเผาเทียนเล่นไฟในสมัยสุโขทัย โดยชามใบนี้พบที่บ้านพบพระ จังหวัดตาก ซึ่งเป็นลวดลายที่แปลก หาได้ยาก สันนิษฐานว่าอาจทำขึ้นเป็นพิเศษ และเชื่อว่าเป็นหลักฐานชิ้นสำคัญเกี่ยวกับประเพณีลอยกระทง

จ. สุโขทัย

พิพิธภัณฑ์ภูมิปัญญาสาวะถี

พิพิธภัณฑ์ภูมิปัญญาสาวะถี โรงเรียนบ้านสาวัตถีราษรังสฤษฎิ์ พิพิธภัณฑ์นี้ เดิมเป็นอาคารเรียนของนักเรียนโรงเรียนบ้านสาวัตถีราษรังสฤษฎิ์ในระดับชั้น ประถมศึกษาปีที่ 1-2 ตามความต้องการของผู้อำนวยการโรงเรียน ที่เห็นว่าอาคารไม้นี้มีความเก่าเพราะจำนวนนักเรียนที่ลดน้อยลงจึงตัดสินใจมาทำเป็นพิพิธภัณฑ์ ซึ่งสิ่งของที่นำมาจัดแสดงในพิพิธภัณฑ์ ส่วนหนึ่งย้ายมาจากพิพิธภัณฑ์วัดไชยศรี และอีกส่วนมาจากชาวบ้านซึ่งนำของเก่าที่ตนมีอยู่มาบริจาคให้ เนื่องจากอยากมีส่วนร่วมเพื่อการพัฒนา ซึ่งสิ่งของที่จัดแสดงนั้นเป็นอุปกรณ์ เครื่องมือต่าง ๆ ที่ชาวบ้านชุมชนสาวะถีใช้ประโยชน์ และมีเรื่องราวที่น่าสนใจที่คนในชุมชนสามารถเป็นคนถ่ายทอดให้นักท่องเที่ยวที่มาเที่ยวชมได้รับรู้ พิพิธภัณฑ์แบ่งออกเป็น 3 ห้อง ห้องแรกเป็นห้องที่บอกเล่าเรื่องราวขนบธรรมเนียมประเพณีของชาวอีสาน ที่ปฎิบัติสืบต่อกันมาซึ่งแสดงถึงความเป็นกลุ่มชนเก่าแก่และเจริญรุ่งเรืองมานาน เป็นเอกลักษณ์ของชาติและท้องถิ่นที่เรียกว่า ฮีตสิบสอง และมีอุปกรณ์ของเครื่องใช้ในชีวิตประจำวันจัดแสดง ห้องที่สองเป็นอุปกรณ์และเครื่องมือเกี่ยวกับการทอผ้า, อุปกรณ์การประมง, อุปกรณ์การเกษตร และห้องที่สามเป็นเรื่องราวของวรรณกรรมสินไซผลงานต่างๆ

จ. ขอนแก่น