จ. นครสวรรค์

ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษานครสวรรค์ เป็นสถานศึกษาในสังกัดสำนักงานส่งเสริมการเรียนรู้ประจำจังหวัดนครสวรรค์ กรมส่งเสริมการเรียนรู้ กระทรวงศึกษาธิการ จัดตั้งขึ้นตามที่คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบในหลักการโครงการศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษาและเครือข่าย เมื่อวันที่ 16 สิงหาคม พ.ศ. 2537 ต่อมากระทรวงศึกษาธิการได้ประกาศ เรื่อง “จัดตั้งศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษาจังหวัดนครสวรรค์” เป็นสถานศึกษาอยู่ในความดูแลของศูนย์การศึกษานอกโรงเรียนจังหวัดนครสวรรค์ ตั้งอยู่ที่ตำบลนครสวรรค์ อำเภอเมืองนครสวรรค์ จังหวัดนครสวรรค์ เมื่อวันที่ 27 มิถุนายน พ.ศ. 2540 และได้รับงบประมาณก่อสร้างอาคารศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษานครสวรรค์ จำนวน 5,000,000 บาท (ห้าล้านบาทถ้วน) โดยเริ่มก่อสร้างเมื่อวันที่ 15 กรกฎาคม พ.ศ. 2540 เป็นอาคารคอนกรีต 2 ชั้น แล้วเสร็จเมื่อวันที่ 21 มีนาคม พ.ศ. 2541 ต่อมาได้มีการจัดทำนิทรรศการฐานการเรียนรู้ต่าง ๆ เพิ่มขึ้น เพื่อจัดและบริการการเรียนรู้ด้านวิทยาศาสตร์เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อม ให้กับกลุ่มเป้าหมายทั้งเด็ก เยาวชน นักเรียนนักศึกษาทั้งในและนอกระบบโรงเรียน และประชาชนได้อย่างหลากหลายและเหมาะสมกับบริบท

จ. นครสวรรค์

จ. นครสวรรค์

จ. นครสวรรค์

จ. บึงกาฬ

พิพิธภัณฑ์พื้นบ้านไทยพวนบ้านดงกระทงยาม ตั้งอยู่ในวัดบ้านใหม่ อำเภอศรีมหาโพธิ์ จังหวัดปราจีนบุรี ริเริ่มโดยคุณลุงวิบูลย์ งามวงศ์ โดยใช้กุฏิพระสงฆ์เดิม ซึ่งเคยเป็นบ้านของคนไทยพวนที่รื้อแล้วยกมาถวายวัดเป็นสถานที่จัดแสดงข้าวของเครื่องใช้ท้องถิ่นของชาวบ้านเชื้อสายไทยพวนในหมู่บ้าน  อาทิ อุปกรณ์การเกษตร อุปกรณ์ดักจับสัตว์น้ำ ที่แสดงถึงวิถีชีวิตชาวบ้านที่สัมพันธ์กับสภาพสิ่งแวดล้อมที่เป็นที่ราบลุ่มน้ำท่วมถึงในฤดูน้ำหลาก และข้าวของเครื่องใช้ต่าง ๆ ที่ชาวบ้านบริจาค อาทิ เตียงฟากไม้ไผ่สำหรับให้หญิงคลอดนอนอยู่ไฟ โบราณวัตถุชิ้นสำคัญ คือ พระพุทธรูปจำนวนสามองค์ ที่เล่าสืบกันมาว่าได้อัญเชิญมาจากเวียงจันทน์พร้อมการอพยพลงมาอยู่ที่บ้านดงกระทงยาม เป็นพระพุทธรูปประทับยืนปางเปิดโลกสลักไม้หนึ่งองค์ และพระพุทธรูปปางมารวิชัยสำริดขนาดเล็กสององค์ มีพุทธลักษณะแบบศิลปะล้านช้าง นอกจากนี้ยังมีคัมภีร์ใบลานจำนวนหนึ่งเป็นเรื่องทางพุทธศาสนาและตำรายาโบราณ ที่จารด้วยอักษรธรรม

จ. ปราจีนบุรี

จ. แพร่

ดพิพิธภัณฑ์ผ้าซิ่นตีนจก ไท-ยวน ลับแล" ก่อตั้งโดย คุณจงจรูญ มะโนคำ หรือครูโจ ซึ่งชื่นชอบผ้าทอพื้นเมือง ครูโจเกิดและเติบโตมาในครอบครัวที่ทอผ้า แต่เนื่องจากเป็นผู้ชายจึงถูกกันให้ออกห่าง ครูโจทำได้เพียงแต่เป็นลูกมือช่วยแม่ และอาศัยครูพักลักจำ แต่ความรักในผืนผ้าก็ไม่เคยจางหาย ทำให้เมื่อโตขึ้นและมีพอจะมีเงินจึงค่อยๆ เก็บสะสมผ้าเก่าที่ตนเองชื่นชอบมาแต่เยาว์วัย ปี พ.ศ. 2545 ครูโจรวมกลุ่มคนในชุมชนเรียกว่า “กลุ่มทอผ้าบ้านคุ้ม-บ้านนาทะเล” ขึ้น และเป็นผู้ที่ออกแบบสีและลายผ้า ส่งต่อให้ช่างทอในกลุ่มเป็นผู้ทอ เน้นลวดลายตีนจกและวิธีการทอตามแบบโบราณของลับแล และปัจจุบันกลายเป็นสินค้าโอท็อปของจังหวัดอุตรดิตถ์ ได้รับรางวัลการันตีมากมาย พิพิธภัณฑ์ตั้งอยู่ภายในพื้นที่บริเวณบ้านของครูโจ เป็นเรือนไม้สองชั้น จัดแสดงผ้าซิ่นตีนจกเก่าแก่ที่มีอายุมากกว่าร้อยปี ที่เป็นของสะสมของครูโจ รวมทั้งจัดแสดงผลงานของกลุ่มทอผ้าซิ่นตีนจกบ้านคุ้ม

จ. อุตรดิตถ์

จ. เลย

ในพื้นที่ตามถ้ำและเพิงผาต่างๆ ในตำบลบ้านกลาง ชาวบ้านได้ขุดพบโบราณวัตถุจำนวนมาก ต่อมาองค์กรในท้องถิ่นร่วมกับกรมศิลปากรได้สำรวจและรวบรวมโบราณวัตถุมาเก็บรักษาไว้และจัดทำพิพิธภัณฑ์เพื่อดูแลรักษาแหล่งโบราณคดี ภายใต้แนวคิด ชุมชนท้องถิ่นคือเจ้าของมรดกทางวัฒนธรรม จึงต้องร่วมกันคิด ร่วมกันทำ และร่วมกันดูแลรักษา จึงได้มีการจัดตั้ง “พิพิธภัณฑสถานโบราณคดีเขางาม” ขึ้นที่โรงเรียนบ้านเขางาม พิพิธภัณฑสถานโบราณคดีเขางามได้ดัดแปลงมาจากห้องเรียน นำเสนอแหล่งโบราณคดีในพื้นที่ ต.บ้านกลาง ที่มีจำนวนมากกว่า 20 แหล่ง เช่น เขางาม เขาหัวกระทิง เขาป่าปก และเขาหน้ามันแดง เป็นต้น จัดแสดงเครื่องมือเครื่องใช้ที่พบที่แหล่งโบราณคดี เช่น เครื่องมือหิน เครื่องประดับจากเปลือกหอย ภาชนะดินเผา ภาชนะทรงพาน เป็นต้น แต่ก็มีบางส่วนที่จำลองมาให้ชม เช่น หม้อสามขา

จ. กระบี่

จ. กรุงเทพมหานคร

ศูนย์วัฒนธรรมชุมชนมุสลิม-มลายู บ้านปากลัด ตั้งอยู่ในอำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ เป็นชุมชนมุสลิมที่มีผู้คนอาศัยมากว่า 4,000 คน มีมัสยิดดารอสอาดะห์เป็นศูนย์กลาง และมีโรงเรียนสอนศาสนาในชุมชน เหตุที่มาของการก่อตั้งศูนย์วัฒนธรรมฯ เนื่องมาจากการค้นพบแผนผังบันทึกสายเครือญาติที่เป็นภาษามลายู ที่สืบย้อนไปได้ถึงบรรพบุรุษรุ่นแรกจากมลายูที่เป็นเชลย มาตั้งรกรากที่ปากลัด ผู้ที่บันทึกคือ อีหม่ามอับบาส แสงวิมาน (แชบะห์) ครูสอนศาสนาคนสำคัญในชุมชน แชบะห์เกิดในสมัยรัชกาลที่ 5 มีชีวิตยืนยันถึงรัชกาลที่ 9 (พ.ศ. 2406-2493) คนในชุมชนเกิดความสนใจสืบค้นหาบรรพบุรุษของตัวเอง และสืบประวัติศาสตร์ท้องถิ่นตนเอง หลังการสืบค้นประวัติศาสตร์ชุมชนและการสะสมข้อมูลมากกว่าครึ่งศตวรรษ ศูนย์วัฒนธรรมชุมชนมุสลิม-มลายู บ้านปากลัด เกิดขึ้นเป็นรูปเป็นร่างในปี พ.ศ. 2553 ได้รับงบประมาณสนับสนุนโดยอบจ.สมุทรปราการ โดยใช้พื้นที่ชั้นที่ 3 ของโรงเรียนสามัคคีธรรมอิสลามเป็นสถานที่จัดแสดง แล้วเสร็จและเปิดให้เข้าชมในเดือนมีนาคม ปี 2554 วัตถุประสงค์สำคัญของคณะทำงานคือ ต้องการให้ลูกหลานชุมชนมาเรียนรู้ และต้องการบรรจุการเรียนรู้ในพิพิธภัณฑ์ในหลักสูตรของโรงเรียนสอนศาสนา และอยากให้คนทั่วไปรู้จักว่ามีชุมชนมุสลิมในพระประแดง

จ. สมุทรปราการ