รายชื่อพิพิธภัณฑ์

พิพิธภัณฑ์บ้านฝิ่น

บ้านฝิ่นเป็นพิพิธภัณฑ์เอกชน ก่อตั้งโดยคือคุณพัชรี ศรีมัธยกุล ซึ่งเป็นคนเชียงแสนโดยกำเนิด เป็นผู้ที่ชื่นชอบและสะสมโบราณวัตถุ ในช่วงปี 2533 คุณพัชรีเริ่มที่จะตระหนักว่า ของเก่าที่ขายอยู่ในร้านจะหมดไป จึงเริ่มความคิดที่จะทำพิพิธภัณฑ์ เพื่อเป็นการอนุรักษ์ของเก่าที่ตนขาย โดยคุณรงค์ วงษ์สวรรค์ นักเขียนและศิลปินแห่งชาติ เป็นผู้ตั้งชื่อของพิพิธภัณฑ์ให้ การจัดแสดงในพิพิธภัณฑ์ กล่าวถึงลักษณะทางกายภาพของพื้นที่สามเหลี่ยมทองคำ ประวัติการเดินทางของฝิ่นที่เข้ามาสู่พื้นที่สามเหลี่ยมทองคำ ขบวนการค้ายาเสพติดในสามเหลี่ยมทองคำเมื่ออดีต จัดแสดงวัตถุที่เกี่ยวข้องกับการค้า ได้แก่ "เป้ง" ในรูปแบบต่างๆ จำลองการสูบฝิ่นของชาวเขา จัดแสดงกล้องยาสูบรูปแบบต่างๆ รวมไปถึงพิษภัยของฝิ่นและยาเสพติด

จ. เชียงราย

หอฝิ่น อุทยานสามเหลี่ยมทองคำ

อุทยานสามเหลี่ยมทองคำ หอพิพิธนิทัศน์ หรือที่รู้จักกันว่า "หอฝิ่น" เป็นพิพิธภัณฑสถานที่เป็นกิจกรรมหนึ่งของโครงการในมูลนิธิแม่ฟ้าหลวง ได้รับการสนับสนุนงบประมาณการจัดสร้างจากการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยและงบประมาณรัฐบาลญี่ปุ่นในโครงการ JBIC เริ่มดำเนินการจัดสร้างอาคารจัดแสดงและอาคารประกอบอื่นๆ เมื่อ พ.ศ.2543 หอพิพิธนิทัศน์มุ่งหมายเพื่อให้ความรู้ในเรื่องความเป็นมาของฝิ่น ที่มีความเกี่ยวข้องกับพื้นที่สามเหลี่ยมทองคำ ซึ่งอยู่ใกล้บริเวณที่จัดสร้างพิพิธภัณฑสถานแห่งนี้ หอฝิ่น จัดเสนอเนื้อหาประวัติศาสตร์และพัฒนาการของฝิ่น และสารเสพติดที่ได้จากฝิ่น สงครามฝิ่น ขบวนการค้ายาเสพติด ที่ซับซ้อนอยู่ในทุกส่วนของโลกสารเสพติดอื่น ๆ ผลกระทบของยาเสพติดต่อสังคม เศรษฐกิจ การเมือง และต่อบุุคคล ผู้เข้าชมได้มีปฏิสัมพันธ์ สัมผัสตระหนักถึงมหันตภัย เกิดความเข้าใจอย่างลึกซึ้งต่อปัญหาจากฝิ่นและสารเสพติด ได้ครุ่นคิดถึงสิ่งที่ได้เรียนรู้และร่วมกันแก้หรือควบคุมปัญหายาเสพติด ตลอดจนนำความรู่ไปใช้ในชีวิตจริง

จ. เชียงราย

พิพิธภัณฑ์ชัยศีลพุทธภิรักษ์ วัดพระนอนหนองผึ้ง

พิพิธภัณฑ์ชัยศีลพุทธภิรักษ์ วัดพระนอนหนองผึ้ง หรือชื่อเดิมพิพิธภัณฑ์ชัยศีลวิมล (เวียงกุมกามนุรักษ์) จัดตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2503 โดยพระครูชัยศีลวิมล เจ้าคณะอำเภอสารภีปัจจุบัน ให้ศรัทธาคือ นางกว้าง เกิดศรี เป็นผู้ถือกุญแจ โดยเจ้าอาวาสองค์ต่อมาคือ พระอธิการฉลองชัย อาภัสสโร ยังไม่ได้สานต่อในส่วนพิพิธภัณฑ์ อาคารพิพิธภัณฑ์เป็นอาคารเอกเทศชั้นเดียวตั้งใจสร้างเป็นพิพิธภัณฑ์เนื้อที่จัดแสดงประมาณ 120 ตารางเมตร ภายในเป็นตู้เก่าโบราณจัดแสดงวัตถุประมาณ 5 ตู้ จัดแสดงเศษชิ้นส่วนพระพิมพ์ดินเผาที่ได้จากเวียงกุมกาม ภายนอกอาคารเป็นศาลาโถง จัดวางของชิ้นใหญ่ๆ เช่น รูปจำลองเจดีย์ทำด้วยหินทราย เศียรพระพุทธรูป ฐานพระพุทธรูปชิ้นส่วนองค์พระพุทธรูป หินทราย ส่วนหน้าตักมาตรหิน ครกหิน ไหหิน จำพวกไม้แกะสลัก สัตตภัณฑ์รูปพญานาค ไม้แกะสลักประดับประดากระจกจีน นอกจากนั้นยังมีเครื่องปั้นดินเผาโบราณ ขันโตกไม้ แผ่นทองจังโก เป็นต้น อย่างไรก็ดีต่อมาในปี พ.ศ. 2557 กรมศิลปากรได้เข้ามาช่วยปรับปรุงพิพิธภัณฑ์และการจัดแสดงใหม่ ภายใต้โครงการเครือข่ายพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่น จังหวัดเชียงใหม่-แม่ฮ่องสอน ของพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ เชียงใหม่ เปลี่ยนชื่อพิพิธภัณฑ์เป็นพิพิธภัณฑ์ชัยศีลพุทธภิรักษ์

จ. เชียงใหม่