จารึกตำรายาวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (ว่าด้วยสรรพคุณยา เครื่องเทศ และสมุนไพร แผ่นที่ 13 ผักชี ขมิ้นชัน ขมิ้นเครือ ดองดึง มหาหิงคุ์ การบูร ชะมด พิมเสน น้ำประสานทองจีน และน้ำประสานทองเทศ)

จารึก

จารึกตำรายาวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (ว่าด้วยสรรพคุณยา เครื่องเทศ และสมุนไพร แผ่นที่ 13 ผักชี ขมิ้นชัน ขมิ้นเครือ ดองดึง มหาหิงคุ์ การบูร ชะมด พิมเสน น้ำประสานทองจีน และน้ำประสานทองเทศ)

QR-code edit Share on Facebook print

เวลาที่โพส โพสต์เมื่อวันที่ 20 ธ.ค. 2559 11:12:43 ( อัพเดทเมื่อวันที่ 12 มี.ค. 2566 16:36:26 )

ชื่อจารึก

จารึกตำรายาวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (ว่าด้วยสรรพคุณยา เครื่องเทศ และสมุนไพร แผ่นที่ 13 ผักชี ขมิ้นชัน ขมิ้นเครือ ดองดึง มหาหิงคุ์ การบูร ชะมด พิมเสน น้ำประสานทองจีน และน้ำประสานทองเทศ)

อักษรที่มีในจารึก

ไทยธนบุรี-รัตนโกสินทร์, ขอมธนบุรี-รัตนโกสินทร์

ศักราช

ไม่ปรากฏศักราช

ภาษา

บาลี, ไทย

ด้าน/บรรทัด

จำนวน 1 ด้าน (ไม่ทราบจำนวนบรรทัด)

วัตถุจารึก

หิน

ลักษณะวัตถุ

แผ่นหินรูปวงรี

ปีที่พบจารึก

ไม่ปรากฏหลักฐาน

สถานที่พบ

วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามฯ แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

ผู้พบ

ไม่ปรากฏหลักฐาน

ปัจจุบันอยู่ที่

ไม่ปรากฏหลักฐาน

พิมพ์เผยแพร่

ตำรายา ศิลาจารึกวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (วัดโพธิ์) พระนคร (พระนคร : โรงเรียนแพทย์แผนโบราณ, 2556), 459-460.

ประวัติ

พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว  โปรดให้พระยาบำเรอราชแพทยา  นำตำรายามาจารึกบนแผ่นหินแล้วติดไว้ตามศาลารายหลังต่างๆ  ดังปรากฏหลักฐานในโคลงดั้นเรื่องปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพนของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ความตอนหนึ่งว่า  
๏   พระยาบำเรอราชผู้            แพทยา  ยิ่งฤๅ
รู้รอบรู้รักษา                         โรคฟื้น
บรรหารพนักงานหา                โอสถ  ประสิทธิ์เอย 
จำหลักลักษณะยาพื้น              แผ่นไว้ทานหลัง

เนื้อหาโดยสังเขป

อธิบายถึงสรรพคุณของเครื่องเทศและสมุนไพรชนิดต่างๆ ได้แก่ ผักชี, ขมิ้นชัน, ขมิ้นเครือ, ดองดึง, มหาหิงคุ์, การบูร, ชะมด, พิมเสน, น้ำประสานทองจีน และน้ำประสานทองเทศ

ผู้สร้าง

พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3)

การกำหนดอายุ

กำหนดอายุจากประวัติการปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพนฯ ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3) ซึ่งมีหลักฐานปรากฏอยู่ในจดหมายเหตุเรื่องการปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน (ถอดจากโคลงดั้นพระนิพนธ์กรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส)

ข้อมูลอ้างอิง

เรียบเรียงข้อมูลโดย : พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., 2554, จาก :
ตำรายา ศิลาจารึกวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (วัดโพธิ์) พระนคร (พระนคร : โรงเรียนแพทย์แผนโบราณ, 2556), 459-460.