รายชื่อพิพิธภัณฑ์

พิพิธภัณฑ์ชุมชนหลวงพ่อเฒ่ายิ้ม-หลวงพ่อเหรียญ วัดศรีอุปลาราม

เดิมทีพิพิธภัณฑ์ตั้งอยู่ภายในโรงเรียนวัดศรีอุปลาราม (วัดหนองบัว) ความตั้งใจที่จะเปิดศูนย์วัฒนธรรมไทยสายใยชุมชนขึ้น และมีพิพิธภัณฑ์ควบคู่กันไป ในช่วงปี พ.ศ.2545 -2546 หลังจากนั้น 2 ปี กลุ่มคณะกรรมการของศูนย์ฯ ต่างได้มีความเห็นตรงกันว่า อาคารโรงเรียนพระปริยัติธรรมหลังนี้ เป็นผลงานการสร้างของหลวงพ่อเหรียญ และมีความผูกพันกับชุมชนหนองบัวมานาน และในปัจจุบันก็ไม่ได้ใช้งานใดๆ จะปล่อยไว้ก็ทรุดโทรมไปเปล่า จึงได้ขออนุญาตจากเจ้าอาวาสวัดรูปปัจจุบัน ในการมาตั้งพิพิธภัณฑ์และศูนย์ฯ ณ อาคารหลังนี้ และทำพิธีเปิดพิพิธภัณฑ์พร้อมศูนย์วัฒนธรรมไทยสายใยชุมชนตำบลหนองบัว ในปี พ.ศ.2547 บริเวณชั้นล่างเป็นที่ทำการของศูนย์ และเป็นที่จัดแสดงวัตถุสิ่งของในรูปแบบของพิพิธภัณฑ์ ชั้นบนจัดเป็นห้องประชุมอเนกประสงค์ และที่จัดแสดงภาพวัตถุของทางวัด และถ่ายของหลวงพ่อเฒ่ายิ้ม (พระอุปัชฌาย์ ธรรมโชติ) พระเกจิ และเจ้าอาวาสวัดหนองบัว ในช่วงต้นรัชกาลที่ 4-รัชกาลที่ 5 และหลวงพ่อเหรียญ (พระโสภณสมาจารย์ สุวรรณโชติ) เจ้าอาวาสวัดหนองบัว ในช่วงสมัยรัชกาลที่ 6- รัชกาลที่ 9

จ. กาญจนบุรี

พิพิธภัณฑ์หุ่นขี้ผึ้งไทย

พิพิธภัณฑ์หุ่นขี้ผึ้งไทย เกิดจากแรงบันดาลใจของผู้สร้างสรรค์ นำโดยอาจารย์ดวงแก้ว พิทยากรศิลป์ ในการสร้างสรรค์หุ่นขี้ผึ้งไทยตามแบบพิพิธภัณฑ์มาดามทุสโซ จัดแสดงหุ่นชุดต่าง ๆ ภายในอาคาร 2 ชั้น ได้แก่ ชุดประวัติศาสตร์ ผลงานเทิดพระเกียรติฯ อดีตพระมหากษัตริย์ราชวงศ์จักรี รัชกาลที่ 1-9 ชุดบุคคลสำคัญ ได้แก่ พระเกจิอาจารย์คนสำคัย อาทิ สมเด็จโต หลวงปู่สุข หลวงปู่ศุข นิทรรศการพิเศษสามครูเพลงไทย คือครูเอื้อ สุนทรสนาน พรานบูรพ์ ครูไพบูลย์ บุตรขัน และสามบุคคลสำคัญของโลกคือ เซอร์วินสตัน เชอร์ชิล มหาตมะคานธี และอับราฮัม ลินคอล์น และชุดวิถีไทย ประกอบด้วย หุ่นชุดหมากรุกไทย ครอบครัวไทย สนใจในข่าว เลขาน่ารัก เหนื่อยนักพักก่อน เป็นต้น

จ. นครปฐม

พิพิธภัณฑ์วัดห้วยตะโก

พิพิธภัณฑ์ตั้งอยู่ในวัดห้วยตะโก เป็นอาคารไม้ชั้นเดียว จัดห้องเป็นมุมต่าง ๆ ที่แสดงถึงวิถีชีวิตของคนท้องถิ่น แบ่งเป็นเรื่องการทำนา การทำตาล เครื่องจักสาน เครื่องมือวัดตวงชั่ง เครื่องมือช่างไม้ ยาท้องถิ่น เพนียดคล้องช้าง ต่อมาในปี พ.ศ. 2543 ท่านเจ้าอาวาสได้สร้างมุมจัดแสดงขึ้นมาเพิ่มเติม เป็นกลุ่มงานศิลปกรรม จัดแสดงกลุ่มพระพุทธรูปเก่าแก่ของชุมชน เป็นพระพุทธรูปหินทรายศิลปะแบบอู่ทอง บางองค์ถูกขโมยตัดเศียรไป ใบเสมาหิน เป็นต้น ส่วนอาคารอีกหลังหนึ่ง ภายในจัดแสดงนิทรรศการเรื่อง "ไตรรงค์ ไตรรัตน์: ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์"

จ. นครปฐม

พิพิธภัณฑ์วิถีชีวิตชาวนาไทยบ้านลานแหลม

พิพิธภัณฑ์วิถีชีวิตชาวนาไทยบ้านลานแหลมเกิดจากปณิธานของอาจารย์เริงชัย แจ่มนิยม ที่ต้องการถ่ายทอดและอนุรักษ์ภูมิปัญญาเกี่ยวกับการทำนาในอดีต อาคารพิพิธภัณฑ์เป็น "เรือนไทยเครื่องผูกโบราณ" การจัดแสดงจะจำแนกออกเป็น 2 ส่วน คือ ชั้นบนของเรือนนั้นจัดแสดงวัตถุสิ่งของที่เคยมีของบ้านไทย แบ่งตามห้อง เช่น ห้องนอน ห้องครัว ซึ่งจำลองครัวไฟในอดีต และส่วนใต้ถุน จัดแบ่งพื้นที่เป็น 2 ลักษณะคือ การจัดวางวัตถุสิ่งของเครื่องใช้พื้นบ้านประเภทต่าง ๆ ไว้เป็นกลุ่ม เช่น กลุ่มเครื่องมือทำนา กลุ่มใช้สอยในครัวเรือน กลุ่มเครื่องมือดักจับสัตว์น้ำ และเครื่องมือช่างไม้ เป็นต้น พิพิธภัณฑ์ยังเป็นที่ตั้งของกลุ่มแม่บ้านที่ทำงานฝีมือจักสานผักตบชวา ซึ่งเป็นช่องทางสำคัญในการสร้างรายได้ให้กับพิพิธภัณฑ์และคนในชุมชน

จ. นครปฐม

พิพิธภัณฑ์พื้นบ้านวัดสำโรง

พิพิธภัณฑ์พื้นบ้านวัดสำโรงริเริ่มก่อตั้งโดยเจ้าอาวาสวัดสำโรง พระครูสิริปุญญาภิวัตน์ เมื่อปี พ.ศ. 2542 พระครูสิริปุญญาภิวัตน์ เจ้าอาวาสวัดสำโรงร่วมกับชาวบ้านชุมชนวัดสำโรงและชุมชนใกล้เคียงได้ร่วมกันบริจาคเครื่องมือเครื่องใช้ในการดำรงชีวิตและการประกอบอาชีพ ได้แก่ อุปกรณ์ที่ใช้ในการประกอบอาหาร เครื่องมือหัตถกรรมต่างๆ อุปกรณ์ตวงข้าว เครื่องมือจับสัตว์น้ำและเครื่องใช้อื่นๆ อีกเป็นจำนวนมาก โดยทางพิพิธภัณฑ์มีวัตถุประสงค์เพื่อที่จะอนุรักษ์มรดกพื้นบ้านเหล่านี้ไว้ให้เป็นแหล่งเรียนรู้เกี่ยวกับวัฒนธรรมพื้นบ้านของคนไทยในอดีตแก่นักเรียน นักศึกษา และผู้สนใจทั่วไป การจัดแสดง แบ่งเป็น 2 อาคาร อาคารหลังแรกคือ อาคารของใช้พื้นบ้าน อาคารหลังที่ 2 คือ อาคารอาชีพชาวนา จัดแสดงอุปกรณ์และเครื่องมือในการทำนา เช่น อุปกรณ์ในการไถหว่าน อุปกรณ์ในการตกกล้า อุปกรณ์ในการเกี่ยวข้าว-นวดข้าว ระหัดชกมวย ระหัดเครื่องยนต์ แป้นตอกกล้า ไม้หาบกล้า เครื่องฝัดข้าวครกตำข้าว อาจเรียกได้ว่าความโดดเด่นของพิพิธภัณฑ์แห่งนี้คือ วัตถุที่จัดแสดงที่เป็นเครื่องมือเครื่องใช้พื้นบ้านที่มีสภาพสมบูรณ์และหาชมได้ยากแล้วในปัจจุบัน นอกจากนี้ยังมีการแสดงเรือพื้นบ้านรูปแบบต่าง ๆ เช่น เรือบด เรือเพียว เรือแปะ เรือมาด เรือจ้าง เป็นต้น

จ. นครปฐม

สถาบันวัฒนธรรมภูมิภาคตะวันตก

สถาบันวัฒนธรรมภูมิภาคตะวันตก เป็นหน่วยงานหนึ่งของมหาวิทยาลัยศิลปากร ได้รวบรวมผลงานด้านวัฒนธรรมของท้องถิ่น ทั้งที่เป็นมรดกและผลงานร่วมสมัย โดยจัดแสดงในรูปเป็นพิพิธภัณฑ์ถาวรและนิทรรศการ หมุนเวียน โดยใช้พื้นที่ของ 'เรือนทับเจริญ' ซึ่งเรือนนี้เดิมเป็นที่พักของ พลเอกเจ้าพระยารามราฆพ (ม.ล.เฟื้อ พึ่งบุญ) อธิบดีกรมมหาดเล็ก ตัวอาคารเป็นเรือนไม้สักโบราณ ใต้ถุนสูง ชั้นบนจัดเป็นห้องแสดงผลงาน อาจารย์พิน อินฟ้าแสง ศิลปินพื้นบ้านจังหวัดเพชรบุรี ห้องแสดงหุ่นกระบอกคุณยายสาหร่าย ช่วยสมบูรณ์ ห้องแสดงเครื่องมือเครื่องใช้สมัยโบราณ ถ้วยชามเบญจรงค์กังไส ห้องจัดแสดงประวัติของชาวโซ่งและกะเหรี่ยง แสดงการแต่งกาย หัตถกรรมพื้นบ้าน ผ้าทอลายต่าง ๆ ห้องจัดแสดงตุ๊กตาชาววัง และเครื่องจักสาน เป็นต้น บริเวณใต้ถุนเรือนจัดแสดงเครื่องมือเครื่องใช้ในการเกษตร และวิถีชีวิตของคนไทยตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน เช่นไถ คราด ระนาดฟาดข้าว ถังฟาดข้าว ลำแพนกั้นข้าว สีฟัด ระหัดวิดน้ำ กังหันลม เครื่องมือดักปลาชนิดต่าง ๆ

จ. นครปฐม

พิพิธภัณฑ์วัดพระปฐมเจดีย์

พิพิธภัณฑ์วัดพระปฐมเจดีย์ เกิดขึ้นเมื่อสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพทรงมีพระราชดำริให้ทำการรวบรวมโบราณวัตถุในเมืองนครชัยศรี(ในขณะนั้น) โดยมีชื่อว่าพระปฐมเจดีย์พิพิธภัณฑสถาน ต่อมาในปี พ.ศ. 2510 กรมศิลปากร จัดสร้างอาคารพิพิธภัณฑ์หลังใหม่และใช้ชื่อ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพระปฐมเจดีย์ ดังนั้นอาคารพิพิธภัณฑ์หลังเดิมจึงโอนไปอยู่ภายใต้การดูแลของวัดพระปฐมเจดีย์ และใช้ชื่อพระปฐมเจดีย์พิพิธภัณฑสถานเหมือนเดิม ต่อมาได้เปลี่ยนชื่อเป็นพิพิธภัณฑ์วัดพระปฐมเจดีย์ และอยู่ภายใต้การดูแลของสำนักงานจัดประโยชน์และรักษาองค์พระปฐมเจดีย์ วัตถุที่จัดแสดงได้แก่ โบราณวัตถุสมัยทวารวดี เช่น พระพุทธรูป ธรรมจักรหิน เป็นต้น

จ. นครปฐม

ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม ร.ร.ราชินีบูรณะ

โรงเรียนราชินีบูรณะ ถือกำเนิดเมื่อปี พ.ศ. 2457 ถือเป็นโรงเรียนสตรีแห่งแรกในมณฑลนครไชยศรี ซึ่งสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 โปรดเกล้าฯ ให้บูรณะโรงเรียนนี้ขึ้น โรงเรียนแบ่งออกเป็นสองวิทยาเขต ชื่อว่า เขตศรีพัชรินทร์ และเขตสินธุรวี แยกพื้นที่ระหว่างมัธยมต้นและมัธยมปลาย การมีโรงเรียนสตรีในระดับภูมิภาคนั้นเป็นการขยายโอกาสให้ผู้หญิงได้รับการศึกษามากขึ้น มีทางเลือกในการดำเนินชีวิตและการทำมาหากินมากขึ้น กุลธิดาของข้าราชการและคหบดีในเมืองหัวจำนวนมากได้รับโอกาสให้เข้ามาศึกษาในโรงเรียนแห่งนี้ ศูนย์ศิลปวัฒนธรรมของโรงเรียนราชินีบูรณะตั้งอยู่ในอาคารเรียนหลังเก่า ภายในจัดแสดงภาพถ่ายเก่า และอุปกรณ์การเรียนการสอนในอดีตของโรงเรียนที่ยังเก็บไว้ เช่น โต๊ะเรียน โต๊ะครูใหญ่ แบบเรียน เรื่องราวความทรงจำของนักเรียนและครูอาจารย์ ฯลฯ

จ. นครปฐม

พิพิธภัณฑ์โรงเรียนวัดไร่ขิงวิทยา

พิพิธภัณฑ์โรงเรียนวัดไร่ขิงวิทยา ริเริ่มโดยอาจารย์สัญญา สุดล้ำเลิศ กับอาจารย์กมล ประธีปธีรานันต์ อาจารย์ของโรงเรียนที่ท่านชื่นชอบในการสะสมเหรียญกษาปณ์และแสตมป์ และนำคอลเล็กชั่นของตนเองมาจัดแสดงในโรงเรียน เพื่อใช้ในการศึกษาของนักเรียนในโรงเรียน ภายในนอกจากจัดแสดงวัตถุสะสมดังกล่าว ยังมีการจัดแสดงเครื่องมือเครื่องใช้พื้นบ้านไทยภาคกลางในอดีต อาทิเช่น เครื่องสีข้าว เกวียน ศิลปะวัตถุ งานแกะสลักไม้ ผลงานพุทธศิลป์ เป็นต้น ทั้งนี้ยังมีศิลปะร่วมสมัยและศิลปะประยุกต์อยู่ในชิ้นส่วนของสถาปัตยกรรมไทยโบราณอีกด้วย

จ. นครปฐม