จารึกฐานพระพุทธรูปปางมารวิชัย ในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ น่าน เลขทะเบียน ๒๖๖/๒๕๒๓

ธรรมล้านนา

พุทธศักราช ๒๓๕๘

จำนวนด้าน ๑ ด้าน มี ๙ บรรทัด

ไม้ลงรักปิดทอง

ฐานพระพุทธรูปปางมารวิชัย

ฐานกว้าง ๘.๒ ซม. สูง ๙ ซม.

๑) กองหอสมุดแห่งชาติ กำหนดเป็น “นน. ๒๖”
๒) พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติน่าน กำหนดเป็น “๒๖๖/๒๕๒๓”
๓) ในหนังสือ : เมืองน่าน : โบราณคดี ประวัติศาสตร์ และศิลปะ กำหนดเป็น “จารึกฐานพระพุทธรูปปางมารวิชัย เลขทะเบียน ๒๖๖/๒๕๒๓”

พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๒๓

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ น่าน จังหวัดน่าน

กรมศิลปากร

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ น่าน จังหวัดน่าน

เมืองน่าน : โบราณคดี ประวัติศาสตร์ และศิลปะ (กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, ๒๕๓๐), ๒๘๐-๒๘๑.

นายสุรศักดิ์ ศรีสำอาง ภัณฑารักษ์งานวิชาการ กองพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ และนายเทิม มีเต็ม นักภาษาโบราณ งานบริการหนังสือภาษาโบราณ กองหอสมุดแห่งชาติ ร่วมกันสำรวจโบราณวัตถุในจังหวัดน่าน ๒ ครั้ง ครั้งแรกระหว่างวันที่ ๒๕ ตุลาคม ถึง ๓ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๒๓ ครั้งที่ ๒ ระหว่างวันที่ ๒-๑๒ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๒๙ ได้พบจารึกฐานพระพุทธรูปจำนวน ๔๓ องค์ จารึกบนหีบพระธรรม ๓ ใบ และจารึกบนบานประตูวิหาร ๒ บาน จารึกดังกล่าวมีทั้งที่จารด้วยอักษรไทย สมัยสุโขทัย อักษรฝักขาม และอักษรธรรมล้านนา สำหรับจารึกฐานพระพุทธรูปปางมารวิชัยนี้ ถูกพบตั้งแต่การสำรวจครั้งแรก ในเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๒๓ โดยมีการตีพิมพ์คำอ่านในหนังสือ “เมืองน่าน : โบราณคดี ประวัติศาสตร์ และศิลปะ” ซึ่งกรมศิลปากรจัดพิมพ์เนื่องในโอกาสสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินทรงเปิดพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ น่าน เมื่อวันที่ ๑๔ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๓๐

จุลศักราช ๑๑๗๗ (พ.ศ. ๒๓๕๘) หมื่นนาเป็นประธานในการสร้างพระพุทธรูปร่วมกับภรรยานามว่านางภาและลูกทุกคน โดยขอให้เป็นปัจจัยแก่พระนิพพาน

หมื่นนาและภรรยาชื่อว่านางภารวมทั้งลูกทุกคน

กำหนดอายุจากศักราชที่ปรากฏในจารึกคือ จุลศักราช ๑๑๗๗ ตรงกับ พ.ศ. ๒๓๕๘ ในสมัยรัชกาลที่ ๒ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ โดยมีเจ้าสุมนเทวราชครองเมืองน่าน (ระหว่างพ.ศ. ๒๓๕๓-๒๓๖๘)

เรียบเรียงข้อมูลโดย : พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., ๒๕๔๘, จาก :
เทิม มีเต็ม, “ฐานพระพุทธรูป ฝาหีบพระธรรมและบานประตูที่พบในเมืองน่าน,” ใน เมืองน่าน : โบราณคดี ประวัติศาสตร์ และศิลปะ (กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, ๒๕๓๐), ๒๔๕-๓๓๓.