จารึกเจ้าสี่หมื่นผู้เป็นปู่เลี้ยง

ชื่อจารึกแบบอื่นๆ

พย. 46, พย. 46 จารึกเจ้าสี่หมื่นผู้เป็นปู่เลี้ยง พ.ศ. 2033, พย. 46 จารึกเจ้าสี่หมื่นฯ ให้จารสีมาใหม่

อักษรที่มีในจารึก

ฝักขาม

ศักราช

พุทธศักราช 2033

ภาษา

ไทย

ด้าน/บรรทัด

จำนวนด้าน 2 ด้าน มี 25 บรรทัด ด้านที่ 1 มี 12 บรรทัด ด้านที่ 2 มี 13 บรรทัด

วัตถุจารึก

หินทราย

ลักษณะวัตถุ

แผ่นรูปใบเสมา

ขนาดวัตถุ

กว้าง 28 ซม. สูง 31 ซม. หนา 3 ซม.

บัญชี/ทะเบียนวัตถุ

1) กองหอสมุดแห่งชาติ กำหนดเป็น “พย. 46”
2) ในหนังสือ จารึกล้านนา ภาค 1 เล่ม 1 กำหนดเป็น “พย. 46 จารึกเจ้าสี่หมื่นผู้เป็นปู่เลี้ยง พ.ศ. 2033”
3) ในหนังสือ ประชุมจารึกเมืองพะเยา กำหนดเป็น “พย. 46 จารึกเจ้าสี่หมื่นฯ ให้จารสีมาใหม่”

ปีที่พบจารึก

ไม่ปรากฏหลักฐาน

สถานที่พบ

วัดดงแล (วัดร้าง) บ้านเหยียน ตำบลใหม่ อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา

ผู้พบ

พระธรรมวิมลโมลี เจ้าอาวาสวัดศรีโคมคำวรวิหาร รองเจ้าคณะภาค 6 นำมาเก็บรักษาไว้ที่วัดศรีโคมคำวรวิหาร อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา

ปัจจุบันอยู่ที่

วัดศรีโคมคำ ตำบลเวียง อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา

พิมพ์เผยแพร่

1) จารึกล้านนา ภาค 1 เล่ม 1 (กรุงเทพฯ : มูลนิธิเจมส์ เอช ดับเบิ้ลยู ทอมป์สัน, 2534), 187-188 .
2) ประชุมจารึกเมืองพะเยา (กรุงเทพฯ : ศิลปวัฒนธรรม, 2538), 116-121.

ประวัติ

เจ้าหน้าที่สายงานจารึกฯ งานบริการหนังสือภาษาโบราณ (นายเทิม มีเต็ม, นายจำปา เยื้องเจริญ และนายบุญเลิศ เสนานนท์) กองหอสมุดแห่งชาติ เดินทางขึ้นไปทำการสำรวจ ทำสำเนาจารึก ทำทะเบียนประวัติ เมื่อวันที่ 18 มีนาคม 2529

เนื้อหาโดยสังเขป

พ.ศ. 2033 เจ้าสี่หมื่นผู้เป็นปู่เลี้ยงได้ขึ้นปกครองเมืองพะเยา เห็นเสมาเก่าหักมานาน จึงให้เอาออก แล้วทำเสมาอันใหม่ให้มั่นคงแข็งแรงขึ้น

ผู้สร้าง

เจ้าสี่หมื่นผู้เป็นปู่เลี้ยงพระเป็นเจ้า

การกำหนดอายุ

ข้อความจารึกด้านที่ 1 บรรทัดที่ 1 ระบุ จ.ศ. 852 ซึ่งตรงกับ พ.ศ. 2033 อันเป็นรัชสมัยของพระเจ้ายอดเชียงราย (พ.ศ. 2030-2038)

ข้อมูลอ้างอิง

เรียบเรียงข้อมูลโดย : นวพรรณ ภัทรมูล, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., 2549, จาก :
1) โครงการวิจัยการปริวรรตและชำระจารึกล้านนา, “พย. 46 จารึกเจ้าสี่หมื่นผู้เป็นปู่เลี้ยง พ.ศ. 2033,” ใน จารึกล้านนา ภาค 1 เล่ม 1 : จารึกจังหวัดเชียงราย น่าน พะเยา แพร่ (กรุงเทพฯ : มูลนิธิเจมส์ เอช ดับเบิ้ลยู ทอมป์สัน, 2534), 187-188.
2) เทิม มีเต็ม, “พย. 46 จารึกเจ้าสี่หมื่นฯ ให้จารสีมาใหม่,” ใน ประชุมจารึกเมืองพะเยา (กรุงเทพฯ : ศิลปวัฒนธรรม, 2538), 116-121.

ภาพประกอบ

1) ภาพสำเนาจารึกจาก : ภาควิชาภาษาตะวันออก คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2545 (เลขทะเบียน CD; INS-TH-22, ไฟล์; PY 46 side 1.copy 1 และ PY 46 side 2.copy 1)
2) ภาพถ่ายความละเอียดสูงจากการสำรวจภาคสนาม : ภาควิชาภาษาตะวันออก คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร, สำรวจเมื่อ 1 ธันวาคม 2566