จารึกวัดจอยแซ

ชื่อจารึกแบบอื่นๆ

พย. 39, ศิลาจารึกอักษรไทยฝักขาม ภาษาไทย, พย. 39 จารึกวัดจอยแซ พ.ศ. 2038

อักษรที่มีในจารึก

ฝักขาม

ศักราช

พุทธศักราช 2038

ภาษา

ไทย

ด้าน/บรรทัด

จำนวนด้าน 2 ด้าน มี 42 บรรทัด ด้านที่ 1 มี 24 บรรทัด ด้านที่ 2 มี 18 บรรทัด

วัตถุจารึก

หินทรายสีเทา

ลักษณะวัตถุ

รูปใบเสมา

ขนาดวัตถุ

กว้าง 45 ซม. สูง 185 ซม. หนา 10 ซม.

บัญชี/ทะเบียนวัตถุ

1) กองหอสมุดแห่งชาติ กำหนดเป็น “พย. 39”
2) ในวารสาร ศิลปากร ปีที่ 17 ฉบับที่ 2 (กรกฎาคม 2516) กำหนดเป็น “ศิลาจารึกอักษรไทยฝักขาม ภาษาไทย”
3) ในหนังสือ จารึกล้านนา ภาค 1 เล่ม 1 กำหนดเป็น “พย. 39 จารึกวัดจอยแซ พ.ศ. 2038”
4) ในหนังสือ ประชุมจารึกเมืองพะเยา กำหนดเป็น “พย. 39 จารึกวัดจอยแซ”

ปีที่พบจารึก

ไม่ปรากฏหลักฐาน

สถานที่พบ

จังหวัดพะเยา

ผู้พบ

ไม่ปรากฏหลักฐาน

ปัจจุบันอยู่ที่

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร ถนนหน้าพระธาตุ แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร (สำรวจเมื่อ 31 ตุลาคม 2564)

พิมพ์เผยแพร่

1) วารสารศิลปากร ปีที่ 17 ฉบับที่ 2 (กรกฎาคม 2481) : 71-74.
2) จารึกล้านนา ภาค 1 เล่ม 1 (กรุงเทพฯ : มูลนิธิเจมส์ เอช ดับเบิ้ลยู ทอมป์สัน, 2534), 177-180.
3) ประชุมจารึกเมืองพะเยา (กรุงเทพฯ : ศิลปวัฒนธรรม, 2538), 431-437.

เนื้อหาโดยสังเขป

พ.ศ. 2038 เจ้าศรีสัทธรรมะพุทธิอำมระเถระ ถวายวัดจอยแซแด่พระมหาเทวีเจ้า พระมหาเทวีเจ้าก็รับไว้ พร้อมทั้งมอบหมายข้าพระจำนวน 20 ครัว ไว้ปฏิบัติดูแลวัดและพระสงฆ์ในวัด

ผู้สร้าง

ไม่ปรากฏหลักฐาน

การกำหนดอายุ

ข้อความจารึกบรรทัดที่ 1 ระบุถึงวันเดือนปีว่า “ในปีโถะ ไทยว่าปีดับเหม้า เดินปุษยะ ไทยว่าเดินสี่ ออก ค่ำหนึ่งวันพุธ ไทยว่ากัดเร้า” ซึ่งตรงกับ วันที่ 16 ธันวาคม พ.ศ. 2038 คือ วันพุธ เดือนยี่ ขึ้นค่ำหนึ่ง ภาคกลาง และ วันที่ 3 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2038 ตรงกับวันพุธ เดือน 3 แรม 5 ค่ำ ภาคกลาง วันเปิกเส็ด อันเป็นปลายรัชสมัยของพระเจ้ายอดเชียงราย (พ.ศ. 2030-2038) หรือต้นรัชสมัยของพระเมืองแก้วหรือพระเจ้าพิลกปนัดดาธิราช (พ.ศ. 2038-2068)

ข้อมูลอ้างอิง

เรียบเรียงข้อมูลโดย : นวพรรณ ภัทรมูล, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., 2549, จาก :
1) โครงการวิจัยการปริวรรตและชำระจารึกล้านนา, “พย. 39 จารึกวัดจอยแซ พ.ศ. 2038,” ใน จารึกล้านนา ภาค 1 เล่ม 1 : จารึกจังหวัดเชียงราย น่าน พะเยา แพร่ (กรุงเทพฯ : มูลนิธิเจมส์ เอช ดับเบิ้ลยู ทอมป์สัน, 2534), 177-180.
2) ประสาร บุญประคอง, “คำอ่านศิลาจารึกอักษรไทย ภาษาไทย ได้มาจากวัดจอยแซ อ. พะเยา จ. เชียงราย,” ศิลปากร 17, 2 (กรกฎาคม 2516) : 71-74.
3) ประสาร บุญประคอง, “พย. 39 จารึกวัดจอยแซ,” ใน ประชุมจารึกเมืองพะเยา (กรุงเทพฯ : ศิลปวัฒนธรรม, 2538), 431-437.

ภาพประกอบ

1) ภาพสำเนาจารึกจาก : ภาควิชาภาษาตะวันออก คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2545 (เลขทะเบียน CD; INS-TH-22, ไฟล์; PY 39 side 1 part 1.photo 1, PY 39 side 1 part 2.photo 1 และ PY 39 side 2 part 1.photo 1)
2) ภาพถ่ายจารึกจากการสำรวจภาคสนาม : ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน), สำรวจเมื่อ 6 กันยายน 2566
3) ภาพถ่ายความละเอียดสูงจากการสำรวจภาคสนาม : ภาควิชาภาษาตะวันออก คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร, สำรวจเมื่อ 1 ธันวาคม 2566