จารึกมหาสามีญาณสุนทรเจ้าวัดพระเกิด

ชื่อจารึกแบบอื่นๆ

พย. 12, ศิลาจารึกวัดพระเกิด ชร. 6 อักษรไทยฝักขาม ภาษาไทย จ.ศ. 875, พย. 12 จารึกมหาสามีญาณสุนทรเจ้าวัดพระเกิด พ.ศ. 2056, พย. 12 จารึกวัดพระเกิด

อักษรที่มีในจารึก

ฝักขาม

ศักราช

พุทธศักราช 2056

ภาษา

ไทย

ด้าน/บรรทัด

จำนวนด้าน 2 ด้าน มี 31 บรรทัด ด้านที่ 1 มี 14 บรรทัด ด้านที่ 2 มี 17 บรรทัด

วัตถุจารึก

หินทรายสีเทา

ลักษณะวัตถุ

รูปใบเสมา ชำรุด

ขนาดวัตถุ

กว้าง 36 ซม. สูง 82 ซม. หนา 6 ซม.

บัญชี/ทะเบียนวัตถุ

1) กองหอสมุดแห่งชาติ กำหนดเป็น “พย. 12”
2) ในวารสาร ศิลปากร ปีที่ 19 ฉบับที่ 3 (กันยายน 2518) กำหนดเป็น “ศิลาจารึกวัดพระเกิด ชร. 6 อักษรไทยฝักขาม ภาษาไทย จ.ศ. 875”
3) ในหนังสือ จารึกล้านนา ภาค 1 เล่ม 1 กำหนดเป็น “พย. 12 จารึกมหาสามีญาณสุนทรเจ้าวัดพระเกิด พ.ศ. 2056”
4) ในหนังสือ ประชุมจารึกเมืองพะเยา กำหนดเป็น “พย. 12 จารึกวัดพระเกิด”

ปีที่พบจารึก

พุทธศักราช 2513

สถานที่พบ

วัดร้างบริเวณโรงเรียนพะเยาพิทยาคม จังหวัดพะเยา

ผู้พบ

ไม่ปรากฏหลักฐาน

ปัจจุบันอยู่ที่

วัดศรีโคมคำ ตำบลในเวียง อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา

พิมพ์เผยแพร่

1) วารสารศิลปากร ปีที่ 19 ฉบับที่ 3 (กันยายน 2518) : 66-68.
2) จารึกล้านนา ภาค 1 เล่ม 1 (กรุงเทพฯ : มูลนิธิเจมส์ เอช ดับเบิ้ลยู ทอมป์สัน, 2534), 129-130.
3) ประชุมจารึกเมืองพะเยา (กรุงเทพฯ : ศิลปวัฒนธรรม, 2538), 290-295.

ประวัติ

ศิลาจารึกหลักนี้ เจ้าหน้าที่กองหอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร เดินทางไปทำการสำรวจและอัดสำเนาจารึก เมื่อเดือนเมษายน พ.ศ. 2513

เนื้อหาโดยสังเขป

พ.ศ. 2056 พระภิกษุฝ่ายสวนดอกไม้ จากวัด 19 วัด จำนวน 80 รูป มีมหาสามีญาณสุนทรเจ้าวัดพระเกิดเป็นประธาน ร่วมกับเจ้าเมืองพะเยา ได้มีบัญชาให้บรรดาข้าราชการช่วยกันพิจารณาเรื่องเกี่ยวกับการชำระนครสีมา

ผู้สร้าง

ไม่ปรากฏหลักฐาน

การกำหนดอายุ

ข้อความจารึกด้านที่ 1 บรรทัดที่ 3 ระบุ จ.ศ. 875 ซึ่งตรงกับ พ.ศ. 2056 อันเป็นรัชสมัยของพระเมืองแก้วหรือพระเจ้าพิลกปนัดดาธิราช (พ.ศ. 2038-2068)

ข้อมูลอ้างอิง

เรียบเรียงข้อมูลโดย : นวพรรณ ภัทรมูล, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., 2549, จาก :
1) โครงการวิจัยการปริวรรตและชำระจารึกล้านนา, “พย. 12 จารึกมหาสามีญาณสุนทรเจ้าวัดพระเกิด พ.ศ. 2056,” ใน จารึกล้านนา ภาค 1 เล่ม 1 : จารึกจังหวัดเชียงราย น่าน พะเยา แพร่ (กรุงเทพฯ : มูลนิธิเจมส์ เอช ดับเบิ้ลยู ทอมป์สัน, 2534), 129-130.
2) เทิม มีเต็ม, “พย. 12 จารึกวัดพระเกิด,” ใน ประชุมจารึกเมืองพะเยา (กรุงเทพฯ : ศิลปวัฒนธรรม, 2538), 290-295.
3) เทิม มีเต็ม และประสาร บุญประคอง, “คำอ่านศิลาจารึกวัดพระเกิด ชร. 6 อักษรไทยฝักขาม ภาษาไทย จ.ศ. 875,” ศิลปากร 19, 3 (กันยายน 2518) : 66-68.

ภาพประกอบ

1) ภาพสำเนาจารึกจาก : ภาควิชาภาษาตะวันออก คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2545 (เลขทะเบียน CD; INS-TH-26, ไฟล์; PY_1201_p และ PY_1202_p)
2) ภาพถ่ายความละเอียดสูงจากการสำรวจภาคสนาม : ภาควิชาภาษาตะวันออก คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร, สำรวจเมื่อ 8 กันยายน 2566