จารึกวัดพูปอ

ชื่อจารึกแบบอื่นๆ

ศิลาจารึก วัดปูปอ, พย. 11 จารึกวัดพูปอ พ.ศ. 2051, พย. 11 จารึกวัดพูปอ, พย. 11

อักษรที่มีในจารึก

ฝักขาม

ศักราช

พุทธศักราช 2051

ภาษา

ไทย

ด้าน/บรรทัด

จำนวนด้าน 2 ด้าน มี 17 บรรทัด ด้านที่ 1 มี 11 บรรทัด ด้านที่ 2 มี 6 บรรทัด

วัตถุจารึก

หินทรายสีเทา

ลักษณะวัตถุ

รูปใบเสมา

ขนาดวัตถุ

กว้าง 52 ซม. สูง 58.5 ซม. หนา 6 ซม.

บัญชี/ทะเบียนวัตถุ

1) กองหอสมุดแห่งชาติ กำหนดเป็น “พย. 11”
2) ในวารสาร ศิลปากร ปีที่ 21 ฉบับที่ 4 (พฤศจิกายน 2520) กำหนดเป็น “ศิลาจารึก วัดปูปอ”
3) ในหนังสือ จารึกล้านนา ภาค 1 เล่ม 1 กำหนดเป็น “พย. 11 จารึกวัดพูปอ พ.ศ. 2051”
4) ในหนังสือ ประชุมจารึกเมืองพะเยา กำหนดเป็น “พย. 11 จารึกวัดพูปอ”

ปีที่พบจารึก

พุทธศักราช 2513

สถานที่พบ

วัดพูปอ หรือวัดปูปอ ตำบลดงเจน กิ่งอำเภอภูกามยาว (ข้อมูลเดิมเป็น อำเภอเมือง) จังหวัดพะเยา

ผู้พบ

ไม่ปรากฏหลักฐาน

ปัจจุบันอยู่ที่

วัดศรีโคมคำ ตำบลในเวียง อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา

พิมพ์เผยแพร่

1) วารสารศิลปากร ปีที่ 21 ฉบับที่ 4 (พฤศจิกายน 2520) : 14-16.
2) จารึกล้านนา ภาค 1 เล่ม 1 (กรุงเทพฯ : มูลนิธิเจมส์ เอช ดับเบิ้ลยู ทอมป์สัน, 2534), 127-128.
3) ประชุมจารึกเมืองพะเยา (กรุงเทพฯ : ศิลปวัฒนธรรม, 2538), 273-278.

ประวัติ

ศิลาจารึกหลักนี้ จากบันทึกของพระโสภณธรรมมุนี (ปัจจุบัน พระธรรมวิมลโมลีรองเจ้าคณะ ภาค 6) รองเจ้าคณะจังหวัดเชียงราย เจ้าอาวาสวัดศรีโคมคำ กล่าวไว้ว่า “วัดปูปอ” ตั้งอยู่ในเขตท้องที่ ตำบลดงเจน อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของตัวเมืองพะเยา ไปทางถนนสายประตูไชย อยู่ใกล้กับเชิงเขา ระยะทางห่างจากตัวเมืองประมาณ 6 กิโลเมตร เรื่อง “วัดปูปอ” มีหนังสือตำนานกล่าวไว้ฯ เจ้าหน้าที่งานบริการหนังสือภาษาโบราณ กองหอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร สำรวจเมื่อเดือนเมษายน พ.ศ. 2513

เนื้อหาโดยสังเขป

พ.ศ. 2051 นายพรานสินศรัทธาในพุทธศาสนา ได้บริจาคที่ดินเพื่อสร้างวัดพูปอ

ผู้สร้าง

ไม่ปรากฏหลักฐาน

การกำหนดอายุ

ข้อความจารึกด้านที่ 1 บรรทัดที่ 2 ระบุ จ.ศ. 870 ซึ่งตรงกับ พ.ศ. 2051 (ประสาร บุญประคอง อ่านเป็น จ.ศ. 871 ซึ่งตรงกับ พ.ศ. 2052) อันเป็นสมัยที่พระเมืองแก้วหรือพระเจ้าพิลกปนัดดาธิราชปกครองเมืองเชียงใหม่ (พ.ศ. 2038-2068)

ข้อมูลอ้างอิง

เรียบเรียงข้อมูลโดย : นวพรรณ ภัทรมูล, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., 2549, จาก :
1) โครงการวิจัยการปริวรรตและชำระจารึกล้านนา, “พย. 11 จารึกวัดพูปอ พ.ศ. 2051,” ใน จารึกล้านนา ภาค 1 เล่ม 1 : จารึกจังหวัดเชียงราย น่าน พะเยา แพร่ (กรุงเทพฯ : มูลนิธิเจมส์ เอช ดับเบิ้ลยู ทอมป์สัน, 2534), 127-128.
2) เทิม มีเต็ม, “พย. 11 จารึกวัดพูปอ,” ใน ประชุมจารึกเมืองพะเยา (กรุงเทพฯ : ศิลปวัฒนธรรม, 2538), 273-278.
3) เทิม มีเต็ม และประสาร บุญประคอง, “คำอ่านศิลาจารึก วัดปูปอ พ.ย. 11 อักษรไทย (ฝักขาม) ภาษาไทย จ.ศ. 870,” ศิลปากร 21, 4 (พฤศจิกายน 2520) : 14-16.

ภาพประกอบ

1) ภาพสำเนาจารึกจาก : ภาควิชาภาษาตะวันออก คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2545 (เลขทะเบียน CD; INS-TH-26, ไฟล์; PY_1101_p และ PY_1102_p)
2) ภาพถ่ายความละเอียดสูงจากการสำรวจภาคสนาม : ภาควิชาภาษาตะวันออก คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร, สำรวจเมื่อ 8 กันยายน 2566