| ตัวอย่าง | ปรากฏใน | ด/บ | จังหวัด | ผู้ให้ความหมาย |
|---|---|---|---|---|
| เรากัลปนาอุทิศสวนกุศลนั้นให้ทุกทั่วเทพผู้อภิบาลบริรักษ์พระบรมธาตุเจดีย์ จงเจริญศิริสวัสดิสุนทรในบงรทิพย์รัตนพิมานเมศ ให้มรมเหศรศักดาเดชยิ่งขึ้นไป | จารึกเจ้าพระยาบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) ณ วัดพุทธโฆสาจารย์ กรุงพนมเปญ (K. 1213) | 1/24 | ไม่ระบุ | พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร |
| จารึกพระราชพงศาวดาร แลพระราชตำราพระกัลปนาข้าพระจุลามุนี อันบรรจุพระเกษา แลเป็นข้าพระพุทธบาท ลุศักราช 1044 ปีระกาตรีณิศก วันศุกร์เดือน 3 ขึ้นค่ำหนึ่ง ยาม… | จารึกวัดจุฬามณี | 1/27 | พิษณุโลก | พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร |
| มหาโพธิอันเอาหน่วยพรร(ณ)____ …. ประดิษฐานในรามอาวาสนั้นขุดตระพัง ____ …. บัวหลายพรรณเป็นบูชา บ่ให้ขาด____ …. นฝูงนั้นให้งาม จึงฉลองสดับธรรม____ …. น กัลปนาบุญไปฝากพระยาพระราม | จารึกวัดเขากบ | 1/14 | นครสวรรค์ | พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 |
|
ชํนฺวนฺ เมกํยาตาญฺ ธน รุวฺ ภูมิ มนฺ กลฺปา สิทฺธิ ต วฺระ ขญุํ (สิ่งที่ถวายคือ ทรัพย์เมกํยาตาญ ซึ่งอยู่ในที่ดินที่ให้สิทธิในกัลปนาแต่พระ ข้า(ทาส)) |
จารึกบ้านพังพวย | 1/14 | สระแก้ว | พจนานุกรมไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 |
|
มนฺ วฺระปาท ปรเมศฺวร ปฺรติษฺฐา กมฺรเตงฺ ชคตฺ ต ราช อฺเนา นครศฺรีมาเหนฺทฺรปรฺวฺวต o วฺระปาท ปรเมศฺวร กลฺปนา สนฺตาน อฺนกฺ สฺตุกฺ รนฺสิ . ภทฺรปตฺตน คิ ต ชา สฺมิงฺ นา กมฺรเตงฺ ชคตฺ ต ราช ปฺรทฺวนฺนฺ เทา o วฺระ วรศาป วฺวมฺ อาจฺ ติ มานฺ อฺนกฺกฺ ต ใท ติ ต สิงฺ นา กมฺรเตงฺ ชคตฺ ต ราช ปฺร . เลงฺ สนฺตาน อฺนกฺ โนะ คุสฺสฺ . (พระบาทปรเมศวร (พระเจ้าชัยวรมันที่ 2) ได้ประดิษฐานพระเทวราชไว้ในนครศรีมเหนทรบรรพต แล้วทรงสถาปนาสกุล สตุก รันสิ และภัทรปัตตนะ ไว้ในฐานะผู้ปฏิบัติพระเทวราช พระองค์ทรงมีพระบรมราชโองการว่า นอกจากสกุลนี้แล้ว สกุลอื่นจะอยู่ปฏิบัติพระเทวราชไม่ได้) |
จารึกสด๊กก๊อกธม 2 | 3/57 | สระแก้ว | พจนานุกรมไทย ฉบับเปลื้อง ณ นคร |
|
นา เสฺตงฺ อญฺ ต มุขฺย นุ เสฺตงฺ อญฺ ภิกฺษา เผฺล เฌ ขฺญุํ มนฺ กลฺปนา เผฺล อาศฺรม ปศฺจิม ไต เถฺง ไต ปโรงฺ สิ วรุณ ใต กนฺเตงฺ ใต ขฺช ใต เขฺมา ไต กํปฺรฺวาตฺ สิ ตนฺเทปฺ จํนำ เผฺล คิ ติ ลิะ 2 ปฺรติทิน จรุโถฺง ยฺ วฺงฺย ลิะ 1 จตุรฺมฺมาส ลิะ 2 (สำหรับเสตงอัญ ผู้เป็นประธานและเสตงอัญ ผู้ภิกษาผลไม้ ข้าที่กัลปนาผลไม้แด่อาศรมทิศตะวันตก มีไตถะเง ไตปะโรง สิพรุณ ไตกันเดง ไตขชะ ไตเขมา ไตกำประวาด สิดันเทบ ถวายผลไม้จำนวน 2 ลิ เป็นประจำ จรุ ถะโงย ดอกไม้ 1 ลิ ถั่วจตุรมาส 2 ลิ) |
จารึกอุบมุง | 1/15 | อุบลราชธานี | พจนานุกรมไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 |
