จารึกที่ศาลาเล็กวัดบวรนิเวศฯ 1

ชื่อจารึกแบบอื่นๆ

หลักที่ 171 จารึกที่ศาลาเล็กวัดบวรนิเวศฯ

อักษรที่มีในจารึก

ไทยธนบุรี-รัตนโกสินทร์

ศักราช

ไม่ปรากฏศักราช

ภาษา

ไทย

ด้าน/บรรทัด

จำนวนด้าน 1 ด้าน มี 10 บรรทัด

วัตถุจารึก

หินอ่อนสีขาว

ลักษณะวัตถุ

แผ่นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า

ขนาดวัตถุ

กว้าง 49 ซม. สูง 32 ซม. หนา 3 ซม.

บัญชี/ทะเบียนวัตถุ

ในหนังสือ ประชุมศิลาจารึก ภาคที่ 6 ตอนที่ 1 กำหนดเป็น “หลักที่ 171 จารึกที่ศาลาเล็กวัดบวรนิเวศฯ”

ปีที่พบจารึก

ไม่ปรากฏหลักฐาน

สถานที่พบ

ศาลาเล็ก ภายในบริเวณวัดบวรนิเวศ แขวงวัดบวรนิเวศ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

ผู้พบ

ไม่ปรากฏหลักฐาน

ปัจจุบันอยู่ที่

ศาลาเล็ก ภายในบริเวณวัดบวรนิเวศ แขวงวัดบวรนิเวศ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

พิมพ์เผยแพร่

ประชุมศิลาจารึก ภาคที่ 6 ตอนที่ 1 (กรุงเทพฯ : สำนักนายกรัฐมนตรี, 2517), 72.

ประวัติ

จารึกหลักนี้ นายประสาร บุญประคอง เป็นผู้อ่าน โดยมีการตีพิมพ์ลงใน ประชุมศิลาจารึก ภาคที่ 6 ตอนที่ 1 ใน พ.ศ. 2517 โดยเรียกว่า “หลักที่ 171 จารึกที่ศาลาเล็กวัดบวรนิเวศฯ” นอกจากนี้ยังมีจารึกอีกแผ่นหนึ่งที่กล่าวถึงประวัติของศาลาเล็กเช่นเดียวกับจารึกนี้ โดยใช้ภาษาบาลี (ดูเพิ่มเติมได้ใน จารึกที่ศาลาเล็กวัดบวรนิเวศ 2)

เนื้อหาโดยสังเขป

กล่าวถึงประวัติของศาลาเล็ก วัดบวรนิเวศว่า เดิมเป็นพลับพลาของสมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี หลังจากสวรรคตจึงมีการรื้อมาปลูกในวัด ริมคูด้านหน้าออกถนนพระสุเมรุ ต่อมาใน พ.ศ. 2455 จึงย้ายมาปลูกในบริเวณพระตำหนักจันทร์ โดยใช้เป็นที่สอนภาษาบาลี และกล่าวกันว่า ในขณะที่รัชกาลที่ 4 ยังครองสมณเพศ ทรงประทับเฝ้าเยี่ยมพระศรีสุริเยนทราฯ ณ พลับพลาดังกล่าว

ผู้สร้าง

ไม่ปรากฏหลักฐาน

การกำหนดอายุ

ศักราชท้ายสุดที่ปรากฏในจารึกคือ พ.ศ. 2455 ตรงกับสมัยรัชกาลที่ 6 อย่างไรก็ตาม ศักราชทั้ง 2 แห่งที่ปรากฏในจารึกดูจะเป็นการกล่าวย้อนถึงประวัติของศาลาเล็ก วัดบวรนิเวศฯ จึงไม่ได้นำมากำหนดอายุของจารึกหลักนี้

ข้อมูลอ้างอิง

เรียบเรียงข้อมูลโดย : พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., 2548, จาก :
ประสาร บุญประคอง, “หลักที่ 171 จารึกที่ศาลาเล็กวัดบวรนิเวศฯ,” ใน ประชุมศิลาจารึก ภาคที่ 6 ตอนที่ 1 : ประมวลจารึกสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ที่พบในภาคเหนือ ภาคตะวันออก และภาคกลาง (กรุงเทพฯ : คณะกรรมการจัดพิมพ์เอกสารทางประวัติศาสตร์ สำนักนายกรัฐมนตรี, 2517), 72.

ภาพประกอบ

ภาพถ่ายจารึกจาก : โครงการพัฒนาฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน), สำรวจเมื่อ 10 พฤษภาคม 2558