จารึกคาถาป้องกันอสนีบาต

ชื่อจารึกแบบอื่นๆ

ศิลาจารึกคาถาป้องกันอสนีบาต พุทธศตวรรษที่ 20, พล. 1

อักษรที่มีในจารึก

ขอมสุโขทัย

ศักราช

พุทธศตวรรษ 20

ภาษา

สันสกฤต

ด้าน/บรรทัด

จำนวนด้าน 1 ด้าน มี 5 บรรทัด

วัตถุจารึก

หินแปร

ลักษณะวัตถุ

แผ่นสี่เหลี่ยม

ขนาดวัตถุ

กว้าง 39 ซม. สูง 39 ซม. หนา 3 ซม.

บัญชี/ทะเบียนวัตถุ

1) กองหอสมุดแห่งชาติ กำหนดเป็น “พล. 1 (พล./1)”
2) ในหนังสือ จารึกสมัยสุโขทัย กำหนดเป็น “ศิลาจารึกคาถาป้องกันอสนีบาต พุทธศตวรรษที่ 20”

ปีที่พบจารึก

ไม่ปรากฏหลักฐาน

สถานที่พบ

วัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหาร อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก

ผู้พบ

ไม่ปรากฏหลักฐาน

ปัจจุบันอยู่ที่

หอสมุดแห่งชาติ ท่าวาสุกรี ถนนสามเสน แขวงวชิรพยาบาล เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร

พิมพ์เผยแพร่

จารึกสมัยสุโขทัย (กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2526), 282-283.

ประวัติ

ศิลาจารึกหลักนี้เป็นที่รู้จักกันว่า เป็นคาถาป้องกันอสนีบาต หรืออสุนีบาต บทที่เป็นคาถาส่วนมากจะไม่คำนึงถึงหลักภาษา ฉะนั้นจึงยากแก่การอ่าน-แปล จารึกหลักนี้ก็เช่นกัน แต่ก็อ่าน แปล ไปตามศัพท์ และประโยคที่พึงจะมี ความจริงแล้วบทคาถาเป็นของขลังศักดิ์สิทธิ์ มีคตินิยมของผู้เชื่อถือว่า จะไม่นำมาแปลกัน เพราะจะทำให้เสื่อมความศรัทธา และความศักดิ์สิทธิ์จะคลายไปด้วย แต่ในที่นี้ถือว่าเป็นศิลาจารึก จึงต้องอ่าน-แปลทุกหลักไป

เนื้อหาโดยสังเขป

ข้อความที่จารึก ขึ้นด้วย “โอม” ตามแบบของคาถาอาคม แล้วกล่าวถึงนามของเทพทั้งห้า อันเป็นเครื่องป้องกันอันตราย แล้วขอให้อสนีบาตจงห่างไกลไปตกในที่อื่น

ผู้สร้าง

ไม่ปรากฏหลักฐาน

การกำหนดอายุ

หอสมุดแห่งชาติได้กำหนดไว้ว่าจารึกนี้อายุพุทธศตวรรษที่ 20

ข้อมูลอ้างอิง

เรียบเรียงข้อมูลโดย : วชรพร อังกูรชัชชัย และดอกรัก พยัคศรี, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., 2546, จาก :
ชะเอม แก้วคล้าย, “ศิลาจารึกคาถาป้องกันอสุนีบาต พุทธศตวรรษที่ 20,” ใน จารึกสมัยสุโขทัย (กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2526), 282-282.

ภาพประกอบ

ภาพถ่ายความละเอียดสูงจากการสำรวจภาคสนาม : ภาควิชาภาษาตะวันออก คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร, สำรวจเมื่อ 28 กุมภาพันธ์ 2566