อายุ-จารึก พ.ศ. 1774, อายุ-จารึกพุทธศตวรรษที่ 18, ยุคสมัย-จารึกอาณาจักรตามพรลิงค์, ยุคสมัย-จารึกอาณาจักรตามพรลิงค์-พระเจ้าจันทรภานุศรีธรรมราช, วัตถุ-จารึกบนหิน, วัตถุ-จารึกบนหินชนวน, ลักษณะ-จารึกบนใบเสมา, ศาสนา-จารึกในพระพุทธศาสนา, ศาสนา-จารึกในพระพุทธศาสนา นิกายเถรวาท, ศาสนา-จารึกในพระพุทธศาสนา นิกายเถรวาท ลัทธิลังกาวงศ์, ที่อยู่ปัจจุบัน-จารึกในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร, เรื่อง-การสรรเสริญบุคคล-พระเจ้าจันทรภานุศรีธรรมราช, บุคคล-กษัตริย์และผู้ครองเมืองตามพรลิงค์, บุคคล-พระเจ้าจันทรภานุศรีธรรมราช,
โพสต์เมื่อวันที่ 13 ก.พ. 2550 13:59:58 ( อัพเดทเมื่อวันที่ 24 เม.ย. 2567 20:46:50 )
ชื่อจารึก |
จารึกวัดหัวเวียงเมืองไชยา 1 |
ชื่อจารึกแบบอื่นๆ |
สฎ. 4, หลักที่ 24 (ข.) ศิลาจารึกวัดหัวเวียง เมืองไชยา, จารึกที่ 24 จารึกที่วัดหัวเวียง อำเภอไชยา |
อักษรที่มีในจารึก |
ขอมโบราณ, กวิ |
ศักราช |
พุทธศักราช 1774 |
ภาษา |
สันสกฤต |
ด้าน/บรรทัด |
จำนวนด้าน 1 ด้าน มี 16 บรรทัด |
วัตถุจารึก |
ศิลา ประเภทหินชนวน |
ลักษณะวัตถุ |
รูปใบเสมา |
ขนาดวัตถุ |
กว้าง 47 ซม. สูง 181 ซม. หนา 14 ซม. |
บัญชี/ทะเบียนวัตถุ |
1) กองหอสมุดแห่งชาติ กำหนดเป็น “สฎ. 4” |
ปีที่พบจารึก |
พุทธศักราช 2447 |
สถานที่พบ |
วัดเวียง ตำบลเวียง อำเภอไชยา จังหวัดสุราษฎร์ธานี |
ผู้พบ |
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ |
ปัจจุบันอยู่ที่ |
พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร ถนนหน้าพระธาตุ แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร (สำรวจเมื่อ 31 ตุลาคม 2564) |
พิมพ์เผยแพร่ |
1) ประชุมศิลาจารึกสยาม ภาคที่ 2 (กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์โสภณพิพรรฒธนากร, 2472), 41-42. |
ประวัติ |
ศิลาจารึกนี้ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงได้มาจากวัดหัวเวียง (ปัจจุบันคือ วัดเวียง) อำเภอไชยา จังหวัดสุราษฏร์ธานี พร้อมกับจารึก สฎ. 3 (รายละเอียดอื่นๆ ดูเพิ่มเติมใน ประวัติจารึกวัดหัวเวียงเมืองไชยา 2 สฎ. 3) การพิมพ์ครั้งนี้ ได้นำคำอ่าน-แปลของศาสตราจารย์ ยอร์ช เซเดส์ มาพิมพ์ไว้ ซึ่งอ่านได้เพียง 8 บรรทัดเท่านั้น |
เนื้อหาโดยสังเขป |
กล่าวถึง พระเจ้าจันทรภานุศรีธรรมราช ผู้ครองเมืองตามพรลิงค์ และสืบตระกูลจากปทุมวงศ์ ว่าทรงเป็นกษัตริย์ที่สนับสนุนพระพุทธศาสนา ทรงมีรูปงาม และทรงเชี่ยวชาญในนิติศาสตร์ |
ผู้สร้าง |
ไม่ปรากฏหลักฐาน |
การกำหนดอายุ |
จารึกบรรทัดที่ 1 ได้ระบุชื่อเมืองคือ “ตามพรลิงค์” ซึ่งก็คือแคว้นที่เคยตั้งอยู่ที่เมืองนครศรีธรรมราชปัจจุบัน และในบรรทัดที่ 3 ได้ระบุพระนามเจ้าผู้ครองแผ่นดินคือ “ศรีธรรมราช” อีกทั้งในบรรทัดที่ 7-8 ยังได้ระบุปีไว้ คือ กลียุคศักราช 4332 ซึ่งตรงกับ พ.ศ. 1774 จึงกำหนดได้ว่า จารึกหลักนี้เป็นจารึกอักษรกวิ อายุพุทธศตวรรษที่ 18 |
ข้อมูลอ้างอิง |
เรียบเรียงข้อมูลโดย : นวพรรณ ภัทรมูล, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., จาก : |
ภาพประกอบ |
ภาพสำเนาจารึกจาก : ภาควิชาภาษาตะวันออก คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2545 (เลขทะเบียน CD; INS-TH-21, ไฟล์; Sdh_0400_c) |