อายุ-จารึก พ.ศ. 1625, อายุ-จารึกพุทธศตวรรษที่ 17, ยุคสมัย-จารึกสมัยขอมพระนคร, ยุคสมัย-จารึกสมัยขอมพระนคร-พระเจ้าชัยวรมันที่ 6, วัตถุ-จารึกบนหิน, ลักษณะ-จารึกบนหลืบประตู, ศาสนา-จารึกในศาสนาพราหมณ์-ฮินดู, ที่อยู่ปัจจุบัน-จารึกปราสาทหินพนมวัน นครราชสีมา, เรื่อง-การบริจาคและการทำบุญ, เรื่อง-การบริจาคและการทำบุญ-ถวายข้าพระ, บุคคล-กษัตริย์และผู้ครองอาณาจักรขอมสมัยพระนคร, บุคคล-กษัตริย์และผู้ครองอาณาจักรขอมสมัยพระนคร-พระเจ้าชัยวรมันที่ 6, บุคคล-พระเจ้าชัยวรมันที่ 6,
โพสต์เมื่อวันที่ 13 ก.พ. 2550 13:59:58 ( อัพเดทเมื่อวันที่ 21 ธ.ค. 2566 19:07:33 )
ชื่อจารึก |
จารึกปราสาทหินพนมวัน 3 |
ชื่อจารึกแบบอื่นๆ |
Inscriptions de Nom Văn (K. 391), K. 391, นม. 1 |
อักษรที่มีในจารึก |
ขอมโบราณ |
ศักราช |
พุทธศักราช 1625 |
ภาษา |
เขมร |
ด้าน/บรรทัด |
จำนวนด้าน 1 ด้าน มี 42 บรรทัด |
วัตถุจารึก |
ศิลา |
ลักษณะวัตถุ |
หลืบประตู รูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า |
ขนาดวัตถุ |
กว้าง 50 ซม. สูง 180 ซม. หนา 33 ซม. |
บัญชี/ทะเบียนวัตถุ |
1) กองหอสมุดแห่งชาติ กำหนดเป็น “นม. 1” |
ปีที่พบจารึก |
พุทธศักราช 2444 |
สถานที่พบ |
หลืบประตูชั้นในด้านทิศใต้ ฟากตะวันตก ติดอยู่กับตัวปราสาทชั้นใน ซึ่งอยู่ทางทิศตะวันตกของตัวปราสาทหินพนมวัน บ้านมะค่า ตำบลบ้านโพธิ์ อำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา |
ผู้พบ |
พระรังสรรค์สารกิจ |
ปัจจุบันอยู่ที่ |
ประตูด้านใต้ ปราสาทหินพนมวัน บ้านมะค่า ตำบลบ้านโพธิ์ อำเภอเมืองนครราชสีมา จังหวัดนครราชสีมา (บันทึกข้อมูลวันที่ 20/1/2563) |
พิมพ์เผยแพร่ |
1) Inscriptions du Cambodge vol. VI (Hanoi : Imprimerie d'Extrême-Orient, 1954), 297-299. |
ประวัติ |
ศิลาจารึกนี้เมื่อแรกพบพระรังสรรค์สารกิจ เป็นผู้ทำสำเนาจารึกด้วยวิธีจำลองรูปอักษรด้วยหมึกสีแดงด้วยกระดาษเพลาแผ่นบางๆ มีหนังสือส่งมอบสำเนาจารึกประทับตรากรมราชเลขานุการ รับวันที่ 17 สิงหาคม ร.ศ. 120 ตรงกับ พ.ศ. 2444 ส่งถวายกรมพระสมมตอมรพันธุ์ ซึ่งขณะนั้นดำรงพระยศเป็นกรมขุน ศิลาจารึกเลขที่ นม. 1 นี้ สร้างขึ้นในมหาศักราช 1004 ตรงกับ พ.ศ. 1625 ข้อความในศิลาจารึก นม. 1 มีผู้สนใจอ่าน-แปลหลายท่าน ที่พิมพ์เผยแพร่แล้วในหนังสือเรื่องปราสาทหินวัดพนมวัน จังหวัดนครราชสีมา กับหนังสือเรื่อง นำเที่ยวพิมายและโบราณสถานในจังหวัดนครราชสีมา เป็นคำอ่าน-แปลของศาสตราจารย์ ฉ่ำ ทองคำวรรณ ในหนังสือ Inscriptions du Cambodge เป็นคำอ่าน-แปลภาษาฝรั่งเศสของศาสตราจารย์ ยอร์ช เซเดส์ จารึกนี้เมื่อพิมพ์ในหนังสือดังกล่าวข้างต้นใช้ชื่อเรื่องว่า ศิลาจารึกปราสาทหินวัดพนมวัน ส่วนคำอ่าน-แปลที่นำมาพิมพ์ในครั้งนี้ นายประสาร บุญประคอง อ่าน และ นายทองสืบ ศุภะมาร์ค แปล |
เนื้อหาโดยสังเขป |
ในมหาศักราช 1004 พระเจ้าชัยวรมันที่ 6 ทรงมีพระราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้บรรดาพระกัมรเตงอัญคนอื่นๆ ช่วยกันดูแลอาศรม และให้ถวายสิ่งของแก่กมรเตงชคตเป็นประจำ นอกจากนี้ยังทรงถวายทาสและสิ่งของอื่นๆ อีกเป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะพวกทาสนั้น ทรงมีพระบรมราชโองการห้ามอยู่ใต้บังคับบัญชาของผู้ใด และทรงห้ามพวกทาสเหล่านี้ทำพิธีกรรมอื่นๆ อีกด้วย |
ผู้สร้าง |
ไม่ปรากฏหลักฐาน |
การกำหนดอายุ |
จารึกบรรทัดที่ 1 บอกมหาศักราช 1004 ซึ่งตรงกับ พ.ศ. 1625 |
ข้อมูลอ้างอิง |
เรียบเรียงข้อมูลโดย : นวพรรณ ภัทรมูล, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., 2547, จาก : |
ภาพประกอบ |
1 ภาพสำเนาจารึกจาก : ภาควิชาภาษาตะวันออก คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2545 (เลขทะเบียน CD; INS-TH-05, ไฟล์; NM_025) |