จารึกวัดป่าใหญ่

ชื่อจารึกแบบอื่นๆ

อบ. 12, จารึกวัดป่าใหญ่ 3

อักษรที่มีในจารึก

ธรรมอีสาน

ศักราช

พุทธศักราช 2350

ภาษา

ไทย

ด้าน/บรรทัด

จำนวนด้าน 1 ด้าน มี 10 บรรทัด

วัตถุจารึก

หินทราย

ลักษณะวัตถุ

รูปใบเสมาทรงใบพาย

ขนาดวัตถุ

กว้าง 42 ซม. สูง 45 ซม. หนา 10 ซม.

บัญชี/ทะเบียนวัตถุ

1) กองหอสมุดแห่งชาติ กำหนดเป็น “อบ. 12”
2) ในหนังสือ ศิลาจารึกอีสานสมัยไทย-ลาว กำหนดเป็น “จารึกวัดป่าใหญ่ 3”

ปีที่พบจารึก

ไม่ปรากฏหลักฐาน

สถานที่พบ

ข้างฐานพระประธาน (หลวงพ่ออินทร์แปลง) ในพระวิหารวัดมหาวนาราม​ พระอารามหลวง (วัดป่าใหญ่) ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี

ผู้พบ

ไม่ปรากฏหลักฐาน

ปัจจุบันอยู่ที่

ข้างฐานพระประธาน (หลวงพ่ออินทร์แปลง) ในพระวิหารวัดมหาวนาราม​ พระอารามหลวง (วัดป่าใหญ่) ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี

พิมพ์เผยแพร่

ศิลาจารึกอีสานสมัยไทย-ลาว (กรุงเทพฯ : คุณพินอักษรกิจ, 2530), 377-378.

ประวัติ

จารึกหลักนี้ได้มีการอ่านครั้งแรกโดย พระทองแดง อตฺตสนฺโต (พุทธเกตุ) และได้พิมพ์เผยแพร่ในหนังสือ ที่ระลึกในการทอดกฐินพระราชทาน เมื่อ 30 ตุลาคม 2527 อาจารย์ธวัช ปุณโณทก ได้นำมารวมพิมพ์ในหนังสือ ศิลาจารึกอีสานสมัยไทย-ลาว โดยถือเป็นการอ่านครั้งที่ 2 ทั้งนี้ เนื้อหาส่วนใหญ่ไม่ต่างไปจากการอ่านครั้งแรก

เนื้อหาโดยสังเขป

ข้อความจารึกกล่าวถึงนามของ พระมหาราชครูศรีสัทธรรมวงศา วัดป่าหลวงมณีโชติศรีสวัสสัสดี (วัดป่าใหญ่) ว่าได้สร้างพระพุทธรูปอินแปง ไว้กับวัดนี้

ผู้สร้าง

พระมหาราชครูศรีสัทธรรมวงศา วัดป่าหลวงมณีโชติศรีสวัสสัสดี (วัดป่าใหญ่)

การกำหนดอายุ

ข้อความจารึกบรรทัดที่ 1 ระบุ จ.ศ. 1169 ซึ่งตรงกับ พ.ศ. 2350 อันเป็นสมัยที่พระพรหมวรราชสุริยวงศ์ (พรหม) เป็นเจ้าเมืองอุบลราชธานี ซึ่งขณะนั้นเป็นประเทศราชขึ้นต่อราชอาณาจักรไทย ตรงกับสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก รัชกาลที่ 1 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ (พ.ศ. 2325-2352)

ข้อมูลอ้างอิง

เรียบเรียงข้อมูลโดย : นวพรรณ ภัทรมูล, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., 2550, จาก :
1) เติม วิภาคย์พจนกิจ, ประวัติศาสตร์อีสาน, พิมพ์ครั้งที่ 3 (กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2542), 91-128.
2) ธวัช ปุณโณทก, “จารึกวัดป่าใหญ่ 3,” ใน ศิลาจารึกอีสานสมัยไทย-ลาว : ศึกษาทางด้านอักขรวิทยาและประวัติศาสตร์อีสาน (กรุงเทพฯ : คุณพินอักษรกิจ, 2530), 377-378.
3) ฝ่ายวิชาการ สำนักพิมพ์โอเดียนสโตร์, 53 พระมหากษัตริย์ไทย : ธ ทรงครองใจไทยทั้งชาติ (กรุงเทพฯ : โอเดียนสโตร์, 2543), 261-287.

ภาพประกอบ

ภาพสำเนาจารึกจาก : ศิลาจารึกอีสานสมัยไทย-ลาว (กรุงเทพฯ : คุณพินอักษรกิจ, 2530)