จารึกตำรายาวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (ว่าด้วยลักษณะกระษัยโรค แผ่นที่ 1 กระษัยลม)

อักษรที่มีในจารึก

ไทยธนบุรี-รัตนโกสินทร์

ศักราช

ไม่ปรากฏศักราช

ภาษา

บาลี, ไทย

ด้าน/บรรทัด

จำนวน 1 ด้าน มี 20 บรรทัด

วัตถุจารึก

หิน

ลักษณะวัตถุ

แผ่นหินรูปวงรี

ปีที่พบจารึก

ไม่ปรากฏหลักฐาน

สถานที่พบ

วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามฯ แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

ผู้พบ

ไม่ปรากฏหลักฐาน

ปัจจุบันอยู่ที่

ศาลา 3 เสา 1 วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามฯ แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

พิมพ์เผยแพร่

1) ตำรายา ศิลาจารึกวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (วัดโพธิ์) พระนคร (พระนคร : โรงเรียนแพทย์แผนโบราณ, 2556), 345-346.
2) ตำรายา ศิลาจารึกวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (วัดโพธิ์) พระนคร, พิมพ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ ดร. กมล ชูทรัพย์ ณ วัดเทพศิรินทราวาส 4 มิถุนายน 2557 ([ม.ป.ท.], 2557), 306.

ประวัติ

พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดให้พระยาบำเรอราชแพทยา นำตำรายามาจารึกบนแผ่นหินแล้วติดไว้ตามศาลารายหลังต่างๆ ดังปรากฏหลักฐานในโคลงดั้นเรื่องปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพนของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ความตอนหนึ่งว่า
๏   พระยาบำเรอราชผู้           แพทยา  ยิ่งฤๅ
รู้รอบรู้รักษา                     โรคฟื้น 
บรรหารพนักงานหา              โอสถ  ประสิทธิ์เอย 
จำหลักลักษณะยาพื้น             แผ่นไว้ทานหลัง

เนื้อหาโดยสังเขป

กล่าวถึงลักษณะ ‘กระษัยลม’ หนึ่งในกระษัยโรค 18 จำพวก รวมถึงสมุนไพรและตัวยาขนานต่างๆสำหรับรักษาโรคดังกล่าว

ผู้สร้าง

พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3)

การกำหนดอายุ

กำหนดอายุจากประวัติการปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพนฯ ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3) ซึ่งมีหลักฐานปรากฏอยู่ในจดหมายเหตุเรื่องการปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน (ถอดจากโคลงดั้นพระนิพนธ์กรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส)

ข้อมูลอ้างอิง

เรียบเรียงข้อมูลโดย : พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., 2554, จาก :
1) ตำรายา ศิลาจารึกวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (วัดโพธิ์) พระนคร (พระนคร : โรงเรียนแพทย์แผนโบราณ, 2556), 345-346.
2) ตำรายา ศิลาจารึกวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (วัดโพธิ์) พระนคร, พิมพ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ ดร. กมล ชูทรัพย์ ณ วัด เทพศิรินทราวาส 4 มิถุนายน 2557 ([ม.ป.ท], 2557), 306.

ภาพประกอบ

ภาพถ่ายจารึกได้รับความอนุเคราะห์จาก คณะอนุกรรมการจัดทำแผนการอนุรักษ์และเผยแพร่จารึกวัดโพธิ์, 2552-2554 (ไฟล์; DSCF0041)