จารึกวัดหนองกวาง

ชื่อจารึกแบบอื่นๆ

พย. 1, ศิลาจารึกอักษรและภาษาไทย วัดศรีโคมคำ อ. พะเยา จ. เชียงราย, หลักที่ 99 ศิลาจารึกวัดหนองกวาง, พย. 1 จารึกวัดหนองกวาง พ.ศ. 2056

อักษรที่มีในจารึก

ฝักขาม

ศักราช

พุทธศักราช 2056

ภาษา

ไทย

ด้าน/บรรทัด

จำนวนด้าน 2 ด้าน มี 18 บรรทัด ด้านที่ 1 มี 18 บรรทัด ด้านที่ 2 ชำรุด เหลือแต่วงดวงชาตา

วัตถุจารึก

หินชนวนสีดำ

ลักษณะวัตถุ

แผ่นสี่เหลี่ยม

ขนาดวัตถุ

กว้าง 45 ซม. สูง 44 ซม. หนา 2.5 ซม.

บัญชี/ทะเบียนวัตถุ

1) กองหอสมุดแห่งชาติ กำหนดเป็น “พย. 1”
2) ในวารสาร ศิลปากร กำหนดเป็น “ศิลาจารึกอักษรและภาษาไทย วัดศรีโคมคำ อ. พะเยา จ. เชียงราย”
3) ในหนังสือ ประชุมศิลาจารึก ภาคที่ 4 กำหนดเป็น “หลักที่ 99 ศิลาจารึกวัดหนองกวาง”
4) ในหนังสือ จารึกล้านนา ภาค 1 เล่ม 1 กำหนดเป็น “พย. 1 จารึกวัดหนองกวาง พ.ศ. 2056”
5) ในหนังสือ ประชุมจารึกเมืองพะเยา กำหนดเป็น “พย. 1 จารึกวัดหนองกวาง”

ปีที่พบจารึก

ไม่ปรากฏหลักฐาน

สถานที่พบ

วัดหนองกวาง (วัดร้าง) จังหวัดพะเยา

ผู้พบ

ไม่ปรากฏหลักฐาน

ปัจจุบันอยู่ที่

วัดศรีโคมคำ ตำบลเวียง อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา

พิมพ์เผยแพร่

1) วารสารศิลปากร ปีที่ 8 ฉบับที่ 6 (มีนาคม 2408) : 76-80.
2) ประชุมศิลาจารึก ภาคที่ 4 (พระนคร : สำนักนายกรัฐมนตรี, 2513), 81-85.
3) จารึกล้านนา ภาค 1 เล่ม 1 (กรุงเทพฯ : มูลนิธิเจมส์ เอช ดับเบิ้ลยู ทอมป์สัน, 2534), 99-101.
4) ประชุมจารึกเมืองพะเยา (กรุงเทพฯ : ศิลปวัฒนธรรม, 2538), 284-289.

ประวัติ

คณะกรรมการค้นคว้าประวัติศาสตร์แห่งสหภาพพม่าได้อัดสำเนามาให้กรมศิลปากร เมื่อวันที่ 12 เมษายน พ.ศ. 2504

เนื้อหาโดยสังเขป

เมื่อปี พ.ศ. 2009 เจ้าหมื่นมหาได้สร้างวัดหนองกวาง ทั้งยังได้ถวายที่ดิน และเงินแก่วัด ครั้นปี พ.ศ. 2056 เจ้าหมื่นคำฉางมาปกครองเมืองอ้อยนี้ ก็ได้ถวายที่ดินและเงินแก่วัดตามที่เจ้าหมื่นมหาได้เคยทำไว้

ผู้สร้าง

ไม่ปรากฏหลักฐาน

การกำหนดอายุ

ข้อความจารึกบรรทัดที่ 6 ระบุ จ.ศ. 875 ซึ่งตรงกับ พ.ศ. 2056 อันเป็นสมัยที่พระเมืองแก้วหรือพระเจ้าพิลกปนัดดาธิราชปกครองเมืองเชียงใหม่ (พ.ศ. 2038-2068)

ข้อมูลอ้างอิง

เรียบเรียงข้อมูลโดย : นวพรรณ ภัทรมูล, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., 2548, จาก :
1) โครงการวิจัยการปริวรรตและชำระจารึกล้านนา, “พย. 1 จารึกวัดหนองกวาง พ.ศ. 2056,” ใน จารึกล้านนา ภาค 1 เล่ม 1 : จารึกจังหวัดเชียงราย น่าน พะเยา แพร่ (กรุงเทพฯ : มูลนิธิเจมส์ เอช ดับเบิ้ลยู ทอมป์สัน, 2534), 99-101.
2) ประสาร บุญประคอง, “คำอ่านศิลาจารึกอักษรและภาษาไทย วัดศรีโคมคำ อ. พะเยา จ. เชียงราย,” ศิลปากร 8, 6 (มีนาคม 2508) : 76-80.
3) ประสาร บุญประคอง, “หลักที่ 99 ศิลาจารึกวัดหนองกวาง,” ใน ประชุมศิลาจารึก ภาคที่ 4 : ประมวลจารึกที่พบในภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคตะวันออก และภาคกลางของประเทศไทย อันจารึกด้วยอักษร และ ภาษาไทย, ขอม, มอญ, บาลีสันสกฤต (พระนคร : คณะกรรมการจัดพิมพ์เอกสารทางประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม และโบราณคดี สำนักนายกรัฐมนตรี, 2513), 81-85.
4) ประสาร บุญประคอง, “พย. 1 จารึกวัดหนองกวาง,” ใน ประชุมจารึกเมืองพะเยา (กรุงเทพฯ : ศิลปวัฒนธรรม, 2538), 284-289.

ภาพประกอบ

ภาพถ่ายความละเอียดสูงจากการสำรวจภาคสนาม : ภาควิชาภาษาตะวันออก คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร, สำรวจเมื่อ 8 กันยายน 2566