จารึกวัดพวกชอด (เชียงราย)

ชื่อจารึกแบบอื่นๆ

ชม. 9, 1.2.1.1 วัดพวกชอด พ.ศ. 2034, ชม. 9 จารึกวัดพวกชอด (เชียงราย) (พ.ศ. 2034)

อักษรที่มีในจารึก

ฝักขาม

ศักราช

พุทธศักราช 2034

ภาษา

ไทย

ด้าน/บรรทัด

จำนวน 1 ด้าน มี 7 บรรทัด

วัตถุจารึก

หินทรายสีแดง

ลักษณะวัตถุ

รูปใบเสมา

ขนาดวัตถุ

กว้าง 49 ซม. สูง 89 ซม.

บัญชี/ทะเบียนวัตถุ

1) กองหอสมุดแห่งชาติ กำหนดเป็น “ชม. 9”
2) ในหนังสือ ประชุมจารึกล้านนา เล่ม 4 กำหนดเป็น “1.2.1.1 วัดพวกชอด พ.ศ. 2034”
3) ในหนังสือ จารึกล้านนา ภาค 2 เล่ม 1 กำหนดเป็น “ชม. 9 จารึกวัดพวกชอด (เชียงราย) (พ.ศ. 2034)”

ปีที่พบจารึก

ไม่ปรากฏหลักฐาน

สถานที่พบ

พุทธสถานเชียงใหม่ ตำบลช้างคลาน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่

ผู้พบ

ไม่ปรากฏหลักฐาน

ปัจจุบันอยู่ที่

ไม่พบที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เชียงใหม่ ตำบลช้างเผือก อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ (สำรวจเมื่อ 29 สิงหาคม 2561)

พิมพ์เผยแพร่

1) ประชุมจารึกล้านนา เล่ม 4 (เชียงใหม่ : คลังข้อมูลจารึกล้านนา สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2543), 65-75.
2) จารึกล้านนา ภาค 2 เล่ม 1 : จารึกจังหวัดเชียงใหม่ ลำปาง ลำพูน และแม่ฮ่องสอน (กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2551), 35.

ประวัติ

ใน ประชุมจารึกล้านนา เล่ม 4 สันนิษฐานว่า “วัดพวกชอด” นี้เป็นวัดเดียวกับวัดร้าง ในเขตอำเภอสารภี จังหวัดเชียงใหม่ ที่พบศิลาจารึกหลักนี้ (พ.ศ. 2486) เบื้องต้นได้นำไปไว้ที่วัดเกตุการาม ตำบลวัดเกตุ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ ต่อมาได้ย้ายไปไว้ที่ พุทธสถาน ตำบลช้างคลาน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ และใน พ.ศ. 2514 ได้มอบให้พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เชียงใหม่

เนื้อหาโดยสังเขป

ในปี พ.ศ. 2034 พระมหาเทวีทรงสร้างวัดพวกชอด บนที่ดินและหมู่บ้านซึ่งพระโอรสได้ทรงอุทิศไว้ พระนางได้มอบหมายให้ลุงของพระเจ้าแผ่นดินร่วมกับข้าราชการในนครเชียงรายสร้างจารึกหลักนี้ขึ้น

ผู้สร้าง

ไม่ปรากฏหลักฐาน

การกำหนดอายุ

กำหนดอายุโดยคำนวณจากข้อความจารึกบรรทัดที่ 1-2 ซึ่งกล่าวไว้ว่า “ปีรวงไค้ เดินยี่ ออกค่ำหนึ่ง วันพุธ ไทยวันกาบสี” ตรงกับวันที่ 2 พฤศจิกายน พ.ศ. 2034 อันเป็นสมัยที่พญายอดเชียงราย ปกครองเมืองเชียงใหม่ (พ.ศ. 2030-2038)

ข้อมูลอ้างอิง

เรียบเรียงข้อมูลโดย : นวพรรณ ภัทรมูล, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., 2549, จาก :
1) โครงการวิจัย : การปริวรรตและชำระจารึกล้านนา, “บัญชีจารึก จังหวัดเชียงใหม่ ลำปาง ลำพูน และแม่ฮ่องสอน,” ใน จารึกล้านนา ภาค 2 เล่ม 1 : จารึกจังหวัดเชียงใหม่ ลำปาง ลำพูน และแม่ฮ่องสอน (กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2551), (29)-(59).
2) โครงการวิจัย : การปริวรรตและชำระจารึกล้านนา, “ชม. 9 จารึกวัดพวกชอด (เชียงราย) (พ.ศ. 2034),” ใน จารึกล้านนา ภาค 2 เล่ม 1 : จารึกจังหวัดเชียงใหม่ ลำปาง ลำพูน และแม่ฮ่องสอน (กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2551), 35.
3) ฮันส์ เพนธ์, “1.2.1.1 วัดพวกชอด พ.ศ. 2034,” ใน ประชุมจารึกล้านนา เล่ม 4 : จารึกในพิพิธภัณฑ์ฯ เชียงใหม่ (เชียงใหม่ : คลังข้อมูลจารึกล้านนา สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2543), 65-75.

ภาพประกอบ

1) ภาพสำเนาจารึกจาก : ภาควิชาภาษาตะวันออก คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2545 (เลขทะเบียน CD; INS-TH-32, ไฟล์; ChM_0900_c)
2) ภาพถ่ายจากการสำรวจภาคสนาม : ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน), สำรวจเมื่อ 28-31 มีนาคม 2561
3) ภาพถ่ายความละเอียดสูงจากการสำรวจภาคสนาม : ภาควิชาภาษาตะวันออก คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร, สำรวจเมื่อ 28 กุมภาพันธ์ 2566