ฮันส์ เพนธ์ (พ.ศ. 2519)

ฮันส์ เพนธ์ (พ.ศ. 2519)

คณะกรรมการจัดพิมพ์เอกสารทางประวัติศาสตร์ สำนักนายกรัฐมนตรี (พ.ศ. 2519)

1. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : “เดือนเกียงเหนือ” (อ่าน “เกี๋ยง”) เดือนเกียง คือ เดือน 1 ของทางภาคเหนือ ตรงกับเดือนตุลาคม 
2. ฮันส์ เพนธ์ : “ลง” หมายถึง แรม
3. ฮันส์ เพนธ์ : “เม็ง” ในที่นี้หมายถึง ตามวิธีนับแบบมอญ
4. ฮันส์ เพนธ์ : “60 องค์” จำนวนเท่ากับอายุผู้สร้างพระพุทธรูป
5. ฮันส์ เพนธ์ : “พระอภัยสารท” เป็นชื่อเจ้าคณะจังหวัดในสมัยนั้น และเป็นภิกษุรูปเดียวกันกับ “พระครูญาณลังการ์” และ “พระอภัยสารทนพีสีบุราจารย์”
6. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : คำจารึกในบรรทัดที่ 9 ซึ่งเป็นบรรทัดสุดท้ายของจารึกที่อยู่บนโลหะแผ่นกลม ไม่สามารถใส่สัญลักษณ์ เช่น จุดใต้พยัญชนะหรือสระในตำแหน่งต่าง ๆ ได้ เนื่องจากไม่มีภาพอักษรจารึกของบรรทัดนี้  
7. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : สุภาพรรณ  ณ บางช้าง ได้แปลภาษาบาลีในจารึกนี้ไว้ในหนังสือ “วิวัฒนาการงานเขียนภาษาบาลีในประเทศไทย : จารึก  ตำนาน พงศาวดาร สาส์น ประกาศ” ว่าหมายถึง (ขอผลบุญจงเป็นเครื่องนำให้ถึง) ความเจริญ ความสุข พระนิพพานอย่างแน่นอน 
8. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : ตั้งแต่ข้อความว่า “ข้า” จนจบบรรทัดที่ 10 ซึ่งเป็นจารึกบนด้านหน้าของซุ้ม ไม่สามารถใส่สัญลักษณ์ได้ เพราะไม่มีภาพอักษรจารึกในส่วนดังกล่าว
9. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : “ธุ” (ออกเสียง “ตุ๊”) หมายถึง พระสงฆ์ มาจากคำว่า “สาธุ” 
10. ฮันส์ เพนธ์ : “ทาหางรักติดคำ” คือ การลงรักปิดทอง 
11. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : “ศก 1267 ตัว” เป็นจุลศักราช ตรงกับ พ.ศ. 2448 ในรัชกาลพระเจ้าอินทวโรรสสุริยวงศ์  (ครองเชียงใหม่ระหว่าง พ.ศ. 2444-2452) ส่วน “ปีดับไส้” คือ ปีมะเส็ง  สัปตศก  
12. ฮันส์ เพนธ์ : “เพ็ง” = เพ็ญ