จารึก

The Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre

จารึกวัดปรมัยยิกาวาส 3

จารึก

จารึกวัดปรมัยยิกาวาส 3 ด้านที่ 1

QR-code edit Share on Facebook

เวลาที่โพส โพสต์เมื่อวันที่ 11 ส.ค. 2564 17:53:19

ชื่อจารึก

จารึกวัดปรมัยยิกาวาส 3

ชื่อจารึกแบบอื่นๆ

นบ. 5, หลักที่ 225 จารึกบนหินอ่อน

อักษรที่มีในจารึก

ไทยธนบุรี-รัตนโกสินทร์

ศักราช

พุทธศักราช 2427

ภาษา

ไทย

ด้าน/บรรทัด

จำนวนด้าน 4 ด้าน มี 160 บรรทัด ด้านที่ 1 และ 2 มี 41 บรรทัด ด้านที่ 3 มี 34 บรรทัด ด้านที่ 4 มี 44 บรรทัด ปัจจุบันอักษรเลือนเลาง

ผู้อ่าน

ประสาร บุญประคอง (พ.ศ. 2521)

ผู้ตรวจ

คณะกรรมการจัดพิมพ์เอกสารทางประวัติศาสตร์ สำนักนายกรัฐมนตรี (พ.ศ. 2521)

เชิงอรรถอธิบาย

1. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : ศุภมัสดุ มาจากภาษาสันสฤตคำว่า ศุภํ + อัสตุ หมายถึง ความดี/ความงามจงมี
2. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : หมายถึง วันเสาร์ ขึ้น 6 ค่ำ เดือน 12 ปีจอ (โสณสังวัจฉระ = ปีจอ, กัตติกามาศ = เดือน 12, ศุกลปักษ์ = ข้างขึ้น, ฉัฐมีดิถี = 6 ค่ำ, โสรวาร = วันเสาร์)
3. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : อารามรามัญ = วัดมอญ
4. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : วัดปากอ่าว เป็นชื่อเดิมของวัดปรมัยยิกาวาส ก่อนการปฏิสังขรณ์ และพระราชทานนามวัดใหม่โดยรัชกาลที่ 5 ดังที่กล่าวไว้ในจารึกหลักนี้
5. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : พระเจ้าบรมมหัยยิกาเธอ กรมสมเด็จพระสุดารัตนราชประยูร มีพระชนม์ชีพอยู่ในสมัยรัชกาลที่ 3 - รัชกาลที่ 5 พระนามเดิมคือ พระองค์เจ้าหญิงละม่อม เป็นพระธิดาในรัชกาลที่ 3 พระองค์เป็นผู้ดูแลทำหน้าที่เสมือนเป็นพระบรมราชชนนีในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ตั้งแต่ทรงมีพระชนมายุได้ 8 พรรษา รัชกาลที่ 5 จึงทรงเคารพรักอย่างมาก โดยทรงเรียกว่า “เสด็จยาย”
6. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : ปฏิสังขรณ์ ความหมายในสมัยโบราณหมายถึง การรื้อถอนลงแล้วสร้างขึ้นใหม่ โดยอาจมีรูปแบบหรือตำแหน่งเดิมหรือไม่ก็ได้ ต่างจากปัจจุบันซึ่งหมายถึง การทำให้กลับคืนสู่สภาพอย่างที่เคยเป็นมา
7. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : พระราชวังบางปะอิน ตั้งอยู่ที่ ตำบลบ้านเลน อำเภอบางปะอิน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
8. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : มานพระบัณฑูรสุรสิงหนาท หมายถึง มีพระบรมราชโอการ
9. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : เสนาสนะ หมายถึง ที่นั่ง, ที่นอน, ที่อยู่ (ใช้กับพระสงฆ์)
10. ประสาร บุญประคอง : วันศุกร์ เดือน 2 ขึ้น 2 ค่ำ ปีจอฉศก จุลศักราช 1236 ตรงกับวันที่ 8 มกราคม พ.ศ. 2417
11. ประสาร บุญประคอง : เป็นมาตราเงิน คือ เงิน 123 ชั่ง 14 ตำลึง 3 บาท (เงิน 9899 บาท)
12. ประสาร บุญประคอง : วันพุธ เดือน 8 (อธิกมาศ) ขึ้น 5 ค่ำ ปีกุนสัปตศก จุลศักราช 1237 ตรงกับวันที่ 7 กรกฎาคม พ.ศ. 2418