ประสาร บุญประคอง (พ.ศ. 2517)

คณะกรรมการจัดพิมพ์เอกสารทางประวัติศาสตร์ สำนักนายกรัฐมนตรี (พ.ศ. 2517)

1. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : ศุภมัสดุ มาจากภาษาสันสฤตคำว่า “ศุภํ + อัสตุ” หมายถึง ความดี/ความงามจงมี
2. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : จุลศักราชพันร้อยแปดสิบเก้า ตรงกับ พ.ศ. 2370 (จ.ศ. อายุน้อยกว่า พ.ศ. 1181 ปี)
3. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : นพศก หมายถึงจุลศักราชที่ลงท้ายด้วยเลข 9 ในที่นี้คือ จ.ศ. 1189 นั่นเอง
4. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : คือ พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3)
5. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : เมืองนครเขื่อนขัณฑ์ ปัจจุบันคือ บริเวณอำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ เป็นเมืองที่รัชกาลที่ 2 โปรดให้ยกครอบครัวมอญไปตั้งหลักแหล่งทำมาหากิน เมืองดังกล่าวถูกยุบรวมกับเมืองสมุทรปราการ ในสมัยรัชกาลที่ 6
6. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : เมืองสมุทรปราการ เป็นเมืองหน้าด่านชายทะเลทางปากแม่น้ำเจ้าพระยาที่สำคัญมาตั้งแต่สมัยอยุธยา
7. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : ประจามิตร์ = ปัจจามิตร หมายถึง ข้าศึก, ศัตรู
8. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : ป้อมผีเสื้อสมุทร เป็นหนึ่งในจำนวน 6 ป้อมที่รัชกาลที่ 3 (ขณะยังทรงเป็นกรมหมื่นเจษฎาบดินทร์) และสมเด็จพระยามหาประยูรวงศ์เมื่อครั้งเป็นพระยาพระคลัง ได้สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2362 ตามพระราชประสงค์ของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
9. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : มานพระบัณฑูรสุรสีหนาท หมายถึง มีพระบรมราชโองการ
10. ประสาร บุญประคอง : คือ เงิน 47 ชั่ง 11 ตำลึง (เป็นเงิน 3,804 บาท)
11. ประสาร บุญประคอง : คือ เงิน 13 ชั่ง 14 ตำลึง 2 บาท 1 สลึง 1 เฟื้อง (เป็นเงิน 1,098 บาท 37 สตางค์)
12. ประสาร บุญประคอง : คือ เงิน 3 ชั่ง 7 ตำลึง 1 สลึง (เป็นเงิน 268 บาท 25 สตางค์)
13. ประสาร บุญประคอง : คือ เงิน 1 ชั่ง 5 ตำลึง (เป็นเงิน 100 บาท)
14. ประสาร บุญประคอง : คือ เงิน 65 ชั่ง 17 ตำลึง 2 บาท 2 สลึง 1 เฟื้อง (เป็นเงิน 5,270 บาท 62 สตางค์) 15. ประสาร บุญประคอง : คือ เงิน 1 ชั่ง 4 ตำลึง (เป็นเงิน 96 บาท)
16. ประสาร บุญประคอง : คือ เงิน 5 ตำลึง 1 บาท (เป็นเงิน 21 บาท)
17. ประสาร บุญประคอง : คือ เงิน 3 บาท 1 สลึง (เป็นเงิน 3 บาท 25 สตางค์)
18. ประสาร บุญประคอง : คือ เงิน 1 ชั่ง 10 ตำลึง 1 สลึง (เป็นเงิน 120 บาท 25 สตางค์)
19. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : กำแพงแก้ว คือ กำแพงที่ล้อมพระอุโบสถ, วิหาร สูงประมาณ 0.80 - 1.20 เมตร ตัวกำแพงก่อและทำปูนปั้นให้มีลวดบัวเหมือนฐานปัทม์ (คือ ทำเป็นแบบบัวคว่ำบัวหงาย) มักมีการประดับด้วยงานประณีตศิลป์ต่างๆ
20. ประสาร บุญประคอง : คือ เงิน 67 ชั่ง 7 ตำลึง 2 บาท 3 สลึง 1 เฟื้อง (เป็นเงิน 5390 บาท 87 สตางค์)
21. ประสาร บุญประคอง : วัน พุธ เดือน 7 ขึ้น 15 ค่ำ จุลศักราช 1190 ตรงกับวันที่ 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2371
22. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : สัมฤทธิศก หมายถึง จุลศักราชที่ลงท้ายด้วยเลข 0 ในที่นี้คือ จ.ศ. 1190 นั่เอง
23. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : พระสมุทรเจดีย์ จังหวัดสมุทรปราการ ตั้งอยู่ริมแม่น้ำเจ้าพระยา ตรงข้ามศาลากลางจังหวัดเดิม ชาวบ้านส่วนใหญ่เรียกว่า พระเจดีย์กลางน้ำ เนื่องจากพื้นที่เดิมมีลักษณะเป็นเกาะ พระสมุทรเจดีย์เดิมเป็นเจดีย์ย่อมุมไม้สิบสอง แต่องค์เจดีย์ที่เห็นในปัจจุบันเป็นเจดีย์ทรงกลมซึ่งรัชกาลที่ 4 โปรดให้สร้างครอบเจดีย์องค์เดิม องค์พระเจดีย์ดังกล่าวมีฐานกว้าง 10 วา สูง 20 วา มีกำแพงและศาลาราย 4 ทิศ บริเวณฐานเจาะช่องเป็นซุ้มมีประติมากรรมรูปช้างอยู่ภายใน ปัจจุบันถือเป็นสถานที่สำคัญและถูกใช้เป็นตราประจำจังหวัดสมุทรปราการ (สำหรับข้อมูลและประวัติเพิ่มเติมสามารถย้อนกลับไปดูได้ในหัวข้อ “เนื้อหาโดยสังเขป”)
24. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : สงสารทุกข์ หมายถึง ทุกข์ที่เกิดจากการเวียนว่ายตายเกิด
25. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : ท้าวจตุมหาราชิกาทั้ง 4 คือ จตุโลกบาล (เทพปกป้องทิศทั้ง 4) อยู่บนเขาพระสุเมรุ ซึ่งเป็นศูนย์กลางจักรวาล ได้แก่ - ท้าวเวสสุวัณ / ท้าวกุเวร (ทิศเหนือ) มีบริวารคือยักษ์ - ท้าววิรุฬหก (ทิศใต้) มีบริวารคือกุมภัณฑ์และอสูร - ท้าวธตรัฎฐ (ทิศตะวันออก) มีบริวารคือคนธรรพ์และอสูร - ท้าววิรูปักข์ (ทิศตะวันตก) มีบริวารคือ นาค, งู และ เทวดา