ชะเอม แก้วคล้าย (พ.ศ. 2537)

ชะเอม แก้วคล้าย (พ.ศ. 2537)

1. ชะเอม แก้วคล้าย : คำว่า “เตา สุเรา” (เทพทั้งสองนั้น) ซึ่งหลับตาอยู่ อาจหมายถึงเทพเทวะ หรือบรรพบุรุษ ผู้สิ้นพระชนม์ไปแล้วผู้เป็นบุตรธิดา จึงทำสักการะบูชา ด้วยการถวายสิ่งของต่างๆ ด้วยความเคารพรัก เพื่อหวังให้ท่านได้ฟื้นคืนชีพขึ้นอีกครั้งหนึ่ง ทั้งๆ ที่ความเป็นจริงแล้ว ย่อมเป็นไปไม่ได้ หรือถ้าเป็นเทพเทวะ ก็หมายถึงเทวรูปอันศักดิ์สิทธิ์ ให้ลืมตาขึ้นอีกครั้งหนึ่ง ทั้งๆ ที่ความเป็นจริงแล้วย่อมเป็นไปไม่ได้ หรือถ้าเป็นเทพเทวะ ก็หมายถึงเทวรูปอันศักดิ์สิทธิ์ ให้ลืมตาขึ้นมามอง เพื่อรับเครื่องสักการะบูชา แล้วช่วยบรรเทาทุกข์บำรุงสุขให้แก่ผู้ถวายเครื่องสักการะบูชานั้น ในจารึกนี้ น่าจะหมายถึงประเด็นแรกมากกว่า
2. ชะเอม แก้วคล้าย : คำว่า “ราเชศฺวร” ซึ่งน่าจะแปลว่า พระศิวลิงค์ เพราะคำว่า ภทฺเรศฺวร, ตฺริภุวเนศฺวร, ราเชนฺทเรศฺวร ฯลฯ ทั้งหมดเป็นนามของพระศิวลิงค์ พระพุทธรูป และเทวรูป โดยนำชื่อของกษัตริย์ ผู้สร้าง สนธิด้วย “อิศฺวร” ศัพท์ตั้งเป็นชื่อของพระศิวลิงค์ พระพุทธรูป และเทวรูปดังกล่าว แต่ราเชศฺวร หาเป็นเช่นนั้นไม่ เพราะแยกศัพท์เป็น “ราช” + “อิศฺวร” แปลว่า จอมกษัตริย์ คงหมายถึงเทวรูป ที่อยู่ทางทิศใต้ของแม่น้ำเช่นกัน