จารึก

The Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre

จารึกโนนสัง

จารึก

จารึกโนนสัง ด้านที่ 1

QR-code edit Share on Facebook

เวลาที่โพส โพสต์เมื่อวันที่ 26 มิ.ย. 2564 20:54:49

ชื่อจารึก

จารึกโนนสัง

ชื่อจารึกแบบอื่นๆ

ศิลาจารึกโนนสัง พุทธศตวรรษที่ 16-17 อักษรหลังปัลลวะ ภาษาสันสกฤต, Bửmg Kè (K. 495), K.495

อักษรที่มีในจารึก

หลังปัลลวะ

ศักราช

พุทธศักราช 1432

ภาษา

สันสกฤต

ด้าน/บรรทัด

จำนวนด้าน 1 ด้าน มี 16 บรรทัด

ผู้อ่าน

ชะเอม แก้วคล้าย (พ.ศ. 2529)

ผู้แปล

ชะเอม แก้วคล้าย (พ.ศ. 2529)

ผู้ตรวจ

กองหอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร (พ.ศ. 2529)

เชิงอรรถอธิบาย

1. ชะเอม แก้วคล้าย : คำว่า “มูรฺตฺติ” แปลว่า รูป มีความหมายเท่ากับ 1 “โวฺยม” แปลว่าท้องฟ้า มีความหมายเท่ากับ 1 “อษฺฎ” แปลว่า 8 จะได้ความหมายเป็นมหาศักราช 811 (ตรงกับ พ.ศ. 1432) อันเป็นสมัยของพระเจ้ายโศวรมัน (พ.ศ. 1431-1453) อาจจะหมายถึงภูมิภาคที่จัดแบ่งไว้ในสมัยนี้ ส่วนพระนามว่า “โสมาทิตย์
2. นวพรรณ ภัทรมูล : เมื่อพิจารณาจากรูปแบบอักษรในสำเนาจารึก พบว่าน่าจะอ่านเป็น “วฺฤทฺธ” มากกว่า
3. ชะเอม แก้วคล้าย : คำว่า “มหิษานิ” เป็นนปุงสกลิงค์ แปลว่า ธุรกิจ การงาน ถ้าเป็น “มหิษา” เป็นปุงลิงค์ แปลว่า “กระบือ”
4. ชะเอม แก้วคล้าย : คำว่า “มุนินฺทราย” แสดงให้เห็นถึงการขาดความละเอียดของการใช้หลักภาษาเพราะ มุนิ + อินฺทฺราย จะได้รูปสนธิเป็น “มุนีนฺทฺราย” แต่ในจารึก สระ “อิ” ชัดเจนมาก
5. ชะเอม แก้วคล้าย : คำว่า “สุวณฺณ” เป็นภาษาบาลี เพราะภาษาสันสกฤตจะเป็น “สุวรฺณ” แสดงถึงการใช้คำผสมระหว่างบาลีกับสันสกฤต หรืออาจเป็นเพราะการใช้ภาษาสันสกฤตที่ไม่ชำนาญก็ได้
6. ชะเอม แก้วคล้าย : คำว่า “รตฺตนานิ” ควรเป็น “รตนานิ” แต่รูปศัพท์ชัดเจนมาก จึงอ่านเป็น “รตฺตนานิ” ความหมายเป็น “รตนานิ”
7. ชะเอม แก้วคล้าย : คำว่า “กชฺลตามฺร” ควรเป็น “กชลตามฺร” หรือ “กชฺชลตามฺร” หมายถึง บัวแดง แต่ในจารึกเป็น “กชฺลตามฺร” คงหมายความอย่างเดียวกัน"