จารึก

The Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre

จารึกวัดศรีสวาย

จารึก

จารึกวัดศรีสวาย ด้านที 1

QR-code edit Share on Facebook

เวลาที่โพส โพสต์เมื่อวันที่ 21 มกราคม 2564 เวลา 15:40:14

ชื่อจารึก

จารึกวัดศรีสวาย

อักษรที่มีในจารึก

ไทยธนบุรี-รัตนโกสินทร์

ศักราช

พุทธศักราช 2450

ภาษา

ไทย

ด้าน/บรรทัด

จำนวนด้าน 1 ด้าน มี 22 บรรทัด

ผู้อ่าน

ประสาร บุญประคอง (พ.ศ. 2521)

ผู้ตรวจ

คณะกรรมการจัดพิมพ์เอกสารทางประวัติศาสตร์ สำนักนายกรัฐมนตรี (พ.ศ. 2521)

เชิงอรรถอธิบาย

1. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : ศุภมัสดุ มาจากภาษาสันสกฤตคำว่า ศุภํ + อัสตุ หมายถึง ความดี/ความงามจงมี
2. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : พระพุทธสาสนกาลได้ 2450 พรรษา คือ พ.ศ. 2450
3. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : จุลศักราช 1269 ตรงกับ พ.ศ. 2450 (จุลศักราชอายุน้อยกว่าพุทธศักราช 1181 ปี ดังนั้นหากต้องการทำให้ จ.ศ. เป็น พ.ศ. ให้บวกด้วย 1181)
4. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : ศกมะแม คือ ปีมะแม ซึ่งเป็นปีนักษัตรลำดับที่ 8 ใน 12 นักษัตร สัญลักษณ์คือ แพะ (ไทยรับปีนักษัตรมาจากขอม)
5. พันธุ์ทิพย์  ธีระเนตร :  รัตนโกสินทร์ศก 126 ตรงกับ พ.ศ. 2450  รัตนโกสินทร์ศกอายุน้อยกว่าพุทธศักราช 2324 ปี ปีที่สถาปนากรุงรัตนโกสินทร์ (พ.ศ. 2324) คือ ร.ศ. 1
6. พันธุ์ทิพย์  ธีระเนตร : รัชกาลที่ 5 ครองราชย์ระหว่างปี 2411 - 2453 
7. พันธุ์ทิพย์  ธีระเนตร : สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธมกุฎราชกุมาร คือ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (ร. 6) ในเวลาต่อมา
8. พันธุ์ทิพย์  ธีระเนตร : วัดศรีสวาย  เป็นวัดที่ตั้งอยู่ภายในกำแพงเมืองสุโขทัย ประกอบด้วยปรางค์ 3 องค์ ศิลปะลพบุรี ลักษณะของปรางค์ค่อนข้างเพรียว ตั้งอยู่บนฐานเตี้ยๆ ลวดลายปูนปั้นบางส่วนเหมือนลายบนเครื่องถ้วยจีน สมัยราชวงศ์หยวน มีการพบทับหลังสลักเป็นรูปนารายณ์บรรทมสินธุ์ ชิ้นส่วนเทวรูป และศิวลึงค์ที่แสดงให้เห็นว่าเคยเป็นเทวสถานในศาสนาพราหมณ์ - ฮินดูมาก่อน ต่อมาจึงมีการต่อเติมวิหารขึ้นด้านหน้าเพื่อเป็นวัดในพุทธศาสนา
9. พันธุ์ทิพย์  ธีระเนตร : พระยายืนชิงช้า คือ ผู้ที่ได้รับการสมมติว่าเป็นพระอิศวรในพิธีตรียัมปวาย (โล้ชิงช้า) ของศาสนาพราหมณ์ โดยมีความเชื่อว่า พระอิศวรจะเสด็จมาเยี่ยมโลกปีละครั้ง มีกำหนด 10 วัน คือ วันขึ้น 7 ค่ำ ถึง วันแรม 1 ค่ำ เดือนยี่ ในระหว่างที่ทรงอยู่บนโลกจึงทำพิธีต้อนรับ มีการอ่านโศลกสรรเสริญและถวายข้าวตอกดอกไม้ เป็นต้น 
10. พันธุ์ทิพย์  ธีระเนตร : พระสยมภู เป็นพระนามหนึ่งของพระอิศวร/ศิวะ เทพเจ้าในศาสนาพราหมณ์ (สยมภู/สวยมภู หมายถึง กำเนิดขึ้นเอง)