ฮันส์ เพนธ์ (พ.ศ. 2546)

ฮันส์ เพนธ์ (พ.ศ. 2546)

1. ฮันส์ เพนธ์ : “จุลศักราชได้ 1202 ตัวปีกดไจ้ เดือน 5 ออก 15 ค่ำ พร่ำว่าได้วัน 7 ไทยรวงเป้า” ตรงกับวันเสาร์ที่ 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2384-ปีกดไจ้ คือ ปีชวด โทศก-ออก หมายถึง ข้างขึ้น-วัน 7 คือ วันเสาร์
2. ฮันส์ เพนธ์ : “พระองค์เจ้าหลวง” ในที่นี้ หมายถึง เจ้าหลวงน้อยอินทร์ ประสูติราว พ.ศ. 2321 เป็นโอรสของเจ้าคำโสม หรือ คำสม เจ้าผู้ครองนครลำปางซึ่งเป็นพระอนุชาของพระเจ้ากาวิละ แห่งนครเชียงใหม่ เมื่อเจ้าน้อยอินทร์พระชนมายุได้ 48 พรรษา ต่อมาใน พ.ศ. 2369 พระเจ้าบุญมา เจ้าผู้ครองนครลำพูนถึงแก่พิราลัย พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3) จึงโปรดเกล้าฯ ให้เจ้าน้อยอินทร์ขึ้นครองลำพูนในปีถัดมา และใน พ.ศ. 2381 ทรงได้รับการสถาปนาเป็นเจ้าผู้ครองนครลำปาง โดยปรากฏพระนามในเอกสารโบราณของทางกรุงเทพฯ ว่า “พระยาน้อยอินทร์” พระยาน้อยอินทร์พิราลัยในปลาย พ.ศ. 2391 หรือ ต้น พ.ศ. 2392 ที่กรุงเทพฯ เมื่อพระชนมายุได้ 70 พรรษา ระหว่างการมาแก้ข้อกล่าวหา ของเจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่และลำพูน ตามพระบรมราชโองการของรัชกาลที่ 3
3. ฮันส์ เพนธ์ : “นครไชยสุขาวดี” หมายถึง เมืองลำปางซึ่งมีการเรียกชื่อด้วยกันหลายชื่อ เช่น เมืองเขลางค์ เมืองละคอน ลัมภะกัมปะนคร และกุกุตตนคร เป็นต้น สำหรับชื่อนครไชยสุขาวดีนี้พบว่าถูกใช้น้อยมาก โดยปรากฏในตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ ตอนที่กล่าวถึงงานฉลองการทำบุญที่วัดพระธาตุลำปางหลวงใน พ.ศ. 2349 ซึ่งเรียกเมืองลำปางว่า “เมืองกุกกุฏัณฑ เสตพรหมเขลางค ลคอรไชยสุขาวดี” นอกจากนี้ในพงศาวดารโยนก (เรียบเรียงโดย พระยาประชากิจกรจักร์) มีข้อความว่า “เมืองนครไชยสุภวดี คือ พระธาตุลำปาง” ในกรณีนี้อาจเป็นข้อมูลจากตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่เช่นเดียวกัน แต่เป็นคนละฉบับซึ่งใช้คำว่า สุภวดี แทนที่จะเป็น สุขาวดี
4. ฮันส์ เพนธ์ : “เค้า” หมายถึง ประธาน
5. ฮันส์ เพนธ์ : “ชุตน ชุคน” หมายถึง ทุกตน ทุกคน
6. ฮันส์ เพนธ์ : “รัง” หมายถึง สร้าง
7. ฮันส์ เพนธ์ : “ปรโมอุปนิสัย” มาจากภาษาบาลี ปรม+อุปนิสฺสย
8. ฮันส์ เพนธ์ : “วรรษา” หมายถึง ปี
9. ฮันส์ เพนธ์ : “นิพฺพาน ปจฺจโย โหตุ เม นิจฺจํ ธุวํ” แปลว่า (ขอให้ผลบุญที่เกิดจากการสร้างพระพุทธรูปองค์นี้ จงเป็น) เครื่องนำข้าพเจ้าไปสู่นิพพาน อย่างแน่นอน และตลอดไป