จารึก

The Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre

จารึกวัดพระธาตุเขาน้อย

จารึก

จารึกวัดพระธาตุเขาน้อย ด้านที่ 1

QR-code edit Share on Facebook

เวลาที่โพส โพสต์เมื่อวันที่ 17 ก.พ. 2555 17:18:14

ชื่อจารึก

จารึกวัดพระธาตุเขาน้อย

ชื่อจารึกแบบอื่นๆ

นน. 20, นน. 20 จารึกวัดพระธาตุเขาน้อย พ.ศ. 2449 - 2456

อักษรที่มีในจารึก

ธรรมล้านนา

ศักราช

พุทธศักราช 2456

ภาษา

ไทย

ด้าน/บรรทัด

จำนวนด้าน 2 ด้าน มี 45 บรรทัด (ด้านที่ 1 มี 23 บรรทัด ด้านที่ 2 มี 22 บรรทัด)

ผู้อ่าน

โครงการวิจัยการปริวรรตและชำระจารึกล้านนา (พ.ศ. 2534)

ผู้แปล

โครงการวิจัยการปริวรรตและชำระจารึกล้านนา (พ.ศ. 2534)

ผู้ตรวจ

โครงการวิจัยการปริวรรตและชำระจารึกล้านนา (พ.ศ. 2534)

เชิงอรรถอธิบาย

1. โครงการวิจัยและปริวรรตฯ : “จ่า” หมายถึง กำหนด, บอก
2. โครงการวิจัยและปริวรรตฯ : “ศุภมัสดุ” หมายถึง ขอความดีความงามจงมี, เป็นคำใช้ขึ้นต้น, ลงท้าย ในประกาศที่เป็นแบบหรือข้อความที่สำคัญ เช่น ประกาศพระบรมราชโองการ
3. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : “จุลศักพัทได้ 1268 ตัว” คือ จุลศักราช 1268 ตรงกับ พ.ศ. 2449 ในสมัยพระเจ้าสุริยพงษ์ ผริตเดชครองเมืองน่าน (ระหว่าง พ.ศ. 2436–2461) ตรงกับรัชกาลที่ 5 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์
4. โครงการวิจัยและปริวรรตฯ : “สนำ” / ฉนำ หมายถึง ปี (ภาษาเขมร)
5. โครงการวิจัยและปริวรรตฯ : “กัมโพช” หมายถึง ขอม
6. โครงการวิจัยและปริวรรตฯ : “ขอม(พิ)สัย” หมายถึง ถิ่นขอม
7. โครงการวิจัยและปริวรรตฯ : “โคณวิถี” หมายถึง ทางเดินของพระอาทิตย์ในวิถีที่ 2 ซึ่งจะตรงกับช่วงหน้าหนาว
8. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : “เหมันตฤดู” หมายถึง ฤดูหนาว
9. โครงการวิจัยและปริวรรตฯ : “มิคสีร” / มฤคศิระ เป็นชื่อดาวฤกษ์หมู่ที่ 5, ชื่อเดือนที่ 1 ตามจันทรคติ, เดือนอ้าย
10. โครงการวิจัยและปริวรรตฯ : “ภิคคุวาร” / ภฤคุวาร คือ วันศุกร์ ส่วน “ไถง” หมายถึง วัน, ตะวัน (ในที่นี้หมายถึง วัน)
11. โครงการวิจัยและปริวรรตฯ : “ไทยภาษา” หมายถึง ธรรมเนียมอย่างไทย, แบบไทย
12. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : “ปีระวายสง้า” คือ ปีมะเมีย อัฐศก
13 – 14. โครงการวิจัยและปริวรรตฯ : “เม็ง” หมายถึง มอญ (ในที่นี้ใช้ว่า “เม็งวัน 7“ หมายถึง มอญเรียกว่า วัน เสาร์)
15. โครงการวิจัยและปริวรรตฯ : “เต่าสง้า” เป็นชื่อวันไทยแบบโบราณ รอบหนึ่งมี 60 วัน
16. โครงการวิจัยและปริวรรตฯ : “ติถี” = ดิถี
17. โครงการวิจัยและปริวรรตฯ : “จรณยุคติ” หมายถึง โคจรไปสิ้นสุด
18. โครงการวิจัยและปริวรรตฯ : “มาฆ” ชื่อเดือน 3 ตรงกับเดือน 5 ของภาคเหนือ, ชื่อกลุ่มดาวฤกษ์ที่ 10 ใน 27 ฤกษ์ ในพจนานุกรมว่า “มฆา”
19. โครงการวิจัยและปริวรรตฯ : “ทลิทโท” เป็นชื่อฤกษ์ใหญ่ 1 ใน 9 ฤกษ์
20. โครงการวิจัยและปริวรรตฯ : “วัสสา” หมายถึง พรรษา, ปี
21. โครงการวิจัยและปริวรรตฯ : “2, 560 พระวัสสา” ที่ถูกควรเป็น “2550 พระวัสสา”
22. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : “พระเจ้าสุริยพงศ์ผ….ต….” คือ พระเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดช เจ้าผู้ครองนครน่านระหว่าง พ.ศ. 2436 – 2461 ทรงเป็นโอรสของเจ้าอนันตวรฤทธิเดช ประสูติเมื่อ พ.ศ. 2374 ในสมัยรัชกาลที่ 3 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ และพิราลัยใน พ.ศ. 2461 ในสมัยรัชกาลที่ 6 รวมพระชนมายุ 87 พรรษา
23. โครงการวิจัยและปริวรรตฯ : “เพิง” = พึง
24. โครงการวิจัยและปริวรรตฯ : “หัน” หมายถึง เห็น
25. โครงการวิจัยและปริวรรตฯ : “เลิก” หมายถึง ยก
26. โครงการวิจัยและปริวรรตฯ : “ม่าน” หมายถึง พม่า (ชาวพม่า)
27. โครงการวิจัยและปริวรรตฯ : “สล่า” หมายถึง นายช่าง, ช่างไม้
28. โครงการวิจัยและปริวรรตฯ : “เถิง” = ถึง
29. โครงการวิจัยและปริวรรตฯ : “หื้อ” หมายถึง ให้