จารึก

The Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre

จารึกฝาหีบพระธรรมวัดดอนไชย

จารึก

จารึกฝาหีบพระธรรมวัดดอนไชย ด้านที่ 1

QR-code edit Share on Facebook

เวลาที่โพส โพสต์เมื่อวันที่ 17 กุมภาพันธ์ 2555 เวลา 17:18:12

ชื่อจารึก

จารึกฝาหีบพระธรรมวัดดอนไชย

ชื่อจารึกแบบอื่นๆ

นน. 56, ย. 10

อักษรที่มีในจารึก

ธรรมล้านนา

ศักราช

พุทธศักราช 2402

ภาษา

บาลี, ไทย

ด้าน/บรรทัด

จำนวนด้าน 1 ด้าน มี 4 บรรทัด

ผู้อ่าน

เทิม มีเต็ม (พ.ศ. 2530)

ผู้แปล

เทิม มีเต็ม (พ.ศ. 2530)

ผู้ตรวจ

กรมศิลปากร (พ.ศ. 2530)

เชิงอรรถอธิบาย

1. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : “จุลศักกะ 1221” (พ.ศ. 2402) ตรงกับสมัยรัชกาลที่ 3 ซึ่งขณะนั้นเจ้าอนันตวรฤทธิเดชฯ เป็นผู้ครองเมืองน่าน (ระหว่าง พ.ศ. 2395-2434)
2. เทิม มีเต็ม : “สนำ” หมายถึง ปี
3. เทิม มีเต็ม : “กัมโพช” หมายถึง เขมร
4. เทิม มีเต็ม : “ขอมพิสัย” หมายถึง ตามแบบขอม
5. เทิม มีเต็ม : “เสด็จเข้ามา” หมายถึง ย่างเข้ามา, เคลื่อนเข้ามา
6. เทิม มีเต็ม : “เหมันตานอุตุ” หมายถึง ฤดูเหมันต์ คือ ฤดูหนาว
7. เทิม มีเต็ม : “ผลคุณะปุณมี” หมายถึง เดือน 4 ขึ้น 15 ค่ำ
8. เทิม มีเต็ม : “พุธวาร” คือ วันพุธ ซึ่งเป็นชื่อวันตามจันทรคติลำดับที่ 4
9. เทิม มีเต็ม : “ไถง” หมายถึง วัน
10. เทิม มีเต็ม : “ไทเมิงน่าน” คือ ไทยเมืองน่าน
11. เทิม มีเต็ม : “ปีกัดเม็ด” คือ ปีมะแม เอกศก
12. เทิม มีเต็ม : “เดิอน 6” คือ เดือน 6
13. เทิม มีเต็ม : “เพ็ง” (เพ็ญ) คือ วันขึ้น 15 ค่ำ อย่างที่เรียกว่า “วันเพ็ญ”
14. เทิม มีเต็ม : “เม็ง” หมายถึง มอญ
15. เทิม มีเต็ม : “วัน 4” คือ วันพุธ
16. เทิม มีเต็ม : “เต่าสี” เป็นชื่อวันแบบหนึ่งที่ใช้ในสมัยโบราณ
17. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : เทิม มีเต็ม ว่า “ปฐมมูลศรัทธา” หมายถึง ผู้ที่ริเริ่มชักชวนให้ประกอบการกุศล
18. เทิม มีเต็ม : “หมายมี” หมายถึง เป็นต้นว่า
19. เทิม มีเต็ม : “ข้าทล้า” หมายถึง ข้าทั้งหลาย
20. เทิม มีเต็ม : “รื้อรังจ้างสร้าง” หมายถึง จ้างช่างสร้างแต่ง
21. เทิม มีเต็ม : “จัดเจียน” หมายถึง เตรียมการ, ตระเตรียม
22. เทิม มีเต็ม : “รักหางยาง (อย่าง)” หมายถึง น้ำยางไม้ชนิดหนึ่งที่เรียกว่า “น้ำรัก” สำหรับใช้ทาบนพื้นวัตถุต่างๆ
23. เทิม มีเต็ม : “อจลมโนศรัทธา” หมายถึง มีใจเชื่ออย่างไม่หวั่นไหว
24. เทิม มีเต็ม : “ประจิตริจนา” หมายถึง ตบแต่งอย่างสวยงาม
25. เทิม มีเต็ม : “แก้วถิม” หมายถึง แก้วบนทับทิม, แก้วทับทิม
26. เทิม มีเต็ม : “ตั้งจิ๋ม” หมายถึง ตั้งแซมติดๆ กัน
27. เทิม มีเต็ม : “เมิงฟ้า” หมายถึง เมืองฟ้า
28. เทิม มีเต็ม : “เนรพาน” (นิพพาน) คือ ความสิ้นกิเลส
29. เทิม มีเต็ม : “ตราบ” แปลว่า ถึง
30. เทิม มีเต็ม : “วัสสา” แปลว่า ปี
31. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : “ดีหลีเทิอะ” เทิม มีเต็ม ให้ความหมายว่า ดีจริงๆ เถอะ
32. เทิม มีเต็ม : “ปตฺตา ปุญฺเม อรหนฺตมคฺคญาณํ นิพฺพานปจฺจโย โหตุ” แปลโดยความว่า ขอส่วนบุญ คือ อรหันตมรรคญาณอันมีนิพพานเป็นปัจจัยจนถึงแก่ข้าพเจ้า (บุญเลิศ เสนานนท์ แปล)