จารึกบนหินอ่อนที่พระที่นั่งอนันตสมาคม 1

อักษรที่มีในจารึก

ไทยธนบุรี-รัตนโกสินทร์

ศักราช

ไม่ปรากฏศักราช

ภาษา

ไทย

ด้าน/บรรทัด

จำนวนด้าน 1 ด้าน มี 7 บรรทัด

วัตถุจารึก

หินอ่อน สีน้ำตาล

ลักษณะวัตถุ

แผ่นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า

ขนาดวัตถุ

กว้าง 320 ซม. สูง 100 ซม. หนา 5 ซม.

บัญชี/ทะเบียนวัตถุ

ในหนังสือ ประชุมศิลาจารึก ภาคที่ 6 ตอนที่ 2 กำหนดเป็น “หลักที่ 238 จารึกบนหินอ่อน”

ปีที่พบจารึก

ไม่ปรากฏหลักฐาน

สถานที่พบ

ขอบประตูชั้นบน ในพระที่อนันตสมาคมด้านทิศตะวันออก แขวงดุสิต เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร

ผู้พบ

ไม่ปรากฏหลักฐาน

ปัจจุบันอยู่ที่

ขอบประตูชั้นบน ในพระที่อนันตสมาคมด้านทิศตะวันออก แขวงดุสิต เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร

พิมพ์เผยแพร่

ประชุมศิลาจารึก ภาคที่ 6 ตอนที่ 2 (กรุงเทพฯ : สำนักนายกรัฐมนตรี, 2521), 119-120.

ประวัติ

จารึกนี้ นายประสาร บุญประคอง เป็นผู้อ่าน โดยมีการตีพิมพ์ลงใน ประชุมศิลาจารึก ภาคที่ 6 ตอนที่ 2 ใน พ.ศ. 2521 โดยเรียกว่า “หลักที่ 238 จารึกบนหินอ่อน”

เนื้อหาโดยสังเขป

กล่าวถึงประวัติและที่มาของชื่อพระที่นั่งอนันตสมาคม คือ รัชกาลที่ 5 โปรดให้สร้างขึ้นเนื่องจากพระที่นั่งต่างๆ ในวังสวนดุสิตไม่กว้างขวางพอที่จะประกอบพระราชพิธีต่างๆ จึงสร้างท้องพระโรงขึ้นใหม่แทนท้องพระโรงเดิมด้านทิศตะวันออกที่มีชื่อว่า “พระที่นั่งอนันตสมาคม” และโปรดให้ใช้ชื่อตามท้องพระโรงดังกล่าวซึ่งรัชกาลที่ 4 พระราชทานไว้

ผู้สร้าง

ไม่ปรากฏหลักฐาน

การกำหนดอายุ

ถึงแม้ว่าในจารึกนี้ได้กล่าวถึงรัชกาลที่ 5 แต่ตามประวัติแล้วพระที่นั่งอนันตสมาคมเพิ่งสร้างเสร็จในสมัยรัชกาลที่ 6 ดังนั้นจารึกอาจถูกสร้างขึ้นในภายหลังก็เป็นได้

ข้อมูลอ้างอิง

เรียบเรียงข้อมูลโดย : พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., 2548, จาก :
1) ประสาร บุญประคอง, “หลักที่ 238 จารึกบนหินอ่อน,” ใน ประชุมศิลาจารึก ภาคที่ 6 ตอนที่ 2 : ประมวลจารึกสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ที่พบในภาคเหนือ ภาคตะวันออก และภาคกลาง (กรุงเทพฯ : คณะกรรมการจัดพิมพ์เอกสารทางประวัติศาสตร์ สำนักนายกรัฐมนตรี, 2521), 119-120.
2) ธงทอง จันทรางศุ และคณะ, พระที่นั่งอนันตสมาคม (กรุงเทพฯ : อักษรสัมพันธ์, 2530).

ภาพประกอบ

ภาพถ่ายจารึกจาก : ประชุมศิลาจารึก ภาคที่ 6 ตอนที่ 2 (พระนคร : สำนักนายกรัฐมนตรี, 2521)