จารึกแผ่นทองคำจากกรุพระปรางค์วัดราชบูรณะ 2

ชื่อจารึกแบบอื่นๆ

จารึกเลขที่ ข 40 (11), จารึกแผ่นทองคำจากกรุพระปรางค์วัดราชบูรณะ 2, อย. 40

อักษรที่มีในจารึก

ขอมอยุธยา

ศักราช

พุทธศตวรรษ 20

ภาษา

ไทย

ด้าน/บรรทัด

จำนวนด้าน 1 ด้าน มี 2 บรรทัด ตามความยาวของแผ่นจารึก 1 บรรทัด ตามความกว้างของแผ่นจารึก 1 บรรทัด

วัตถุจารึก

ทองคำ พื้นผิวมีภาพบุรูปพระพุทธรูปปรกโพธิ ประทับนั่งสมาธิราบปางมารวิชัย เรียงลำดับหันหน้าขึ้นบนผิวแผ่นทองคำด้านเดียว และมีขนาดเสมอกัน 2 แถวๆ ละ 7 องค์ หันพระเศียรออกริมขอบนอกของแผ่นทองคำ ทับเกษตรเรียงคู่ขนานกันอยู่กลางแผ่นทองคำ เว้นช่องว่างระหว่างพระพุทธรูปองค์ที่ 1-2 และระหว่างทับเกษตรของพระพุทธรูปองค์ที่ 2-5 เล็กน้อย บริเวณช่องว่างที่เว้นไว้นั้นมีอักษรจารึกปรากฏอยู่ตามความยาวและความกว้างของแผ่นทองคำด้านละ 1 บรรทัด

ลักษณะวัตถุ

แผ่นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ที่สุดด้านขวาซ้ายทำเป็นรูปโค้งมน

ขนาดวัตถุ

กว้าง 6 ซม. ยาว 26.1 ซม.

บัญชี/ทะเบียนวัตถุ

1) กองหอสมุดแห่งชาติ กำหนดเป็น “อย. 40”
2) กองพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กำหนดเป็น “จารึกเลขที่ ข 40 (11)”
3) ในหนังสือ จารึกในประเทศไทย เล่ม 5 กำหนดเป็น “จารึกแผ่นทองคำจากกรุพระปรางค์วัดราชบูรณะ 2”
4) พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เจ้าสามพระยา กำหนดเป็น "1570/38", "ข.40/11"

ปีที่พบจารึก

พุทธศักราช 2500

สถานที่พบ

กรุพระปรางค์วัดราชบูรณะ ตำบลท่าวาสุกรี อำเภอเมือง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

ผู้พบ

เจ้าหน้าที่กองโบราณคดี กรมศิลปากร

ปัจจุบันอยู่ที่

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เจ้าสามพระยา ตำบลประตูชัย อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา (สำรวจเมื่อ 22-24 กุมภาพันธ์ 2565)

พิมพ์เผยแพร่

1) วารสารศิลปากร ปีที่ 29 ฉบับที่ 4 (กันยายน 2528) : 43-51.
2) จารึกในประเทศไทย เล่ม 5 (กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2529), 101-102.

ประวัติ

จารึกแผ่นทองคำจากกรุพระปรางค์ วัดราชบูรณะ ส่วนที่จัดไว้ในกลุ่มนี้ มี 3 แผ่น จารึกด้วยอักษรขอมอยุธยา ภาษาไทย ข้อความในจารึกบอกชื่อตัว และนามบรรดาศักดิ์ สันนิษฐานว่า คงจะเป็นชื่อ และนามของผู้สร้างแผ่นทองคำถวายไว้กับพระพุทธศาสนา เพื่อบรรจุไว้ในกรุกลางองค์ปรางค์ประธาน วัดราชบูรณะนั้นเอง

เนื้อหาโดยสังเขป

ข้อความในจารึกบอกนามผู้สร้างแผ่นทองคำนี้คือ ขุนไวทยาธิบดี ให้นามแก่บุคคลผู้หนึ่งคือ หมอมุก

ผู้สร้าง

ขุนไวทยาธิบดี

การกำหนดอายุ

กองหอสมุดแห่งชาติ กำหนดให้เป็นจารึกอักษรขอมอยุธยา อายุพุทธศตวรรษที่ 20

ข้อมูลอ้างอิง

เรียบเรียงข้อมูลโดย : นวพรรณ ภัทรมูล, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., 2547, จาก :
1) ก่องแก้ว วีระประจักษ์, “จารึกแผ่นทองคำจากกรุพระปรางค์วัดราชบูรณะ พระนครศรีอยุธยา,” ศิลปากร 29, 4 (กันยายน 2528) : 43-51.
2) ก่องแก้ว วีระประจักษ์, “จารึกแผ่นทองคำจากกรุพระปรางค์วัดราชบูรณะ 2,” ใน จารึกในประเทศไทย เล่ม 5 : อักษรธรรมและอักษรไทย พุทธศตวรรษที่ 19-24 (กรุงเทพฯ : หอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร, 2529), 101-102.

ภาพประกอบ

ภาพคัดจำลองอักษรจารึกจาก : จารึกในประเทศไทย เล่ม 5 (กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2529)