อายุ-จารึกพุทธศตวรรษที่ 18, ยุคสมัย-จารึกสมัยขอมพระนคร, วัตถุ-จารึกบนหินชนวนสีเทา, ลักษณะ-จารึกบนหลักสี่เหลี่ยม, ศาสนา-จารึกในศาสนาพราหมณ์-ฮินดู ลัทธิไศวนิกาย, ที่อยู่ปัจจุบัน-จารึกปราสาทหินพนมรุ้ง บุรีรัมย์, เรื่อง-การสรรเสริญเทพเจ้า, เรื่อง-การสรรเสริญเทพเจ้า-พระศิวะ, เรื่อง-การสรรเสริญบุคคล, เรื่อง-การสรรเสริญบุคคล-พระครูนเรนทราทิตย์, เรื่อง-การสรรเสริญบุคคล-หิรัณยะ, บุคคล-พระครูนเรนทราทิตย์, บุคคล-หิรัณยะ,
โพสต์เมื่อวันที่ 13 ก.พ. 2550 13:59:58 ( อัพเดทเมื่อวันที่ 24 ก.ค. 2562 20:44:00 )
ชื่อจารึก |
จารึกปราสาทหินพนมรุ้ง ๙ |
อักษรที่มีในจารึก |
ขอมโบราณ |
ศักราช |
พุทธศตวรรษ ๑๘ |
ภาษา |
สันสกฤต |
ด้าน/บรรทัด |
จำนวนด้าน ๔ ด้าน มี ๑๐๑ บรรทัด ด้านที่ ๑ มี ๒๑ บรรทัด ด้านที่ ๒ มี ๓๒ บรรทัด ด้านที่ ๓ มี ๒๕ บรรทัด ด้านที่ ๔ มี ๒๓ บรรทัด |
วัตถุจารึก |
ศิลา ประเภทหินชนวน สีเทา |
ลักษณะวัตถุ |
หลักสี่เหลี่ยม |
ขนาดวัตถุ |
กว้าง ๒๗ ซม. สูง ๖๐ ซม. หนา ๑๒ ซม. |
บัญชี/ทะเบียนวัตถุ |
๑) กองหอสมุดแห่งชาติ กำหนดเป็น “บร. ๑๙” |
ปีที่พบจารึก |
พุทธศักราช ๒๕๑๕ |
สถานที่พบ |
ปราสาทหินพนมรุ้ง ตำบลตาเป๊ก อำเภอเฉลิมพระเกียรติ (ข้อมูลเดิมว่า อำเภอนางรอง) จังหวัดบุรีรัมย์ |
ผู้พบ |
ไม่ปรากฏหลักฐาน |
ปัจจุบันอยู่ที่ |
ปราสาทหินพนมรุ้ง ตำบลตาเป๊ก อำเภอเฉลิมพระเกียรติ (ข้อมูลเดิมว่า อำเภอนางรอง) จังหวัดบุรีรัมย์ |
พิมพ์เผยแพร่ |
๑) วารสาร ศิลปากร ปีที่ ๒๖ ฉบับที่ ๔ (กันยายน ๒๕๒๕) : ๒๖-๔๒. |
ประวัติ |
ศิลาจารึกหลักนี้ เจ้าหน้าที่ในโครงการบูรณะโบราณสถานปราสาทหินพนมรุ้งได้พบเมื่อวันที่ ๒๒ เมษายน พ.ศ. ๒๕๑๕ ขณะทำการขุดแต่งในบริเวณบันไดประตูทางเข้าปรางค์ประธานด้านทิศเหนือของปราสาทพนมรุ้ง ต่อมาได้มีการอ่าน-แปลและพิมพ์เผยแพร่ในวารสารศิลปากร ปีที่ ๒๖ ฉบับที่ ๔ กันยายน ๒๕๒๕ ใช้ชื่อเรื่องว่า ศิลาจารึกภาษาสันสกฤต ปราสาทหินพนมรุ้ง นอกจากนั้น จารึกหลักนี้ยังเป็นส่วนหนึ่งของวิทยานิพนธ์พระราชนิพนธ์ในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เรื่อง ศิลาจารึกพบที่ปราสาทพนมรุ้ง วิทยานิพนธ์นี้เป็นส่วนหนึ่งของการศึกษาตามหลักสูตรปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาจารึกภาษาตะวันออก ภาควิชาภาษาตะวันออก บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร พ.ศ. ๒๕๒๑ รายละเอียดอื่นๆ ดูเพิ่มเติมในประวัติจารึกปราสาทหินพนมรุ้ง ๗ เลขทะเบียน บร. ๑ |
เนื้อหาโดยสังเขป |
ด้านที่ ๑ กล่าวสรรเสริญพระครูนเรนทราทิตย์ ด้านที่ ๒ กล่าวสรรเสริญหิรัณยะ ผู้สร้างและประพันธ์กาพย์ในศิลาจารึกหลักนี้ ด้านที่ ๓ และด้านที่ ๔ กล่าวสรรเสริญพระศิวะ |
ผู้สร้าง |
ไม่ปรากฏหลักฐาน |
การกำหนดอายุ |
หอสมุดแห่งชาติได้กำหนดไว้ว่าจารึกหลักนี้เป็นจารึกอักษรขอมโบราณ อายุพุทธศตวรรษที่ ๑๘ |
ข้อมูลอ้างอิง |
เรียบเรียงข้อมูลโดย : นวพรรณ ภัทรมูล, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., ๒๕๔๗, จาก : |