จารึกโคลงภาพเรื่องรามเกียรติ์ แผ่นที่ 12 (องคตรบกับยักษ์ปักหลั่น)

อักษรที่มีในจารึก

ไทยธนบุรี-รัตนโกสินทร์

ศักราช

ไม่ปรากฏศักราช

ภาษา

ไทย

ด้าน/บรรทัด

จำนวน 1 ด้าน มี 4 บรรทัด

วัตถุจารึก

หิน

ลักษณะวัตถุ

แผ่นหิน

ปีที่พบจารึก

ไม่ปรากฏหลักฐาน

สถานที่พบ

วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามฯ แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

ผู้พบ

ไม่ปรากฏหลักฐาน

ปัจจุบันอยู่ที่

พนักรอบพระอุโบสถ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามฯ แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

พิมพ์เผยแพร่

ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน (กรุงเทพฯ : คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน, 2544), 576.

ประวัติ

จารึกโคลงภาพเรื่องรามเกียรติ์ปรากฏอยู่ที่พนักรอบพระอุโบสถ ภายใต้ภาพจำหลักจำนวน 152 ภาพ แต่ละภาพมีจารึกโคลงประกอบ 1 บท นอกจากนี้ ยังมีจารึกโคลงอีก 2 บทที่ปรากฏอยู่โดยไม่มีภาพ ดังนั้น จารึกทั้งหมดจึงมีจำนวนทั้งสิ้น 154 แผ่น โดยเริ่มต้นตั้งแต่พนักทางทิศตะวันออกของอุโบสถ เวียนขวาไปจบลงทางทิศเหนือ จารึกดังกล่าว ได้รับการตีพิมพ์ครั้งแรกในหนังสือ ประชุมจารึกวัดพระเชตุพนฯ เมื่อ พ.ศ. 2472 ดร. นิยะดา เหล่าสุนทร สันนิษฐานว่า คงคัดลอกจากจารึกใต้ภาพซึ่งในขณะนั้นก็คงเลือนลางไปบ้างแล้ว จึงขาดหายไป 11 บท ดังนั้น การตีพิมพ์ครั้งล่าสุด ใน พ.ศ. 2544 จึงมีการสอบค้นจากต้นฉบับตัวเขียนของโคลงภาพเรื่องรามเกียรติ์ ซึ่งเก็บรักษาอยู่ที่ส่วนภาษาโบราณ หอสมุดแห่งชาติ ท่าวาสุกรี กรุงเทพฯ จำนวน 2 เล่ม เพื่อให้มีความครบถ้วนสมบูรณ์

เนื้อหาโดยสังเขป

จารึกบรรยายภาพจำหลักเรื่องรามเกียรติ์ ตอนองคตรบกับยักษ์ปักหลั่น ยักษ์ปักหลั่นบอกประวัติตนให้แก่องคต

ผู้สร้าง

พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3)

การกำหนดอายุ

กำหนดอายุจากประวัติการปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพนฯ ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3) ซึ่งมีหลักฐานว่ามีการจำหลักภาพเรื่องรามเกียรติ์ โดยมีการจารึกโคลงประกอบไว้ ดังปรากฏในจดหมายเหตุเรื่องการปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน (ถอดจากโคลงดั้นพระนิพนธ์กรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส)

ข้อมูลอ้างอิง

เรียบเรียงข้อมูลโดย : พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร (2552) ; นวพรรณ ภัทรมูล (2557), แก้ไขเพิ่มเติม, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., จาก :
1) “การปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน : ถอดจากโคลงดั้นพระนิพนธ์กรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส,” ใน ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน (กรุงเทพฯ : คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน, 2544), 57-73.
2) “โคลงภาพเรื่องรามเกียรติ์,” ใน ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน (กรุงเทพฯ : คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน, 2544), 574-599.

ภาพประกอบ

ภาพถ่ายจารึกได้รับความอนุเคราะห์จาก คณะอนุกรรมการจัดทำแผนการอนุรักษ์และเผยแพร่จารึกวัดโพธิ์, 2552-2554 (ไฟล์; 12_2)