ยุคสมัย-จารึกสมัยรัตนโกสินทร์-รัชกาลที่ 3, วัตถุ-จารึกบนหิน, วัตถุ-จารึกบนหินอ่อน, วัตถุ-จารึกบนหินอ่อนสีดำ, ลักษณะ-จารึกบนแผ่นรูปสี่เหลี่ยม, ลักษณะ-จารึกบนแผ่นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส, ที่อยู่ปัจจุบัน-จารึกวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม กรุงเทพมหานคร, ศาสนา-จารึกในพระพุทธศาสนา, เรื่อง-วรรณกรรม-ชาดก, บุคคล-พระพุทธเจ้าและพุทธสาวก,
โพสต์เมื่อวันที่ 31 มี.ค. 2553 16:44:43 ( อัพเดทเมื่อวันที่ 19 เม.ย. 2566 23:07:58 )
ชื่อจารึก |
จารึกอรรถกถาชาดก ลำดับที่ 541 (เนมีราชชาฎก) |
ชื่อจารึกแบบอื่นๆ |
จารึกเรื่องศาลารายหลังที่ 16 ศาลานี้ใช้เป็นห้องสมุดโรงเรียนวัดพระเชตุพน ลำดับที่ 541 (เนมีราชชาฎก) |
อักษรที่มีในจารึก |
ไทยธนบุรี-รัตนโกสินทร์ |
ศักราช |
ไม่ปรากฏศักราช |
ภาษา |
ไทย |
ด้าน/บรรทัด |
จำนวน 1 ด้าน มี 4 บรรทัด |
วัตถุจารึก |
หินอ่อน |
ลักษณะวัตถุ |
แผ่นหิน |
บัญชี/ทะเบียนวัตถุ |
- |
ปีที่พบจารึก |
ไม่ปรากฏหลักฐาน |
สถานที่พบ |
วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามฯ แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร |
ผู้พบ |
ไม่ปรากฏหลักฐาน |
ปัจจุบันอยู่ที่ |
ศาลารายหลังที่ 16 วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามฯ แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร |
พิมพ์เผยแพร่ |
1) ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน (กรุงเทพฯ : คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน, 2544), 201. |
ประวัติ |
จารึกอรรถกถาชาดก อยู่ในบริเวณศาลาราย 16 หลัง ภายในวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม เดิมมีภาพจิตรกรรมที่มีเนื้อหาสอดคล้องกัน แต่ปัจจุบันไม่หลงเหลือภาพดังกล่าวแล้ว สำหรับจารึกได้สูญหายไปบางส่วน เนื่องจากมีการรื้อศาลา 8 หลัง ส่วนที่เหลืออยู่ก็มีการเรียงลำดับอย่างไม่เป็นระเบียบ เข้าใจว่าเกิดขึ้นจากการปฏิสังขรณ์วัดในสมัยหลัง ซึ่งมีการเคลื่อนย้ายแล้วนำกลับไปติดไว้ผิดจากตำแหน่งเดิม |
เนื้อหาโดยสังเขป |
กล่าวถึง “เนมิราชชาดก” ซึ่งเป็นเรื่องราวของพระโพธิสัตว์ ครั้งเสวยพระชาติเป็นพญาเนมิราช กษัตริย์ผู้ตั้งอยู่ในธรรม วันหนึ่งเทวดาทั้งหลายใคร่จะเห็นพญาเนมิราช พระอินทร์จึงให้พระมาตุลีนำรถไปรับ ระหว่างทางพระองค์ให้พระมาตุลีพาไปชมสัตว์นรก จนเทวบุตรมาตามจึงได้ขึ้นไปแสดงธรรมแก่เทวดาทั้งหลาย |
ผู้สร้าง |
พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3) |
การกำหนดอายุ |
กำหนดอายุจากประวัติการปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพนฯ ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3) ซึ่งมีหลักฐานว่ามีการเขียนภาพจิตรกรรมชาดก 550 เรื่อง โดยมีการจารึกประกอบไว้ ดังปรากฏในจดหมายเหตุเรื่องการปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน (ถอดจากโคลงดั้นพระนิพนธ์กรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส) |
ข้อมูลอ้างอิง |
เรียบเรียงข้อมูลโดย : นวพรรณ ภัทรมูล, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., 2558, จาก : |
ภาพประกอบ |
ภาพถ่ายจารึกได้รับความอนุเคราะห์จาก คณะอนุกรรมการจัดทำแผนการอนุรักษ์และเผยแพร่จารึกวัดโพธิ์, 2552-2554 (ไฟล์; DSCF4883) |