จารึกวัดพระธาตุพนม 3

อักษรที่มีในจารึก

ธรรมอีสาน

ศักราช

พุทธศักราช 2464

ภาษา

ไทย

ด้าน/บรรทัด

จำนวนด้าน 1 ด้าน มี 19 บรรทัด

วัตถุจารึก

ศิลาทราย

ลักษณะวัตถุ

รูปใบเสมา

ขนาดวัตถุ

กว้าง 51 ซม. สูง 92 ซม.

บัญชี/ทะเบียนวัตถุ

ในหนังสือ ศิลาจารึกอีสานสมัยไทย-ลาว กำหนดเป็น “จารึกวัดพระธาตุพนม 5”

ปีที่พบจารึก

ไม่ปรากฏหลักฐาน

สถานที่พบ

ในโกดังเก็บของภายในวิหารคด วัดพระธาตุพนมวรมหาวิหาร ตำบลธาตุพนม อำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม

ผู้พบ

ไม่ปรากฏหลักฐาน

ปัจจุบันอยู่ที่

ในโกดังเก็บของภายในวิหารคด วัดพระธาตุพนมวรมหาวิหาร ตำบลธาตุพนม อำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม

พิมพ์เผยแพร่

ศิลาจารึกอีสานสมัยไทย-ลาว (กรุงเทพฯ : คุณพินอักษรกิจ, 2530), 444-445.

ประวัติ

ตามหนังสือที่ 259/2495 แผนกศึกษาธิการจังหวัดนครพนม ได้รายงานส่งมายังกรมศิลปากร เมื่อเดือนมีนาคม 2495 แจ้งมาว่า มีคำจารึกอยู่ 2 ด้าน ด้านหนึ่งเป็นจารึกอักษรไทยน้อย สร้างในสมัยเจ้าพระยาจันทสุริยะวงศา เจ้าเมืองมุกดาหาร พ.ศ. 2349 อีกด้านหนึ่งเป็นอักษรตัวธรรม สร้างในสมัยพระครูศีลาภิรัตน์ พ.ศ. 2464 แต่จากการไปสำรวจที่วัดพระธาตุพนมปรากฏว่าไม่พบศิลาจารึกตามหนังสือที่ แผนกศึกษาธิการจังหวัดนครพนมได้รายงานมา แต่กลับพบศิลาจารึกหลักนี้ ซึ่งมีเนื้อความเดียวกันกับรายงานที่แผนกศึกษาธิการจังหวัดนครพนมส่งมา แต่มีจารึกอยู่เพียงด้านเดียว และเนื้อวัตถุจารึกก็ต่างกัน และได้พบจารึกหลักนี้ถูกเก็บไว้ในห้องเก็บของภายในวิหารคด รวมอยู่กับจารึกวัดพระธาตุพนม พ.ศ. 2157

เนื้อหาโดยสังเขป

ข้อความจารึกกล่าวถึงเจ้าครูศีลาภิรัตน์พร้อมกับญาติโยม ที่ได้ประดิษฐานพัทธสีมาที่วัดพระธาตุพนม

ผู้สร้าง

เจ้าครูสีลาภิรัตน์

การกำหนดอายุ

ข้อความจารึกบรรทัดที่ 2-3 ระบุ จ.ศ. 1283 ซึ่งตรงกับ พ.ศ. 2464 อันเป็นสมัยที่พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ปกครองราชอาณาจักรไทย (พ.ศ. 2453-2468)

ข้อมูลอ้างอิง

เรียบเรียงข้อมูลโดย : นวพรรณ ภัทรมูล, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., 2550, จาก :
1) ธวัช ปุณโณทก, “จารึกวัดพระธาตุพนม 5,” ใน ศิลาจารึกอีสานสมัยไทย-ลาว : ศึกษาทางด้านอักขรวิทยาและประวัติศาสตร์อีสาน (กรุงเทพฯ : คุณพินอักษรกิจ, 2530), 444-445.
2) ฝ่ายวิชาการ สำนักพิมพ์โอเดียนสโตร์, 53 พระมหากษัตริย์ไทย : ธ ทรงครองใจไทยทั้งชาติ (กรุงเทพฯ : โอเดียนสโตร์, 2543), 411-432.

ภาพประกอบ

ภาพสำเนาจารึกจาก : ภาควิชาภาษาตะวันออก คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2545 (เลขทะเบียน CD; INS-TH-14, ไฟล์; Nph_00500_c)