จารึกฉันท์พาลีสอนน้อง แผ่นที่ 1

อักษรที่มีในจารึก

ไทยธนบุรี-รัตนโกสินทร์

ศักราช

ไม่ปรากฏศักราช

ภาษา

ไทย

ด้าน/บรรทัด

จำนวน 1 ด้าน จำนวน 19 บรรทัด

วัตถุจารึก

หินอ่อน

ลักษณะวัตถุ

แผ่นสี่เหลี่ยมจัตุรัส

ปีที่พบจารึก

ไม่ปรากฏหลักฐาน

สถานที่พบ

วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามฯ แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

ผู้พบ

ไม่ปรากฏหลักฐาน

ปัจจุบันอยู่ที่

ผนังด้านในศาลา หน้าพระมหาเจดีย์หลังใต้ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามฯ แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

พิมพ์เผยแพร่

ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน (กรุงเทพฯ : คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน, 2544), 617-618.

ประวัติ

“จารึกฉันท์พาลีสอนน้อง” ติดอยู่ที่ผนังด้านในศาลา หน้าพระมหาเจดีย์หลังใต้  ใน “การปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน : ถอดจากโคลงดั้นพระนิพนธ์กรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส” กล่าวถึงจารึกเรื่องนี้ในส่วนของการปฏิสังขรณ์พระมหาเจดีย์และบริเวณ ว่า “ปลายผนังด้านในทางลานพระมหาเจดีย์ เขียนกระบวนแห่กฐินพยุหยาตราทางสถลมารค ตอนกระบวนช้างและกระบวนม้าต่อกันทั้ง 2 หลัง ผนังตอนต่ำติดศิลาจารึกฉันท์กฤษณาสอนน้อง (อยู่หลังเหนือ) ปฤษนาพานรแปด (อยู่หลังใต้) กลอนพาลีสอนน้อง (อยู่หลังใต้) คำทายโพธิบาทว์ (อยู่หลังใต้) สุภาษิตพระร่วง (อยู่หลังเหนือ)”

เนื้อหาโดยสังเขป

กล่าวถึงพาลีผู้เป็นเจ้าเมืองขีดขิน เมื่อใกล้จะถึงแก่ความตายด้วยศรของพระราม ก็เกิดสำนึกผิดใน ความประพฤติที่แล้วมาของตน ได้เรียกสุครีพน้องร่วมมารดาและองคตลูกชายมาสั่งสอนข้อปฏิบัติตนในการที่จะรับราชการอยู่กับพระราม

ผู้สร้าง

พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3)

ข้อมูลอ้างอิง

เรียบเรียงข้อมูลโดย : นวพรรณ ภัทรมูล, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., 2556, จาก :
1) “จดหมายเหตุ เรื่องการปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน : ถอดจากโคลงดั้นพระนิพนธ์กรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส,” ใน ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน (กรุงเทพฯ : คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน, 2544), 57-73.
2) “ฉันท์พาลีสอนน้อง,” ใน ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน (กรุงเทพฯ : คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน, 2544), 617-619.

ภาพประกอบ

ภาพถ่ายจารึกได้รับความอนุเคราะห์จาก คณะอนุกรรมการจัดทำแผนการอนุรักษ์และเผยแพร่จารึกวัดโพธิ์, 2552-2554 (ไฟล์; DSCF6221)