จารึกเรื่องฏีกาพาหุง ห้องที่ 10 (บทที่ 8 ทุคคาหทิฏฐิภุชเคนะ สุทฏฐหัตถัง)

จารึก

จารึกเรื่องฏีกาพาหุง ห้องที่ 10 (บทที่ 8 ทุคคาหทิฏฐิภุชเคนะ สุทฏฐหัตถัง)

QR-code edit Share on Facebook print

เวลาที่โพส โพสต์เมื่อวันที่ 12 ก.ย. 2556 16:40:17 ( อัพเดทเมื่อวันที่ 28 พ.ค. 2566 04:28:47 )

ชื่อจารึก

จารึกเรื่องฏีกาพาหุง ห้องที่ 10 (บทที่ 8 ทุคคาหทิฏฐิภุชเคนะ สุทฏฐหัตถัง)

อักษรที่มีในจารึก

ไทยธนบุรี-รัตนโกสินทร์

ศักราช

ไม่ปรากฏศักราช

ภาษา

ไทย

ด้าน/บรรทัด

จำนวน 1 ด้าน (ไม่ทราบจำนวนบรรทัด)

วัตถุจารึก

หิน

ปีที่พบจารึก

ไม่ปรากฏหลักฐาน

สถานที่พบ

วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามฯ แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

ผู้พบ

ไม่ปรากฏหลักฐาน

ปัจจุบันอยู่ที่

ผนังพระวิหารทิศใต้ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามฯ แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

พิมพ์เผยแพร่

1) ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน (กรุงเทพฯ : คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน, 2544), 128.
2) ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน (กรุงเทพฯ : คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน, 2554), 130.

ประวัติ

จารึกเรื่องฏีกาพาหุง 8 บท ติดอยู่ที่ผนังพระวิหารทิศใต้ จำนวน 10 ห้อง เดิมมีภาพเขียนติดไว้เคียงกันกับแผ่นศิลาจารึก แต่ปัจจุบันภาพเขียนเหล่านั้นไม่มีแล้ว มีเพียงศิลาจารึกที่ยังหลงเหลืออยู่บ้าง  

เนื้อหาโดยสังเขป

กล่าวถึง พาหุง บทที่ 8 “ทุคคาหทิฏฐิภุชเคนะ สุทฏฐหัตถัง” ใจความว่า ครั้งเมื่อพระพุทธเจ้าพำนักอยู่ ณ ป่าศุภตรัน ใกล้เมืองอุกกัฐนคร พระองค์พิจารณาด้วยญาณเห็นท้าวพกาพรหมกับพรหมบริษัท 1,000 องค์ จึงเสด็จขึ้นไปสู่พรหมโลก ท้าวพกาพรหมเห็นพระพุทธเจ้าเสด็จมาก็ร้องเรียกด้วยถ้อยคำหยาบกระด้าง เรียกแล้วก็ใช้มนต์กำบังกายเพื่อซ่อนตัว แต่มนต์นั้นไม่ได้ผล ซ่อนตัวไม่ได้ ภาพของท้าวพกาพรหมที่นั่งกอดเข่าอยู่จึงปรากฎขึ้น หมู่พรหมอื่นๆ เห็นดังนั้นก็หัวเราะเยาะเย้ยด้วยความขบขัน ทำให้ท้าวพกาพรหมอับอายอย่างยิ่ง พระพุทธเจ้าได้แสดงธรรมเทศนาแก่ท้าวพกาพรหมกับพรหมบริษัททั้ง 1,000 จนสำเร็จมรรคผล

ผู้สร้าง

พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3)

การกำหนดอายุ

กำหนดอายุจากประวัติการสร้างจารึกในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3) ซึ่งปรากฏในจดหมายเหตุเรื่อง “การปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน : ถอดจากโคลงดั้นพระนิพนธ์กรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส” 

ข้อมูลอ้างอิง

เรียบเรียงข้อมูลโดย : นวพรรณ ภัทรมูล, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., 2556, จาก :
1) “การปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน : ถอดจากโคลงดั้นพระนิพนธ์กรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส,”  ใน ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน (กรุงเทพฯ : คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน, 2554), 77-78.
2) “เรื่องฏีกาพาหุง 8 (จารึกติดไว้ตามผนัง),”  ใน ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน (กรุงเทพฯ : คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน, 2544), 128.
3) “เรื่องฏีกาพาหุง 8 (จารึกติดไว้ตามผนัง),”  ใน ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน (กรุงเทพฯ : คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน, 2554), 130.