จารึกเรื่องฏีกาพาหุง ห้องที่ 5 (บทที่ 3 นาฬาคิริง คชวรัง อติมัตตภูตัง)

จารึก

จารึกเรื่องฏีกาพาหุง ห้องที่ 5 (บทที่ 3 นาฬาคิริง คชวรัง อติมัตตภูตัง)

QR-code edit Share on Facebook print

เวลาที่โพส โพสต์เมื่อวันที่ 12 ก.ย. 2556 01:37:30 ( อัพเดทเมื่อวันที่ 28 พ.ค. 2566 04:11:35 )

ชื่อจารึก

จารึกเรื่องฏีกาพาหุง ห้องที่ 5 (บทที่ 3 นาฬาคิริง คชวรัง อติมัตตภูตัง)

อักษรที่มีในจารึก

ไทยธนบุรี-รัตนโกสินทร์

ศักราช

ไม่ปรากฏศักราช

ภาษา

ไทย

ด้าน/บรรทัด

จำนวน 1 ด้าน (ไม่ทราบจำนวนบรรทัด)

วัตถุจารึก

หิน

ปีที่พบจารึก

ไม่ปรากฏหลักฐาน

สถานที่พบ

วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามฯ แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

ผู้พบ

ไม่ปรากฏหลักฐาน

ปัจจุบันอยู่ที่

ผนังพระวิหารทิศใต้ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามฯ แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

พิมพ์เผยแพร่

1) ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน (กรุงเทพฯ : คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน, 2544), 127.
2) ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน (กรุงเทพฯ : คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน, 2554), 129.

ประวัติ

จารึกเรื่องฏีกาพาหุง 8 บท ติดอยู่ที่ผนังพระวิหารทิศใต้ จำนวน 10 ห้อง เดิมมีภาพเขียนติดไว้เคียงกันกับแผ่นศิลาจารึก แต่ปัจจุบันภาพเขียนเหล่านั้นไม่มีแล้ว มีเพียงศิลาจารึกที่ยังหลงเหลืออยู่บ้าง  

เนื้อหาโดยสังเขป

กล่าวถึง พาหุง บทที่ 3 “นาฬาคิริง คชวรัง อติมัตตภูตัง” ใจความว่า พระเทวทัตคิดจะฆ่าพระพุทธเจ้าจึงเข้าไปเฝ้าพระเจ้าอชาตศัตรู ขอให้เอาเหล้ากรอกช้างนาฬาคิรี แล้วปล่อยช้างให้ไปวิ่งบนถนนที่พระพุทธเจ้ากับพระภิกษุสงฆ์กำลังเดินบิณฑบาต พระพุทธเจ้าได้พบกับช้างนั้นและได้ทรมานมันให้หายจากอาการเมาเหล้า

ผู้สร้าง

พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3)

การกำหนดอายุ

กำหนดอายุจากประวัติการสร้างจารึกในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3) ซึ่งปรากฏในจดหมายเหตุเรื่อง “การปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน : ถอดจากโคลงดั้นพระนิพนธ์กรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส” 

ข้อมูลอ้างอิง

เรียบเรียงข้อมูลโดย : นวพรรณ ภัทรมูล, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., 2556, จาก :
1) “การปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน : ถอดจากโคลงดั้นพระนิพนธ์กรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส,”  ใน ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน (กรุงเทพฯ : คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน, 2554), 77-78.
2) “เรื่องฏีกาพาหุง 8 (จารึกติดไว้ตามผนัง),”  ใน ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน (กรุงเทพฯ : คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน, 2544), 127.
3) “เรื่องฏีกาพาหุง 8 (จารึกติดไว้ตามผนัง),”  ใน ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน (กรุงเทพฯ : คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน, 2554), 129.