รีวิวของศูนย์มรดกเมืองเทศบาลนครเชียงใหม่

ต่อมาในปี 2567 ได้มีการปรับปรุงหอศิลปวัฒนธรรมเมืองเชียงใหม่ และเปลี่ยนชื่อเป็น "ศูนย์มรดกเมืองเชียงใหม่"

ศูนย์มรดกเมืองเชียงใหม่ เป็นหน่วยงานภายใต้การกำกับของเทศบาลนครเชียงใหม่ ประกอบด้วย หอกลางเวียง (หอศิลปวัฒนธรรมเมืองเชียงใหม่เดิม) หอประวัติศาสตร์เมืองเชียงใหม่ และหอพื้นถิ่นล้านนา(พิพิธภัณฑ์พื้นถิ่นล้านนาเดิม) ตั้งอยู่ในย่านใจกลางเมืองเก่าเชียงใหม่หรือพื้นที่สะดือเมืองตามความเชื่อในอดีต จัดตั้งขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเพื่อการเรียนรู้อย่างสร้างสรรค์ในบริเวณพื้นที่ย่านใจกลางเมืองเก่าเชียงใหม่ สื่อสารให้เห็นถึงคุณค่าความเป็นอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมและประเพณีอันดีงามของชาวล้านนาให้แก่ประชาชนและนักท่องเที่ยวได้รับรู้อย่างลึกซึ้ง ถึงแก่นแท้ของเมือง นอกจากนี้ยังได้ขยายความร่วมมือออกไปในบริบทพื้นที่เมืองเก่าภายใต้การทำงานร่วมกับภาคีต่างๆ ในนามของโครงการฟื้นบ้าน ย่าน เวียงเชียงใหม่ รวมทั้งการพัฒนาพื้นที่ห้องสมุดฟื้นบ้าน ย่าน เวียงเชียงใหม่ให้เป็นพื้นที่สาธารณะที่ประชาชนเข้ามาใช้ประโยชน์ร่วมกันได้ ซึ่งก็ประสบผลสำเร็จเป็นอย่างดี และปัจจุบันคือศูนย์ฟื้นบ้าน ย่าน เวียงเชียงใหม่ โดยมีภารกิจในการเป็นศูนย์กลางข้อมูลและความร่วมมือของเมือง

หอกลางเวียง (หอศิลปวัฒนธรรมเมืองเชียงใหม่เดิม)

ตั้งอยู่ในบริเวณพื้นที่สะดือเมืองตามความเชื่อในอดีต อาคารที่ปรากฏในปัจจุบันสร้างขึ้นเพื่อใช้เป็นศาลาว่าการรัฐบาลมณฑลพายัพ ต่อมาใช้เป็นศาลากลางจังหวัดเชียงใหม่ เมื่อสถานที่คับแคบจึงย้ายไปอยู่ศูนย์ราชการที่ถนนโชตนา จนกระทั่ง พ.ศ.2540 เทศบาลนครเชียงใหม่จึงเข้ามาปรับปรุงอาคารเพื่อสร้างเป็นหอศิลปวัฒนธรรมเมืองเชียงใหม่ ปัจจุบันได้ทำการเปลี่ยนชื่อเป็นหอกลางเวียง

มีการต่อเติมอาคารปัจจุบันรวมสามครั้ง อาคารหลักส่วนด้านหน้าสร้างในปี พ.ศ.2462 มีลักษณะหลังคาทรงปั้นหยา เปิดจั่วที่มุขด้านหน้าและหลัง โครงสร้างทั่วไปเป็นแบบผนังรับน้ำหนัก (Wall bearing) ส่วนอาคารด้านหลังสร้างขึ้นหลังจากอาคารแรกประมาณ 30 ปี และ 50 ปีตามลำดับ ในบริเวณที่ตั้งของหอกลางเวียงยังปรากฏเจดีย์ทรงแปดเหลี่ยมซึ่งมีลักษณะเป็นเจดีย์ในยุคต้นของล้านนาอีกด้วย

หอกลางเวียงตั้งขึ้นเพื่อให้เป็นศูนย์กลางของการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ในเขตเมือง เพื่อเผยแพร่ความรู้ความเข้าใจในประวัติศาสตร์ของเมืองเชียงใหม่ รวมทั้งวิถีชีวิต ศิลปวัฒนธรรม ประเพณี ที่เป็นเอกลักษณ์ของเชียงใหม่

การจัดแสดงประกอบด้วยนิทรรศการถาวร เรื่องราวนับแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ ยุคสร้างบ้านเมือง ผ่านความเปลี่ยนแปลงจนมาเป็นเมืองเชียงใหม่ในปัจจุบัน รวมถึงระบบการปกครอง วิถีชีวิต ภูมิปัญญา และเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรม

นิทรรศการหมุนเวียนจัดแสดงในอาคารส่วนหลัง พร้อมทั้งลานกิจกรรมกลางแจ้ง สำหรับกิจกรรมทางวัฒนธรรมรูปแบบต่างๆ

หอกลางเวียง (หอศิลปวัฒนธรรมเมืองเชียงใหม่เดิม) ได้รับการคัดเลือกให้ได้รับ รางวัลยอดเยี่ยม ประเภทแหล่งท่องเที่ยวศิลปวัฒนธรรม (ภาคเหนือ) จากการประกวดรางวัลอุตสาหกรรมท่องเที่ยวไทย (Thailand Tourism Awards) ครั้งที่ 6 ประจำปี 2549 และ รางวัล ASEANTA Awards for Excellence 2007 : BEST ASEAN CULTURAL PRESERVATION EFFORT และในปี พ.ศ. 2562 หอศิลปวัฒนธรรมเมืองเชียงใหม่ได้รับ รางวัลดีเด่นด้านความสัมพันธ์กับชุมชน ประเภทพิพิธภัณฑ์ด้านสังคม ศิลปะ และวัฒนธรรม (Museum Thailand Awards 2019) จากสถาบันพิพิธภัณฑ์ การเรียนรู้แห่งชาติ (มิวเซียมสยาม)