ตรอกบ้านจีนเป็นชุมชนค้าขายที่มีอายุมาตั้งแต่ในสมัยรัชกาลที่สอง มี วัดน้ำหัก หรือ วัดสีตลาราม เป็นศูนย์รวมจิตใจ บ้านเรือนเรียงตัวอยู่ร่วมกับภูมินิเวศของแม่น้ำปิงที่อุดมสมบูรณ์ ทำเลที่ตั้งเป็นทั้งจุดยุทธศาสตร์การรบในอดีต และเป็นจุดเชื่อมต่อเส้นทางการค้าขึ้นเหนือ คือ ล้านนาและเมืองมะละแหม่ง ประเทศพม่าที่อยู่ทางตะวันตก ส่งผลให้ผู้ที่เติบโตจากตรอกบ้านจีนประสบความสำเร็จในชีวิตหน้าที่การงานเป็นใหญ่เป็นโต ทั้งภาคธุรกิจ ราชการและการเมือง ตั้งแต่ในอดีตจวบจนปัจจุบัน ดังจะเห็นความมั่งคั่งรุ่งเรืองได้จาก เรือนพ่อค้า เรือนคหบดี ขุนนาง ที่มีความวิจิตร งดงาม และมีเอกลักษณ์ ทั้งเรือนไทย เรือนขนมปังขิง เรือนค้าขายที่ผสมระหว่างเรือนภาคกลางและเรือนภาคเหนือ เรียงรายอยู่ในตรอก ในพ.ศ. 2551 ลูกหลานตรอกบ้านจีนทั้งที่กรุงเทพและในตรอกบ้านจีน ได้ตระหนักถึงคุณค่าและความสำคัญ ได้กลับมาร่วมกัน รวมกลุ่มตั้ง "ชมรมตรอกบ้านจีน" โดยมีคุณหญิง ทิพาพร สิตปรีชา เป็นประธานชมรม เพื่อดูแลรักษา ฟื้นฟูซ่อมแซมสมบัติของปู่ย่าตายายให้กลับมามีชีวิตชีวา โดยมี บริษัท สถาปนิก สุข จำกัดร่วมกับคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง ทำการสำรวจเก็บข้อมูลคุณค่า และองค์ประกอบทางประวัติศาสตร์ของชุมชนและสถาปัตยกรรม เป็น แผนอนุรักษ์และฟื้นฟูตรอกบ้านจีน โดยได้รับการมีส่วนร่วมระบุปัญหา แนวคิดจากชาวชุมชนตรอกบ้านจีน เพื่อรักษาไว้ซึ่งชุมชนที่มีคุณค่าทางประวัติศาสตร์และเป็นชุมชนที่มีความน่าอยู่อย่างยั่งยืน ทุกวันนี้ ตรอกบ้านจีน ได้กลับมาเป็นที่ท่องเที่ยวและแหล่งเรียนรู้ทางวัฒนธรรม ที่เป็นจุดเริ่มของเมืองตากในปัจจุบัน ที่ผู้คนจะยังพบเห็น ลักษณะเฉพาะของ “ตรอก” ที่ถูกขนาบด้วยสถาปัตยกรรมเรือนค้าขายที่ผสมผสานความเป็นภาคกลางและภาคเหนือ เรือนคหบดี เรือนพ่อค้า ที่เจ้าของรุ่นหลานรุ่นเหลนยินดีเปิดให้เข้าชม