พิพิธภัณฑ์พื้นบ้าน ศูนย์ส่งเสริมวัฒนธรรมไทยสายใยชุมชนตำบลนครชุม
พิพิธภัณฑ์พื้นบ้าน ศูนย์ส่งเสริมวัฒนธรรมสายใยชุมชนตำบลนครชุม ตั้งอยู่ภายในวัดพระบรมธาตุ พระอารามหลวง ตั้งขึ้นเพื่อรวบรวมมรดกทางวัฒนธรรมและการจัดแสดงความเป็นมาทางประวัติศาสตร์ของท้องถิ่น โดยแยกประเภทของเรื่องราวมรดกวัฒนธรรมไว้ดังนี้ โบราณสถาน อาทิ วัดซุ้มกอ วัดหนองพิกุล วัดเจดีย์กลางทุ่ง วัดพรเจดีย์ทอง เป็นต้น โบราณวัตถุและข้าวของเก่า อย่างเครื่องมือเครื่องใช้ในการทำมาหากิน เครื่องใช้ภายในครัวเรือน และเครื่องประดับ รวมถึงเรื่องราวของบุคคลสำคัญของตำบลนครชุม และเรื่องราวของอดีตเจ้าอาวาสวัดพระบรมธาตุ
เมืองโบราณนครชุมและพิพิธภัณฑ์พื้นบ้าน วัดพระบรมธาตุ
ชื่อผู้แต่ง: ธีระวัฒน์ แสนคำ | ปีที่พิมพ์: 2553;2010
ที่มา: เอกสารหมายเลข 1 ชมรมเรารักกำแพงเพชร เมืองมรดกโลก.จัดพิมพ์เนื่องในโอกาสพระศรีวชิราภรณ์ รองเจ้าคณะจังหวัดกำแพงเพชร ได้รับพระมหากรุณาโปรดเกล้าฯ เลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นราช ที่พระราชวชิรเมธี
แหล่งค้นคว้า: ศมส.
โดย: ศมส.
วันที่: 06 มีนาคม 2557
ค้นพบใหม่จากพิจิตร: จารึกการสร้างหลวงพ่อเพชรจำลอง วัดนครชุม
ชื่อผู้แต่ง: ธีระวัฒน์ แสนคำ | ปีที่พิมพ์: ปีที่ 37 ฉบับที่ 1 ม.ค.-มี.ค. 2554;Vol.37 No.1 Jan-Mar 2011
ที่มา: วารสารเมืองโบราณ
แหล่งค้นคว้า: ศมส.
โดย: ศมส.
วันที่: 03 ธันวาคม 2556
พิพิธภัณฑ์พื้นบ้าน ศูนย์ส่งเสริมวัฒนธรรมไทยสายใยชุมชนตำบลนครชุม วัดพระบรมธาตุ จังหวัดกำแพงเพชร
ชื่อผู้แต่ง: ธีระวัฒน์ แสนคำ | ปีที่พิมพ์: ปีที่ 36 ฉบับที่ 4 ตุลาคม-ธันวาคม 2553;vol. 36 No.4 October-December 2010
ที่มา: วารสารเมืองโบราณ
แหล่งค้นคว้า: ศมส.
โดย: ศมส.
วันที่: 20 มิถุนายน 2557
ไม่มีข้อมูล
แนะนำพิพิธภัณฑ์โดยทีมงานและสมาชิก
รีวิวของศูนย์ส่งเสริมวัฒนธรรมไทยสายใยชุมชนตำบลนครชุม
เมื่อพูดถึงกำแพงเพชร หลายคนคงนึกถึงเมืองโบราณเก่าแก่ ที่มีโบราณสถานที่เป็นเอกลักษณ์และน่าสนใจมากมาย จนได้รับการประกาศให้เป็นมรดกโลกจากองค์การยูเนสโก ร่วมกับสุโขทัยและศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย และแน่นอนโบราณวัตถุสำคัญที่มีการค้นพบในการขุดแต่งโบราณก็ต้องถูกเก็บรักษาและจัดแสดงอยู่ที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กำแพงเพชรเช่นเดียวกันหากพูดถึงเมืองโบราณนครชุม เมืองโบราณเก่าแก่เท่าสมัยกับอาณาจักรสุโขทัย ที่สร้างอยู่ริมแม่น้ำปิง ฝั่งตรงกันข้ามกับเมืองกำแพงเพชร เราท่านทั้งหลายก็ต้องคงนึกถึงพระบรมธาตุนครชุม โบราณสถานที่สำคัญและเป็นพระมหาธาตุประจำเมืองนครชุม
เมืองโบราณนครชุม เป็นเมืองที่มีกำแพงดิน 3 ชั้น ขนานกับแม่น้ำปิงฝั่งตะวันตกและคลองสวนหมาก กำแพงเมืองด้านกว้าง ประมาณ 500 เมตร ด้านยาวประมาณ 2,900 เมตร ปัจจุบันกำแพงเมืองเหลือเพียงบางตอน ภายในกำแพงเมืองถูกรื้อและปรับพื้นที่เป็นบ้านเรือนราษฎรเกือบหมด คงเหลือโบราณสถานภายในกำแพงเมืองไม่กี่แห่ง ที่สำคัญคือวัดพระบรมธาตุนครชุม โบราณสถานสำคัญของเมือง ที่ปัจจุบันเป็นเจดีย์แบบพม่า
นอกจากโบราณสถานภายในเมืองแล้ว ยังมีโบราณสถานในเขตอรัญญิก ซึ่งอยู่ทางทิศใต้ของเมืองได้รับการบูรณะให้อยู่ในสภาพดีขึ้นหลายแห่ง เช่น วัดซุ้มกอ วัดเจดีย์กลางทุ่ง วัดหนองพิกุล วัดหนองลังกา วัดหม่องกาเล และป้อมทุ่งเศรษฐี หลังจากการบูรณะขุดแต่งโบราณสถานภายในเมืองโบราณนครชุมของกรมศิลปากรเสร็จสิ้น ทำให้เกิดการศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับเมืองโบราณแห่งนี้เพิ่มมากขึ้น องค์กรต่างๆ ในท้องถิ่นก็ต่างเล็งเห็นความสำคัญของโบราณสถานและเรื่องราวทางประวัติศาสตร์เพิ่มมากขึ้นตามลำดับ
พิพิธภัณฑ์พื้นบ้าน ศูนย์ส่งเสริมวัฒนธรรมไทยสายใยชุมชนตำบลนครชุม เกิดจากดำริของท่านเจ้าคุณพระศรีวชิรา ภรณ์ เจ้าอาวาสวัดพระบรมธาตุ พระอารามหลวง รองเจ้าคณะจังหวัดกำแพงเพชร (มหานิกาย) ที่ได้เล็งเห็นว่าการอนุรักษ์และรวบรวมโบราณวัตถุและเครื่องมือเครื่องใช้ต่างๆ ไว้ จะเป็นแหล่งเรียนรู้ที่สำคัญยิ่งของอนุชนรุ่นหลัง ท่านจึงได้รวบรวมโบราณวัตถุที่ขุดพบภายในวัดและที่พุทธศาสนิกชนนำมาบริจาคให้ทางวัด จัดทำเป็นพิพิธภัณฑ์พื้นบ้านขึ้น นอกจากนี้ยังรับบริจาคเครื่องมือเครื่องใช้ในการดำรงชีวิตของชาวนครชุมในอดีตจากพุทธศาสนิกชน ทำให้มีผู้นำสิ่งของมาบริจาคเป็นจำนวนมากด้วย
โบราณวัตถุต่างๆ ถูกนำมาจัดแสดงไว้ที่อาคารทรงไทย 2 ชั้น 3 หลังเชื่อมติดกัน ชั้นบนเป็นที่จัดแสดงโบราณวัตถุต่างๆ อาทิเช่น ขวานหินขัดและภาชนะดินเผาสมัยก่อนประวัติศาสตร์ เครื่องสังคโลก เครื่องถ้วยจีน เครื่องถ้วยเบญจรงค์ เครื่องเขิน ภาชนะทองเหลือง พระกรุเมืองกำแพงเพชร-นครชุม ฉัตรพระบรมธาตุสมัยรัชกาลที่ 5 พัดรองที่ระลึก เงินโบราณ ตราชั่งโบราณ ตราสัญลักษณ์และอุปกรณ์ไปรษณีย์โทรเลข เครื่องมือเครื่องใช้ในชีวิตประจำวันของชาวนครชุมในอดีต รวมถึงการจัดนิทรรศการเกี่ยวกับเมืองโบราณนครชุมและการเสด็จประพาสต้นของสมเด็จพระพุทธเจ้าหลวง รัชกาลที่ 5
ส่วนชั้นล่างถูกแบ่งออกเป็น 3 ส่วน ส่วนแรกเป็นห้องโถงใช้ในการประกอบพิธีกรรมทางศาสนาและจัดกิจกรรมต่างๆ ส่วนที่ 2 เป็นห้องที่ใช้สำหรับการบรรยายพิเศษเกี่ยวกับเมืองโบราณนครชุม วัดพระบรมธาตุและพิพิธภัณฑ์พื้นบ้านสำหรับผู้มาเยือนที่มาเป็นหมู่คณะและต้องการฟังบรรยายข้อมูล ในบางครั้งก็ใช้เป็นที่ประชุมของพระสังฆาธิการในจังหวัดกำแพงเพชรด้วย ส่วนที่ 3 อยู่ด้านหลังเป็นห้องน้ำที่มีอยู่กว่าสิบห้อง ไว้สำหรับบริการผู้มาเยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์พื้นบ้าน
นอกจากนี้สถานศึกษาในชุมชนยังมียุวมัคคุเทศก์ซึ่งได้ผ่านการอบรมยุวมัคคุเทศก์โดยวิทยากรจากกลุ่มประวัติศาสตร์สองข้างทาง ภาควิชาประวัติศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร คอยทำหน้าที่เป็นเสมือนตัวแทนชุมชนรอต้อนรับนักท่องเที่ยวและแขกผู้มาเยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์พื้นบ้านในช่วงปิดภาคเรียนและวันหยุดเสาร์-อาทิตย์ด้วย
ที่มา: ธีรวัฒน์ แสงคำ. “พิพิธภัณฑ์พื้นบ้าน ศูนย์ส่งเสริมวัฒนธรรมไทยสายใยชุมชนตำบลนครชุม”.ใน ก้าวไปด้วยกัน จุลสารเพื่อชุมชนพิพิธภัณฑ์. ศูนย์มานุษยาวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน), ปีที่ 6 ฉบับที่ 3 มิถุนายน-กันยายน 2553
แนะนำพิพิธภัณฑ์โดยสื่อออนไลน์
แนะนำพิพิธภัณฑ์โดยบล็อก
แนะนำพิพิธภัณฑ์โดยสารานุกรมไทย
ประวัติศาสตร์และโบราณคดี วิถีชีวิตท้องถิ่นและภูมิปัญญา พระเครื่อง นครชุม วัดพระบรมธาตุ เมืองโบราณนครชุม การเสด็จพระพาสต้น
อุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชร
จ. กำแพงเพชร
พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กำแพงเพชร
จ. กำแพงเพชร
พิพิธภัณฑสถานวัดปราสาท กำแพงเพชร
จ. กำแพงเพชร