ในอดีตที่ตั้งของพิพิธภัณฑ์พื้นบ้านอำเภอบางแพในปัจจุบันนี้ เป็นพื้นที่ว่างเปล่าที่โรงพยาบาลบางแพมีโครงการที่จะนำมาใช้เป็นสถานที่บำบัดน้ำเสีย แต่ท่านพระครูโสภณ อาจารคุณ เจ้าคณะอำเภอบางแพได้เล็งเห็นประโยชน์ จึงได้จัดสร้างพิพิธภัณฑ์พื้นบ้านอำเภอบางแพ เพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้ให้กับชุมชนและบุคคลทั่วไปได้ศึกษาถึงวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของชาวบ้านในอำเภอบางแพ ที่มีความหลากหลายเชื้อชาติ ภาษา และวัฒนธรรม นำมาซึ่งเอกลักษณ์ของชาวอำเภอบางแพตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน  รวมทั้งเป็นการอนุรักษ์ไว้เพื่อจะได้สืบสานให้คงอยู่ต่อไป

 

ต่อมาในปี พ.ศ. 2549 ศูนย์บริการการศึกษานอกโรงเรียนอำเภอบางแพ (ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอบางแพในปัจจุบัน) ได้รับงบประมาณในการดำเนินโครงการตามแผนยุทธศาสตร์การพัฒนากลุ่มจังหวัด และจังหวัดราชบุรี จึงได้ปรับปรุงอาคารเรือนไทยที่อยู่ด้านหลังห้องสมุดเฉลิมราชกุมารี เพื่อใช้เป็นอาคารพิพิธภัณฑ์พื้นบ้านบางแพ และได้นำสิ่งของต่างๆ ที่ทางวัดบางแพได้เก็บรวบรวมไว้แต่เดิม เช่น เครื่องมือเครื่องใช้ในการประกอบอาชีพ เครื่องใช้ในชีวิตประจำวัน นำมาจัดแสดงไว้ในพิพิธภัณฑ์เพื่อให้เป็นแหล่งเรียนรู้ควบคู่ไปกับห้องสมุดเฉลิมราชกุมารีอีกแห่งหนึ่ง
 

ดังนั้น การพัฒนาและปรับปรุงสถานที่พิพิธภัณฑ์พื้นบ้านอำเภอบ้านแพจึงมีวัตถุประสงค์ ดังนี้
 

1. เพื่อเป็นพิพิธภัณฑ์ที่ได้มาตรฐานในการแสดงนิทรรศการเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ และวัฒนธรรมท้องถิ่นให้กับประชาชน นักเรียน นักศึกษา และนักท่องเที่ยว

2. เพื่อเป็นแห่งข้อมูล / สื่อเทคโนโลยีสารสนเทศทุกรูปแบบที่สอดคล้องกับความต้องการของผู้มาใช้บริการ

3. เพื่อเป็นแหล่งข้อมูลความรู้ ฝึกทักษะอาชีพ และแห่งข้อมูลตำแหน่งงานว่าง

4. เพื่อเป็นแหล่งความรู้ทางการท้องเที่ยว ให้ประชาชนและนักท่องเที่ยว ได้เรียนรู้วัฒนธรรมท้องถิ่น รักการเรียนรู้ใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์มากที่สุดซึ่งเป็นการประชาสัมพันธ์กิจกรรมของห้องสมุดให้เป็นที่รู้จักกับชุมชนมากยิ่งขึ้น ให้สมกับที่เป็นแหล่งการเรียนรู้อย่างแท้จริง

ซึ่งภายในพิพิธภัณฑ์พื้นบ้านอำเภอบางแพ ได้มีการจัดนิทรรศการถาวร ที่สามารถแบ่งออกได้เป็น  7 อย่าง ได้แก่
 

1. ชีวประวัติบุคคลที่สำคัญในอำเภอบางแพ และจังหวัดราชบุรี

2. ประวัติและวิวัฒนาการ ความเป็นมาและการตั้งถิ่นฐานของชาวบางแพ 

3. วิถีชีวิตของชาวบางแพ ความเป็นอยู่ เครื่องใช้ในชีวิตประจำวัน 

4. กลุ่มชนเผ่า จัดแสดงเครื่องแต่งกายของชนชาติของชาวบางแพ 

5. วัฒนธรรมและประเพณี 

6. ภูมิปัญญา เครื่องมือเกษตรกรรม 

7. การแพทย์แผนโบราณ การเลี้ยงลูก การอยู่ไฟ 

 

สรุปความโดย วริสรา แสงอัมพรไชย

ข้อมูลจาก

http://rb-tour.blogspot.com/2010/09/blog-post_30.html [Accessed 21/02/2011] 

http://www.thaimuseums.net/showmuseum.php?mu_id=00231 [Accessed 21/02/2011] 

http://www.bangphae.go.th/location-detail.php?id=1 [Accessed 21/02/2011]