สำนักศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์

มหาวิทยาลัยวไลยอลงกรณ์  ในพระบรมราชูปถัมภ์  ตั้งอยู่บนที่ดินทรงประทานจำนวน 1599 ตารางวา และเรือนต่างๆ 15 หลัง  ของสมเด็จพระราชปิตุจฉา เจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์ กรมหลวงเพชรบุรีราชสิรินธร ให้เป็นสถานที่ตั้งโรงเรียนฝึกหัดครูเพชรบุรีวิทยาลงกรณ์  ต่อมาเป็นวิทยาลัยครูเพชรบุรีวิทยาลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ และเปลี่ยนเป็นสถาบันราชภัฏเพชรบุรีวิทยาลงกรณ์มื่อ พ.ศ.2535
 
ทรงเป็นพระราชธิดาลำดับที่ 43 ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวกับสมเด็จพระศรีสวรินทราบรมราชเทวี  พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า ประสูติวันที่ 16 เมษายน พ.ศ.2427 ณ พระตำหนักสมเด็จพระนางเจ้าสว่างวัฒนาบรมราชเทวี ในพระบรมมหาราชวัง 
 
ทรงเป็น “ทูลหม่อมป้า”ของพระนัดดา 3 พระองค์  คือ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอเจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา  กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์   พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล  และพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช
 
เพื่อเป็นการระลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณขององค์พระกำเนิดสถาบันฯ จึงมีการสร้างพระอนุสาวรีย์ เพื่อเป็นการเทิดพระเกียรติ และมีการจัดแสดงนิทรรศการภาพถ่ายสำคัญไว้ที่สำนักศิลปวัฒนธรรม  ในอาคาร 60 ปี เพชรบุรีอลงกรณ์ 
 
การดำเนินงานของสำนักศิลปวัฒนธรรม ได้เน้นงานด้านกิจกรรมส่งเสริมวัฒนธรรมไทยตามนโยบายของมหาวิทยาลัย ได้แก่ การเผยแพร่ข้อมูลแหล่งท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรม จัดทำเอกสารและเว็บไซต์ร่วมทั้งการจัดสัมมนาด้านวิชาการ  ส่งเสริมและเผยแพร่การแสดงนาฏศิลป์ไทยทั้งในและต่างประเทศ  จัดทำแหล่งเรียนรู้การแสดงนิทรรศการถาวรพระประวัติสมเด็จพระราชปิตุจฉา เจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์ กรมหลวงเพชรบุรีราชสิรินธร
 
ห้องจัดแสดงของที่นี่อยู่ชั้น 2  โดยหลักเป็นภาพเหตุการณ์สำคัญอันทรงคุณค่า อาทิเช่น ภาพเหตุการณ์วันที่ 24 มกราคม พ.ศ.2439 เวลาสามโมงเศษ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้ตั้งการพระราชพิธีมงคลโสกันต์ พระราชทานพระสุพรรณบัฎเฉลิมพระนาม สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์ และพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้ามาลินีนภดารา
 
ภาพในวันที่ 23 มกราคม พ.ศ.2439 ซึ่งเป็นวันลอยพระเกศา  ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานเลี้ยงที่พระราชอุทยานช้างสวนศิวาลัย ผู้ร่วมงานต้องแต่งแฟนซีทุกพระองค์ และทุกคนในโอกาสนี้ได้พระราชทานเงิน เนื่องในการพระราชพิธีโสกันต์แก่สมเด็จฯเจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์ จำนวนเงินสี่หมื่นบาท  ภาพที่สมเด็จพระนางเจ้าเสาวภาผ่องศรีฯโปรดให้สมเด็จฯเจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์ ในขณะทรงพระเยาว์นั้นแต่งพระองค์แบบฝรั่ง  ทรงสวมกระโปรงไว้พระเกศายาวและสวมพระมาลา ทำให้ทรงได้รับสมญาจากพระราชวังว่า “ทูลกระหม่อมฟ้าหญิงแหม่ม”
 
ผศ.เบญจรงค์ กุลสุ ผอ.สำนักศิลปวัฒนธรรม และผศ.ดร.อนงค์ลักษณ์ ศรีเพ็ญ รองผอ.สำนักศิลปวัฒนธรรม  ได้ให้สัมภาษณ์ว่าทางสำนักศิลปวัฒนธรรมได้จัดกิจกรรมในวันสำคัญๆ อย่างเช่น  วันเข้าพรรษา   วันพ่อแห่งชาติ  วันแม่แห่งชาติ  ในวันเจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์ วันที่ 15 กุมภาพันธ์  ได้จัดระลึกถึงท่านทุกปีที่ลานพระรูปด้านหน้า  ล่าสุดงานแห่เทียนที่ผ่านมามีนักศึกษาเข้าร่วมประมาณ 2000 คน
 
โครงการที่จัดขึ้นตลอดปี ได้จัดให้มีการแข่งขันเพลงพระราชนิพนธ์ เพลงลูกทุ่ง  เพลงเกี่ยวกับดนตรีร่วมสมัย คือเอาดนตรีไทยแบบสากลแล้วทางนาฏศิลป์ได้มาร่วมกัน  เรียบเรียงขึ้นมาใหม่ เล่นและเปิดการแสดงทั้งในประเทศและต่างประเทศ  ที่ผ่านมาได้ไปแสดงที่เวียดนาม ลาว มาเลเซียและสิงคโปร์
 
ในการจัดกิจกรรมในด้านศิลปะและวัฒนธรรมของมหาวิทยาลัย ทางสำนักศิลปวัฒนธรรมจะเป็นแกนหลัก  ที่นี่มีลานวัฒนธรรม ที่เป็นหลักเรียกว่าลานติ้ว  ลานวัฒนธรรมกลางแจ้ง  ส่วนที่อื่นๆแต่ละคณะจะมีอีกต่างหาก อย่างหอประชุมใหญ่นี้สามารถเอามาจัดเป็นลานวัฒนธรรมได้ด้วย สามารถรองรับคนได้ถึง 3000 ที่นั่ง 
 
การดำเนินงานขั้นต่อไป  ได้มีแผนงานสร้างอาคารหลังใหม่ทดแทนอาคารหลังนี้  และมีแผนสร้างศาลาไทยอยู่ข้างหลัง  ที่นั่นจะทำเป็นตลาดน้ำแบบมหาวิทยาลัยราชภัฏอยุธยา  ที่นั่นวันเสาร์-อาทิตย์ คนจะเยอะมาก  คาดว่าจะให้มีคนพายเรือ สร้างบรรยากาศแบบย้อนยุค มีความเป็นเอกลักษณ์ของไทย 
 
ผศ.เบญจรงค์ กุลสุ  ได้เอ่ยว่าสิ่งที่อยากทำให้เกิดขึ้นกับมหาวิทยาลัยคือการสร้างอัตลักษณ์  โดยอาจารย์ได้ใช้ความเชี่ยวชาญของตนเองทางด้านดนตรี  แต่งคำร้องและทำนองเสียงประสานให้เป็นเพลงประจำมหาวิทยาลัยไว้ 16 เพลง  ด้วยอยากให้นักศึกษาได้รู้สึกผูกพันกับมหาวิทยาลัย  ที่ผ่านมายังไม่ค่อยได้รับความร่วมมือจากฝ่ายที่เกี่ยวข้องในการเปิดเครื่องเสียงเท่าที่ควร  การเปิดเพลงยังเน้นที่เพลงยอดนิยมมากกว่า  ทำให้บทเพลงมหาวิทยาลัยยังไม่โดดเด่นเหมือนกับเพลงของมหาวิทยาลัยอื่นที่เราคุ้นเคยกัน
 
การจัดทำสื่อต่างๆ ทางสำนักศิลปวัฒนธรรม  ได้มีการจัดทำวารสารวัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่น  ส่วนเพลงประจำมหาวิทยาลัยอยู่ในเว็บไซต์ของมหาวิทยาลัย
 
ปัญหาการดำเนินงานที่เริ่มส่งผลกระทบคือ การขาดแคลนบุคลากร  เนื่องมาจากกฎเกณฑ์การคัดเลือกบุคลากรที่จะมาเป็นอาจารย์  ได้กำหนดคุณสมบัติว่า ต้องจบการศึกษาระดับปริญญาตรี ปริญญาโท ปริญญาเอก  ในสาขาวิชาเดียวกัน  ทำให้ส่งผลกระทบถึงการดำเนินงานด้านนี้เป็นอย่างมาก  คนที่เรียนทางด้านดนตรีและศิลปะการแสดงต้องใช้พรสวรรค์และใจรัก   อีกทั้งยังต้องมีประสบการณ์ในการเปิดการแสดง  คือต้องมีครบทั้งเรื่องทฤษฎีและทักษะ  ทำให้หาคนที่จะมาทำงานค่อนข้างยาก  ปัจจุบันบุคลากรเดิมมีหลายท่านใกล้เกษียน

----------------------------------------------------
สาวิตรี  ตลับแป้น /ผู้เขียน
สำรวจภาคสนาม วันที่ 27 กรกฎาคม 2556
----------------------------------------------------
การเดินทาง :  มหาวิทยาลัยเป็นที่สังเกตเห็นได้ง่าย ตำบลคลองหนึ่ง อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี  อยู่ติดกับถนนพหลโยธิน ใกล้บริเวณย่านการค้าของนวนคร
-----------------------------------------------
อ้างอิง  : 
ข้อมูลการสัมภาษณ์ วันที่ 27 กรกฎาคม 2556
มหาวิทยาลัยวไลยอลงกรณ์  ในพระบรมราชูปถัมภ์.(2556).ค้นเมื่อ 15 กันยายน 2556, จาก http://www.vru.ac.th
เอกสารพระราชประวัติสมเด็จพระราชปิตุจฉา เจ้าวไลยอลงกรณ์ กรมหลวงเพชรบุรีราชสิรินธร. สำนักศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์  ในพระบรมราชูปถัมภ์