พิพิธภัณฑ์วัดปรมัยยิกาวาส


วัดปรมัยยิกาวาสวรวิหาร เดิมชื่อวัดปากอ่าว เป็นวัดโบราณสร้างมาตั้งแต่สมัยอยุธยา แต่ถูกทิ้งร้างหลังจากคราวเสียกรุงครั้งที่ 2 จนถึงพ.ศ. 2317 สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช โปรดเกล้าฯให้ชาวมอญมาตั้งบ้านเรือนที่เกาะเกร็ด มีการบูรณะปฏิสังขรณ์วัดครั้งใหญ่ในสมัยรัชกาลที่ 5 และโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระอารามนี้ใหม่ว่า "วัดปรมัยยิกาวาส" (ปรมัยยิกาวาส คือ บรม+อัยยิกา+อาวาส) พิพิธภัณฑ์วัดปรมัยยิกาวาสวรวิหาร เป็นอาคารสองชั้นซึ่งแต่เดิมเป็นกุฎิของอดีตเจ้าอาวาส สร้างในสมัยรัชกาลที่ 5 ชั้นล่าง จัดแสดงเรื่องราวเกี่ยวกับเครื่องปั้นดินเผาเป็นหลัก โดยได้จำลองเตาเผาและหุ่นจำลองของช่างทำเครื่องปั้นดินเผาไว้ มีมุมฉายวีดิทัศน์เรื่องราวต่าง พื้นที่ส่วนใหญ่ในอาคารจัดแสดงวิวัฒนาการของเครื่องปั้นดินเผาที่พบในประเทศไทย และมีตัวอย่างของเครื่องปั้นดินเผาในภาคต่าง ๆ จัดแสดงด้วย ชั้นบน ประกอบไปด้วยสิ่งของหลากหลายประเภท ชิ้นสำคัญอาทิ สิ่งของในพระเจ้าบรมมหัยยิกาเธอ กรมสมเด็จพระสุดารัตนราชประยูร ซึ่งหลังจากสิ้นพระชนม์แล้ว ล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ 5 นำมาถวายไว้ เนื่องแต่วัดนี้เป็นวัดที่เมื่อครั้งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเคยเสด็จทอดพระเนตรและปฏิสังขรณ์ และให้อยู่ภายในพระอุปถัมภ์ของพระเจ้าบรมมหัยยิกาเธอฯ รวมถึงสิ่งของที่อดีตเจ้าอาวาสได้รับการถวายมาเนื่องในวาระสำคัญของพระมหากษัตริย์แห่งราชวงศ์จักรี สิ่งของในวัฒนธรรมประเพณีมอญ เป็นต้น นอกจากนี้ภายในวัดยังมีโรงทำลูกหนู ซึ่งอยู่ใกล้กับวิหาร เป็นโรงที่ทางวัดเคยทำลูกหนู ยังมีอุปกรณ์การทำลูกหนู และกระบอกลูกหนูให้ชมด้วย

ที่อยู่:
หมู่ 7 ต.เกาะเกร็ด อ.ปากเกร็ด จ.นนทบุรี 11120
โทรศัพท์:
0-2584-5120
วันและเวลาทำการ:
เปิดจันทร์-ศุกร์ 13.00-16.00 น. วันเสาร์-อาทิตย์ และวันหยุดราชการ 09.00-15.00 น.
ค่าเข้าชม:
ไม่เก็บค่าเข้าชม
จัดการโดย:
ไม่มีข้อมูล
ไม่มีข้อมูล
ไม่มีข้อมูล

ในวโรกาสเฉลิมพระชนมพรรษา 5 ธันวาคม 2547 พระครูวิมลธรรมาภรณ์ (เสนห์ ปภงฺกโร ป.ธ.5) เจ้าอาวาสวัดปรมัยยิกาวาสวรวิหาร เจ้าคณะตำบลเกาะเกร็ด ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะ ที่ พระสุเมธมุนี

ชื่อผู้แต่ง: | ปีที่พิมพ์: 2547

ที่มา: นนทบุรี: วัดปรมัยยิกาวาส

แหล่งค้นคว้า: ศมส.

โดย: ศมส.

วันที่: 13 มีนาคม 2555

พิพิธภัณฑ์วัดปรมัยยิกาวาสวรวิหาร

ชื่อผู้แต่ง: วิชญดา ทองแดง | ปีที่พิมพ์: 11/11/2547

ที่มา: วารสารเมืองโบราณ

แหล่งค้นคว้า: ศมส.

โดย: ศมส.

วันที่: 13 มีนาคม 2555


ไม่มีข้อมูล

รีวิวของพิพิธภัณฑ์วัดปรมัยยิกาวาส

วัดปรมัยยิกาวาสวรวิหาร เดิมชื่อวัดปากอ่าว เป็นวัดโบราณสร้างมาตั้งแต่สมัยอยุธยา ถูกทิ้งร้างหลังจากคราวเสียกรุงครั้งที่ 2 จนถึงพ.ศ. 2317 สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช โปรดเกล้าฯให้ชาวมอญมาตั้งบ้านเรือนที่เกาะเกร็ด พระสุเมธาจารย์(เถ้า) พระเถระผู้ใหญ่ฝ่ายรามัญได้รวบรวมผู้มีจิตศรัทธาสร้างเจดีย์ทรงรามัญ ชื่อเจดีย์ร่างกุ้ง รวมทั้งพระพุทธไสยาสน์ขึ้น ต่อมาท่านได้เป็นเจ้าอาวาสองค์แรกของวัดนี้
 
พ.ศ. 2417 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 เสด็จพระราชดำเนินทอดกฐิน ณ วัดปากอ่าวและวัดใกล้เคียง ได้เสด็จทอดพระเนตรบริเวณวัดซึ่งเสนาสนะต่างปรักหักพังทรุดโทรม ทรงคำนึงถึงพระเจ้าบรมมหัยยิกาเธอ กรมเสด็จพระสุดารัตน์ราชประยูรณ์ ซึ่งอภิบาลบำรุงพระองค์มาแต่ทรงพระเยาว์ ทรงรับสั่งอยู่เนือง ๆ ว่า ถ้าทรงพระเจริญขึ้นแล้วขอให้ทรงช่วยให้ได้สร้างพระอารามหนึ่ง จึงทรงปฏิสังขรณ์วัดปากอ่าว
 
การปฏิสังขรณ์วัดปากอ่าว มีพระยาอัศนีศาภัยจางวาง กรมพระแสงปืนต้นเป็นแม่กองปฏิสังขรณ์ โดยมีพระเจ้าน้องยาเธอพระองค์เจ้ากฤษฎาภินิหาร(ต้นราชสกุลกฤดากร)เป็นนายกอง พระราชสงคราม(ทัค) เป็นช่างทำพระอารามที่สร้างใหม่ทั้งหมด คงรูปแบบมอญไว้เนื่องจากเป็นวัดมอญ ทรงโปรดให้สร้างพระไตรปิฎกเป็นภาษามอญให้พระยาศรีสุนทรโวหารเจ้ากรมพระยาลักษณ์จารึกเรื่องพระอารามนี้ลงในเสาศิลาเป็นอักษรไทยเสาหนึ่ง และพระสุเมธาจารย์แปลงเป็นภาษามอญอีกเสาหนึ่ง จารึกทั้งอักษรไทยและมอญอยู่ที่หน้าพระอุโบสถ และโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระอารามนี้ใหม่ว่า "วัดปรมัยยิกาวาส" (ปรมัยยิกาวาส คือ บรม+อัยยิกา+อาวาส)
 
โบราณวัตถุสถานที่สำคัญคือ   พระอุโบสถ และ จิตรกรรมฝาผนังภายในพระอุโบสถ ซึ่งเป็นฝีพระหัตถ์ของหม่อมเจ้าประวิชชุมสาย   เป็นภาพธุดงควัตร และพุทธจริยาวัตรที่สวยงามมาก   หน้าบันพระอุโบสถมีปูนปั้นตราพระเกี้ยว อันเป็นตราประจำพระองค์ของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าฯประดิษฐานอยู่ แวดล้อมด้วยลวดลายปูนปั้นที่สวยงามมาก รอบพระอุโบสถมีรั้วและบานประตูเหล็ก ที่เสาประตูเหล็กมีรูปหล่อศรีษะนักรบโรมันโบราณด้วย   ด้านหน้าพระอุโบสถมี ศาลารับเสด็จ หลังหนึ่ง เดิมมี 2 หลัง แต่พังลงน้ำไปหลังหนึ่งเพราะตลิ่งถูกน้ำกัดเซาะ   ศาลารับเสด็จนี้เคยเป็นที่รับเสด็จพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล กับ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช เมื่อเดือนพฤษภาคม 2489 เพื่อทรงเยี่ยมราษฎรชาวไทยและชาวรามัญในอำเภอปากเกร็ด
 
ส่วนพิพิธภัณฑ์วัดปรมัยยิกาวาสวรวิหาร ตั้งอยู่ภายในวัดปรมัยยิกาวาส โดยมีอาคารสองชั้นซึ่งแต่เดิมเป็นกุฎิของอดีตเจ้าอาวาส สร้างในสมัยรัชกาลที่ 5 เป็นอาคารจัดแสดง
 
ชั้นล่าง หรือ หอไทยนิทัศน์เครื่องปั้นดินเผา ได้รับการสนับสนุนจาก สวทช. จัดแสดงเรื่องราวเกี่ยวกับเครื่องปั้นดินเผาเป็นหลัก โดยได้จำลองเตาเผาและหุ่นจำลองของช่างทำเครื่องปั้นดินเผาไว้ มีมุมฉายวีดิทัศน์เรื่องราวต่าง ๆ อาทิ ขนมไทยที่มีชื่อเสียงของเกาะเกร็ด พื้นที่ส่วนใหญ่ในอาคารจัดแสดงวิวัฒนาการของเครื่องปั้นดินเผาที่พบในประเทศไทย และมีตัวอย่างของเครื่องปั้นดินเผาในภาคต่าง ๆ จัดแสดงด้วย
         
มุมหนึ่งจัดแสดงเครื่องใช้ไม้สอยในบ้าน ที่วางกองอยู่รวมกัน อาทิ พัดลมเก่า ตะเกียง หรือเครื่องใช้ไม้สอยในครัวเรือนจำพวกครก กระทะใบบัว กระต่ายขูดมะพร้าว เป็นต้น นอกจากนี้ยังมีข้าวของบางชิ้นวางแซมอยู่ระหว่างตู้จัดแสดงทั่วไป เช่น เครื่องอัดกลีบผ้า คูลเลอร์น้ำ เป็นต้น
         
ชั้นบน ประกอบไปด้วยสิ่งของหลากหลายประเภท ได้แก่
               
1. สิ่งของในพระเจ้าบรมมหัยยิกาเธอ กรมสมเด็จพระสุดารัตนราชประยูร ซึ่งหลังจากสิ้นพระชนม์แล้ว ล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ 5 นำมาถวายไว้ เนื่องแต่วัดนี้เป็นวัดที่เมื่อครั้งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเคยเสด็จทอดพระเนตรและปฏิสังขรณ์ และให้อยู่ภายในพระอุปถัมภ์ของพระเจ้าบรมมหัยยิกาเธอฯ
                 
2. สิ่งของที่อดีตเจ้าอาวาสได้รับการถวายมาเนื่องในวาระสำคัญของพระมหากษัตริย์แห่งราชวงศ์จักรี อาทิตู้สังเค็ดที่ระลึกในงานพระศพพระมหิตลาธิเบศอดุลยเดชวิกรมพระบรมราชชนก ชุดเครื่องสังเค็ดมุกที่พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวพระราชทานถวายแด่พระราชาคณะที่ได้รับนิมนต์เข้าร่วมประกอบพิธีงานพระราชพิธีบรมราชาภิเษก ดอกไม้แกะด้วยหินอ่อน ซึ่งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวนำมาจากอิตาลีครั้งกลับจากเสด็จพระพาสยุโรป เป็นต้น
               
3. สิ่งของในวัฒนธรรมประเพณีมอญ หลายชิ้นสืบมาแต่ก่อนกรุงรัตนโกสินทร์ นับแต่ครั้งสมเด็จพระเจ้าตากสินโปรดเกล้าฯ ให้ชาวมอญมาตั้งบานเรือนที่เกาะเกร็ด และบูรณะวัดขึ้นมา สั่งสมเรื่อยมาจนปัจจุบัน ทำให้มีข้าวของอายุหลายร้อยปีอยู่หลายชิ้นในพิพิธภัณฑ์ แม้กระทั่งเหม(โกศมอญ) ที่ใช้ในงานพระราชทานเพลิงศพพระราชาคณะ อดีตเจ้าอาวาสอายุ 102 ปี
               
4. สิ่งของเบ็ดเตล็ด อาทิ พิมพ์ดีดสมัยเก่าที่ตรีตรา "กรมพัสดุ" ยี่ห้อ Smith Premier เครื่องกรองน้ำดินเผาจากต่างประเทศ เขามอจำลอง เป็นต้น
             
พื้นที่ราว 1 ใน 4 ของชั้นบน เป็น "ห้องคัมภีร์รามัญ" เก็บรวบรวมคัมภีร์ภาษามอญไว้จำนวนมาก นอกจากนี้ยังมีหีบเก็บคัมภีร์ลายรดน้ำ กากะเยีย(เครื่องสำหรับวางหนังสือใบลาน ทำด้วยไม้ 8 อันร้อยไขว้กัน) รวมถึงพระไตรปิฎกภาษามอญที่ทำขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 5
           
นอกจากนี้ภายในวัดยังมีโรงทำลูกหนู ซึ่งอยู่ใกล้กับวิหาร เป็นโรงที่ทางวัดเคยทำลูกหนู ยังมีอุปกรณ์การทำลูกหนู และกระบอกลูกหนูให้ชมด้วย   
 
ข้อมูลจาก: 
การสำรวจภาคสนามโดยศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร เมื่อวันที่ 6 กันยายน 2548
วิชญดา  ทองแดง. พิพิธภัณฑ์วัดปรมัยยิกาวาสวรวิหาร. วารสารเมืองโบราณ [Online]. Available: http://www.muangboranjournal.com
http://www.bus.tu.ac.th/webstd/1_2545/4302610615/
http://www.pantip.com/cafe/library/bookcase/kohkred/kohkred_02.doc.
ชื่อผู้แต่ง:
-

พิพิธภัณฑ์วัดปรมัยยิกาวาสวรวิหาร

พิพิธภัณฑ์วัดปรมัยยิกาวาสวรวิหาร ตำบลเกาะเกร็ด อำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรีมีอาคารสองชั้นซึ่งแต่เดิมเป็นกุฏิของอดีตเจ้าอาวาส สร้างมาแต่สมัยรัชกาลที่ ๕ เป็นพื้นที่จัดแสดง ชั้นล่าง หรือ หอไทยนิทัศน์ เครื่องปั้นดินเผา ซึ่งได้รับการสนับสนุนจาก สวทช. นี้ ว่าด้วยเรื่องเครื่องปั้นดินเผาเป็นหลัก โดยได้จำลองเตาเผาและหุ่นจำลองของช่างทำเครื่องปั้นดินเผาไว้ มีมุมฉายวีดิทัศน์เรื่องราวต่างๆ อาทิ ขนมโบราณที่มีชื่อเสียงของเกาะเกร็ด พื้นที่ส่วนใหญ่ในอาคารจัดแสดงวิวัฒนาการของเครื่องปั้นดินเผาที่พบในประเทศไทย และมีตัวอย่างของเครื่องปั้นดินเผาในภาคต่างๆ มาให้ดูชมกันด้วย
ชื่อผู้แต่ง:
-