จารึก

The Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre

จารึกพระเวสสภูโพธิสัตว์

จารึก

จารึกพระเวสสภูโพธิสัตว์ ด้านที่ 1

QR-code edit Share on Facebook

เวลาที่โพส โพสต์เมื่อวันที่ 10 สิงหาคม 2564 เวลา 13:23:48

ชื่อจารึก

จารึกพระเวสสภูโพธิสัตว์

ชื่อจารึกแบบอื่นๆ

อย. 31 จารึกพระเวสสภูโพธิสัตว์ตรัสรู้, อย. 31, หลักที่ 211 จารึกบนหินอ่อน แผ่นที่ 9

อักษรที่มีในจารึก

ไทยธนบุรี-รัตนโกสินทร์

ศักราช

ไม่ปรากฏศักราช

ภาษา

ไทย

ด้าน/บรรทัด

จำนวนด้าน 1 ด้าน มี 8 บรรทัด

ผู้อ่าน

ตรี อมาตยกุล (พ.ศ. 2521)

เชิงอรรถอธิบาย

1. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : สินเทา คือ พื้นที่ว่างที่กันไว้เป็นพื้นหลังของจิตรกรรมฝาผนังเพื่อแบ่งภาพเป็นตอนๆ
2. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : เวสสภู เป็นอดีตพุทธในมัณฑกัลป์ โพธิสัตว์คู่บารมีคือ สิทัสสนะ (นักรบ) ต้นโพธิ์ประจำพระองค์ ชื่อ มหาสาละ
3. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : อสงขัย=อสงไขย หมายถึง มากจนนับไม่ถ้วน/ โกฏิยกกำลัง 20 ( โกฏิ คือ จำนวน 10 ล้าน)
4. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : เทวทูตทั้งสี่ ได้แก่ คนแก่ คนเจ็บ คนตายและบรรพชิต
5. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : สีวิกา หมายถึง เสลี่ยง, วอ, คานหาม
6. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : มหาภิเนกษกรม = มหาภิเนษกรมณ์ หมายถึง การออกบวชของพระพุทธเจ้า
7. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : ไพศาขบุรณมีคือ วันเพ็ญเดือน 6
8. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : มธุปายาศ = มธุปายาส คือ ข้าวปายาสเจือน้ำผึ้ง (ข้าวปายาสคือข้าวสุกที่หุงด้วยนมโค)
9. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : โกฎิ คือ จำนวน 10 ล้าน
10. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : อโยนิโสมนสิการ หมายถึง การทำในใจโดยไม่แยบคาย, การไม่ใช้ปัญญาพิจารณา, ความไม่รู้จักคิด, การปล่อยให้อวิชชา ตัณหาครอบงำ
11. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : โยนิโสมนสิการ หมายถึง การทำในใจโดยแยบคาย, กระทำไว้ในใจโดยอุบายอันแยบคาย, การพิจารณาโดยแยบคาย คือ พิจารณาเพื่อเข้าถึงความจริงโดยสืบค้นหาเหตุผลไปตามลำดับจนถึงต้นเหตุ แยกแยะองค์ประกอบจนมองเห็นตัวสภาวะและความสัมพันธ์แห่งเหตุปัจจัย หรือตริตรองให้รู้จักสิ่งที่ดีที่ชั่วยังกุศลธรรมให้เกิดขึ้นโดยอุบายที่ชอบ ซึ่งจะมิให้เกิดอวิชชาและตัณหา, ความรู้จักคิด, คิดถูกวิธี
12. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : พระโคดม / โคตม คือพระพุทธเจ้าในภัทรกัลป์ (องค์ปัจจุบัน)