จารึก

The Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre

จารึกที่ฐานพระพุทธรูป วัดนิเวศธรรมประวัติ

จารึก

จารึกที่ฐานพระพุทธรูป วัดนิเวศธรรมประวัติ ด้านที่ 1

QR-code edit Share on Facebook

เวลาที่โพส โพสต์เมื่อวันที่ 26 กรกฎาคม 2564 เวลา 19:14:58

ชื่อจารึก

จารึกที่ฐานพระพุทธรูป วัดนิเวศธรรมประวัติ

ชื่อจารึกแบบอื่นๆ

อย. 72, อย. 72 จารึกฐานพระพุทธรูป, หลักที่ 181 จารึกที่ฐานพระพุทธรูป

อักษรที่มีในจารึก

ไทยธนบุรี-รัตนโกสินทร์

ศักราช

พุทธศักราช 2422

ภาษา

ไทย

ด้าน/บรรทัด

จำนวนด้าน 1 ด้าน มี 14 บรรทัด

ผู้อ่าน

ประสาร บุญประคอง (พ.ศ. 2517)

ผู้ตรวจ

คณะกรรมการจัดพิมพ์เอกสารทางประวัติศาสตร์ สำนักนายกรัฐมนตรี (พ.ศ. 2517)

เชิงอรรถอธิบาย

1. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : ศุภมัสดุ มาจากภาษาสันสกฤตคำว่า ศุภํ + อัสตุ หมายถึง ความดี/ความงามจงมี 
2. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าอิศริยาลงกรณ์ เป็นพระราชโอรสของ ร. 5 กับสมเด็จพระศรีสวรินทรา บรมราชเทวีฯ สิ้นพระชนม์เมื่อพระชันษาได้เพียง 21 วัน 
3. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : คือ วันพฤหัสบดี 5 เดือน 10 แรม 4 ค่ำ (เริ่มนับวันอาทิตย์เป็นวัน 1) 
4. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : เอกศก หมายถึง จุลศักราชที่ลงท้ายด้วยเลข 1 ในที่นี้คือ จุลศักราช 1241 ส่วนตัวเลขที่กำกับอยู่ด้านบนคือลำดับปี ที่ ร. 5  ครองราชย์ คือ เป็นปีที่ 12 ในรัชสมัยของพระองค์ การเขียนเลขกำกับในลักษณะเช่นนี้ปรากฏมาตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 4 (ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ใน ประชุมประกาศรัชกาลที่ 4) 
5. ประสาร บุญประคอง : ตรงกับวันที่ 4 กันยายน พ.ศ. 2422 
6. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : คือ วันพฤหัสบดีเดือน 11 ขึ้น 10 ค่ำ 
7. ประสาร บุญประคอง : ตรงกับวันที่ 25 กันยายน พ.ศ. 2422 
8. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : ปรโลก หมายถึง โลกอื่น 
9. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : คือวันศุกร์ เดือน 2 แรม 6 ค่ำ 
10. ประสาร บุญประคอง : ตรงกับวันที่ 2 มกราคม พ.ศ. 2422 
11. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : (ศาลา) การเปรียญ เป็นอาคารอเนกประสงค์ ซึ่งพระสงฆ์และฆราวาสใช้ทำกิจกรรมทางศาสนาร่วมกัน เช่น ทำบุญ เลี้ยงพระ การแสดงธรรม เป็นต้น (แต่ดั้งเดิมนั้นใช้สำหรับเป็นอาคารเล่าเรียนของสงฆ์ บาเรียน-พระที่ได้เรียน/พระนักเรียน) 
12. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : วัดนิเวศธรรมประวัติ ตั้งอยู่ตรงข้ามกับพระราชวังบางปะอิน ร. 5 โปรดให้สร้างพระอุโบสถตามแบบโบสถ์คริสต์ ในศิลปะโกธิค (Gothic) ยุคกลางของยุโรป ประตู, หน้าต่างประดับด้วยกระจกสี เหนือประตูพระอุโบสถมีพระบรมรูป ร. 5 ทรงเครื่องต้นทำจากกระจกสีเช่นเดียวกัน ส่วนพระประธานเป็นฝีพระหัตถ์ของ พระองค์เจ้าประดิษฐ์วรการ ได้รับพระราชทานนามว่า “พระพุทธนฤมลธรรโมภาส” วัดแห่งนี้สร้างเสร็จเมื่อ พ.ศ. 2421 ร. 5 โปรดให้เป็นวัดฝ่ายธรรมยุติกนิกาย 
13. พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร : เกาะบางปะอิน เดิมมีอีกชื่อหนึ่งว่า เกาะบ้านเลน อยู่กลางแม่น้ำเจ้าพระยา ห่างจากเกาะเมืองอยุธยาราว 14 กิโลเมตร เป็นที่ตั้งของโบราณสถานหลายแห่ง เช่น พระราชวังบางปะอิน และวัดนิเวศธรรมประวัติ