“อนึ่ง บุคคลอันเป็นอำมาตย์และโจรก็ดี มีใจอันหยาบจับมนุษย์มาเสียบบนปลายหลาวให้ถึงแก่ความตาย บางทีให้เผาเสียในกองเพลิง บางทีให้ย่างไว้ด้วยแดดจนตาย อนึ่ง เหล่ามิจฉาทิฐิ อันถือผิดนั้นก็ดี ก็ย่อมไปตกในมหาตาปนรกทนทุกข์เวทนา หลาวเหล็กเสียบอยู่คนละ 4-5 เล่ม เพลิงไหม้อยู่เป็นนิจนานถึงกึ่งอันตรกัลป์ และอันตรกัลป์นั้นเป็นดังฤา อธิบายว่า มนุษย์ทั้งหลายมีอายุศม์ได้ 10 ปี และจำเริญขึ้นไปถึงอสงไขย มีความประมาทอายุถอยลงมาถึง 10 ปีดังเก่า จึงได้ชื่อว่าอันตรกัลป์หนึ่ง”
ในไตรภูมิกถา เรียก ‘มหาตาปนรก’ว่า นรกแห่งความร้อนอย่างหนัก มีลักษณะเพิ่มเติมจากตาปนรก คือ รอบด้านจะมีไฟนรกพุ่งมาจากกำแพงนรก มีภูเขาเหล็กลุกเป็นไฟที่ใจกลางนรก เมื่อสัตว์นรกหนีไฟที่พุ่งมานั้นหากปีนขึ้นไปบนเขาก็จะถูกย่างสด และเมื่อร่วงลงมาก็จะถูกอาวุธร้อนที่พุ่งขึ้นมาจากพื้นเสียบตัวย่างไฟอีกเหมือนตาปนรก สัตว์นรกนี้ต้องรับโทษเป็นเวลาครึ่งกัลป์หรือคือเวลาอันประมาณมิได้
อกุศลกรรม หรือ บาป ที่ทำให้ไปตกในนรกขุมนี้ คือ เมื่อครั้งเป็นมนุษย์ได้เอาหลาวแหลมเสียบมนุษย์ด้วยกันแล้วเอาเผาหรือย่างจนถึงแก่ความตาย มีมิจฉาทิฐิเห็นผิดเป็นชอบ ปฏิเสธเรื่องบุญ เรื่องบาป เห็นว่าตายแล้วสูญ ทุกสิ่งทุกอย่างเที่ยง ไม่มีการเปลี่ยนแปลง ทำแต่ทุจริตกรรม ฯลฯบาปกรรมเหล่านี้เป็นต้น ส่งผลให้เขาต้องไปตกนรกในมหาตาปนรก
ผู้เขียน : นวพรรณ ภัทรมูล
คำสำคัญ : จารึกเรื่องนิรยกถา จารึกวัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามฯ จารึกวัดโพธิ์ นรกในจารึก